نصب و راه اندازی سامانه های کنترل حفاظتی (control systems)

• سامانه های امنیتی نظارت تصویری چه کاربردی دارد؟
• استفاده از سامانه های نظارت تصویری چه اهدافی را دنبال میکند؟
• معماری و مولفه های اصلی یک سامانه نظارت تصویری بر چه اساسی تعیین میشود؟
• دوربینهای مدار بسته چگونه کار میکنند و چه کاربردهایی دارند؟
• برای انتخاب یک دوربین مدار بسته چه مشخصه هایی را باید در نظر گرفت؟
• سامانههای مدرن چه مزایایی نسبت به سایر سامانه ها دارند؟
• سامانه های هوشمند اعلام حريق چه عناصری را میتوانند کنترل کنند؟
• سامانههای هوشمند اعلام حريق چه کاربردی دارند؟
• سامانههای امنیتی کنترل تردد چه کاربردی دارد؟
• اهداف استفاده از سامانه های کنترل تردد و شناسایی خودکار چیست؟
• معماری و مولفه های اصلی یک سامانه شناسایی خودکار چیست؟
• برای انتخاب یک سامانه شناسایی خودکار چه بخشی را باید در نظر گرفت؟

سامانه نظارتی مداربسته

سامانهای است که در آن از یک مدار بسته برای اتصال دوربینها به نمایشگرها استفاده میشود. تفاوت یک سامانه مداربسته با یک سامانه مدار باز در چگونگی انتقال تصاویر است.

در سامانه انتقال مدار باز مانند پخش تلویزیون، انتقال تصاویر بهصورت باز و گسترده و با دسترسی همگانی صورت میگیرد و امکان دریافت تصاویر بهصورت آزاد برای همه وجود دارد.

درصورتیکه در یک سامانه مداربسته، تصاویر با استفاده از مداری خاص، به تعداد محدودی نمایشگر انتقال مییابد.

یکی از بزرگترین کاربردهای سامانه های مداربسته در امور نظارتی و امنیتی است که با توجه به حرکت به سوی جهانی شدن و جهان را درقالب یک دهکده جهانی دیدن، گسترش این سامانهها و استفاده از آنها هر روز در قسمتهای مختلف توسعه مییابد.

استاندارد عملکرد:

نصب و راه اندازی سامانه های نظارت تصویری با رعایت استانداردهای تعریف شده

1ـ3ـ مواد، ابزار و تجهيزات مورد نیاز

رایانه و اینترنت ـ لباس کار ـ دستگاه DVR ـ دوربین مدار بسته آنالوگ ـ سوئیچ شبکه ـ دوربین مداربسته تحت شبکه ـ دستگاه NVR ـ سوکت زن شبکه ـ سوکت زن کواکسیال ـ کابل شبکه ـ کابل کواکسیال ـ قفل الکترونیکی ـ برچسبهای راديو شناسه

2ـ3ـ سامانههای نظارت تصویری

کاربردهای سامانه های حفاظتی و نظارتی

طراحی سامانه های نظارت تصویری یعنی دوربین مدار بسته، براساس نوع کار و نیاز تقسیم بندی میشود. به طور کلی با توجه به کاربری و نیاز مشتریان، نصب دوربین، سه هدف احراز هویت، شناسایی و بازرسی را دنبال میکند.

احراز هویت افراد یا Identification در مبادی ورودی و خروجی صورت میگیرد. در این فرایند با نصب دوربین مناسب و ذخیره اطلاعات میتوان در هنگام باز پخش به تصویر اصلی با کیفیت بالا دست یافت و فرد را احراز هویت کرد.

هدف دوم:

شناسایی یا recognition است که با نصب دوربین میتوان به تشخیص افراد آشنا و معرفی شده به مجموعه اقدام و به آنان اجازه ورود داد. هدف سوم بازرسی یا detection است.

که نظارت کلی بر محیط و افراد را شامل میشود. در شکل 1ـ3 یك نمونه تصویر شماره پلاک خودروی در حال حركت را مشاهده مي‌كنيد كه توسط دوربینهای پالكخوان نصب شده برای كنترل تردد ترافیك روي دكلها در خيابانهاي اصلي گرفته شده است.

کاهش ترس از وقوع جرم و احساس امنیت:

استفاده از سامانه های نظارت تصویری در یک مکان باعث آرامش افراد شده است. برای مثال در پارک ها یا پارکینگها، نصب دوربین میتواند سبب جلوگیری از سرقت یا وقوع جرمهای مشابه شود.

کمک به تحقیقات پلیسی:

برای کمک به تحقیقات پلیسی باید از دوربینهای با کیفیت استفاده شود. وجود این نوع دوربینها امتیاز ویژهای برای این نوع کارها به شمار میآید.

زیرا برای اهداف قضایی بالا بودن کیفیت بسیار با اهمیت بوده و قابل استناد است. چنانچه دوربینها بتوانند از واقعه، تصویرهایی با کیفیت بالا فراهم و ذخیرهسازی کنند، میتواند در برائت یا محکومیت مجرم مؤثر واقع شود، شکل 2ـ3 .

کمک رسانی در مواقع اورژانس:

اپراتورهایی که در اتاقهای کنترل حضور دارند هنگام بروز حوادث، سریعا با اورژانس تماس میگیرند و با توجه به تصاویر رسیدگی قرار میگیرد.

معمولا موجود، نیازهای مربوطه را به سازمانهای ذیربط گزارش میدهند. به این ترتیب موضوع سریعتر مورد دوربینهایی را در مناطق پرخطر قرار میدهند تا در صورت وقوع حادثه، کارکنان مانیتورینگ به نیروهای امداد، اطلاع رسانی کنند. شکل 3ـ3 اتاق مانیتورینگ را نشان میدهد.

مدیریت مکان:

یکی دیگر از کاربردهای دوربین مدار بسته استفاده از آن در مجتمع ها و مراکز تجاری و تفریحی است. در این نوع اماکن با استفاده از دوربینها، پرسنل حراست اتاق مانیتورینگ میتوانند به یافتن اطفال گمشده، یا اشیا گمشده یا ردیابی اشیا سرقت شده بپردازند. از جمله موارد مهم دیگر به صدا درآوردن زنگ خطر و بررسی صحت آن و اعزام نیروهای امنیتی به یک محل عمومی یا دولتی مانند پالایشگاه جهت رفع مشکل است.

سرویسهای مدارس و ناوگان شهری:

یکی از کاربردهای جدیدی که در سامانه های نظارت تصویری وجود دارد نصب دوربین در سرویسهای مدارس، مترو و اتوبوسها است که مانع ارتکاب جرم شده و در کاهش وقوع جرم نقش مهم و اساسی دارد، شکل 4ـ3.

تشخیص هویت از طریق پردازش تصویر:

به کمک سرویسهای نظارت تصویری و دانش پردازش تصویر، امکان هوشمندسازی در بخشهای مختلف از دیدگاه ً های مختلف وجود دارد. مثال با استفاده از نرم افزارهایی که روی سامانه های نظارت تصویری نصب میشود میتوان سامانه های کنترل ترافیک را مدیریت کرد.

پلاک خوانی خودروها با استفاده از دوربینهای کنترل تردد نیز از موارد دیگری است که از طریق پردازش تصویر به اجرا درمیآید. با ایجاد حصارهای مجازی به کمک دوربینها میتوانیم یک بخش خاص را به عنوان بخش ممنوعه مشخص کنیم.

 

 

3ـ3ـ انواع دوربینها از نظر نصب

از آنجا که علاوه بر نظارت و مانیتورینگ داخل ساختمانها، لازم است محیطهای بیرونی و پیرامونی نیز مورد بازرسی قرار گیرد، دوربینها را در دو نوع داخلی (indoor )و یا خارجی (outdoor )تقسیم بندی میکنند.

به طور کلی تمامی وسایل و دستگاههای صنعتی و الکترونیکی که کاربری داخلی و خارجی دارند از یک نوع استاندارد با نام IP تبعیت میکنند. IP یا درجه محافظت از نفوذ (Protection Ingress ،) عبارت است از استانداردی که میزان نفوذپذیری گرد و خاک یا آبً است.را تعیین میکند.

این استاندارد معمولا از دو رقم تشکیل شده رقم اول نفوذ پذیری گرد و خاک و رقم دوم نفوذ پذیری آب را نشان میدهد.در شکل 5ـ3 رقم اول استانداردهای IP را برای ذرات با ابعاد مختلف ملحظه میکنید. در شکل 6 ـ3 رقم دوم استانداردهای IP را برای درجه نفوذپذیری آب ملاحظه میکنید.

4ـ3ـ پایه ها و نگهدارنده دوربینها

در سامانه های نظارت تصویری به محفظه ای که جهت نگهداری دوربین بهکار میرود محفظه (هوسینگ ـHousing )میگوییم. محفظه یا هوسینگ مکانی است که باید دوربین در آن قرار گیرد و در برابر نفوذ گرد و خاک، آب و ضربه مقاوم باشد. شکل 7ـ3 دو معمولا نمونه از این نوع محفظه ها را نشان میدهد.

هوسینگ دوربینها با IP67 یا IP68 است که در داخل آن گرمکن (هیتر ـ Heater )و پنکه (فن ـ fan )وجود دارد. وجود هیتر و فن مانع اختلال عملکرد دوربین در شرایط هوای گرم و سرد و ایجاد بخار روی لنز میشود.

شکل 7ـ3ـ دو نوع محفظه دوربین

دوربینها روی دیوار، روی سقف یا روی دکل نصب میشوند، شکل 8ـ3 .به پایه دوربین براکت (Bracket ) میگویند. هنگام انتخاب براکت باید به نوع دوربین ً کاملا دقت کنید و محفظه مناسب با پايه و دوربين برای آن تهیه نمایید.

هدف:

کسب شایستگی نصب پایه دوربین

ابزار، مواد و تجهیزات مورد نیاز:

ابزار عمومیبرق و مکانیک، ابزار مخصوص، پایه دوربین دونمونه، تابلوی آموزشی یا فضای مناسب برای نصب، دریل، رول پلاک، پیچ و مهره.

مراحل اجرای کار:

1ـ چفت و بست پایه های دوربین را با استفاده از راهنمای نصب یا مشاهده دوربین مشخص کنید.

2ـ نوع پایه ها را از نظر محل نصب تعیین کنید.

3ـ پایه ها را در محل مناسب نصب کنید.

4ـ با استفاده از تجربه بهدست آمده، گزارش مختصری از فرایند اجرای کار بنویسید و در کالس ارائه دهید.

الگوی پرسش:

1ـ اهداف کلی مورد نظر در نصب دوربین عبارتاند از

الف) …………………….. ب) …………………….. پ) ……………………..

2ـ اصطلاحات Identification ،Recognition ،Detection را ترجمه کنید.

3ـ 6 مورد از انواع دوربینها را با توجه به اهدافی که در اماکن مختلف در سطح شهر نصب میکنند، نام ببرید.

4ـ هرچه عدد IP در دوربینها بزرگتر باشد، میزان نفوذ پذیری بیشتر است.

• درست

• نادرست

• 5ـ عدد IP در دوربینی 28 است. این دوربین در مقابل ذرات، مقاومت کم و در مقابل نفوذ مایعات، مقاومت بالایی دارد.

• درست

• نادرست

6ـ محفظهای که جهت نگهداری دوربین بهکار میرود ………………… و پایه دوربین ………………….. نام دارد.

7ـ علت استفاده از گرمکن و پنکه در هوسینگ دوربینهای جعبهای را شرح دهید.

8 -به نظر شما مانيتور رايانه داراي چه نوع IP است؟

5ـ3ـ انواع دوربین مدار بسته

انواع دوربینهای مداربسته بر اساس عملکرد و چگونگی نصب آنها نامگذاری میشود. در اینفوگرافی شکل 10ـ3 تقسیم بندی انواع دوربینها را ملاحظه میکنید.

دوربین جعبهای (camera Box) این دوربین را میتوان در محیطهای مختلف نصب کرد. چنانچه بخواهید دوربین را در محیطهای خارجی نصب کنید، باید از محفظه (هوسینگ ـ Housing )خاص آن استفاده کنید. این دوربینها قابل نصب روی دیوار يا سقف هستند. پایه این دوربینها (براکت ـ Bracket )را میتوان روی دیوار، سقف، لوله و دکل نصب کرد.

دوربین مدار بسته دام (Dome)

این دوربینها در محیطهای داخلی و اداری نصب میشوند. البته مدلهایی از این دوربینها نیز ساخته شدهاند که در محیطهای بیرون نیز قابل نصب است.

زاویه دید این دوربینها بر اساس نوع دوربین و كارخانه سازنده متغیر است و اگر در گوشه اتاق نصب شوند، به راحتی میتوانند تمام فضای اتاق را تحت پوشش قرار دهند. این دوربینها را اغلب روی سقف نصب میکنند. همچنین پایه های دیواری آن نیز در بازار موجود است.
به حباب پوشش دهنده اين نوع دوربین، Bobble میگویند، شکلهای 12ـ3 و 13ـ3.

 

دوربین مدار بسته بولت (Bullet)

این دسته از دوربینهای مدار بسته معمولا برای محیطهای بیرونی طراحی شدهاند. قاب ضدآب وIP درجة بالاي اين نوع دوربینها سبب میشود تا در محیطهای بیرونی و با شرایط جوی بد به راحتی کار کنند.

همچنین همۀ این دوربینها به دلیل استفاده از پرتو مادون قرمز لیزري، قابلیت دید در شب را دارند (با استفاده از مادون قرمز) و میتوانند در شرایط نوری بسیار کم (تاریک) به راحتی تصویر مناسب را فراهم کنند. در شكل 14-3 يك نمونه دوربين بولت نشان داده شده است.

دوربین مدار بسته PTZ

دوربینهایی که تا کنون معرفی کردیم لنز ثابت دارند و فقط تصویر ثابتی را ایجاد میکنند. نوع دیگری از دوربینها هستند که میتوانیم لنز آنها را از راه دور یا اتاق کنترل بچرخانیم و تنظیم کنیم. به این دوربینهاPTZ گویند که در آن P مخفف Pan به معنی چرخش در راستای افقی و T مخفف Tilt به معنی چرخش در راستای عمودی و Z مخفف Zoom به معنی بزرگنمایی است. همانطور که در شکل 15ـ3 مشاهده میشود، شکل ظاهری این دوربینها شبیه دوربینهای دام است.

این دوربینها روی سقف یا دكل نصب میشوند. فرمانهای مورد نیاز از طریق دستگاه كنترل از راه دور یا صفحه كلید متصل شده به دستگاه كنترل، داده میشود. اين دوربينها علوه بر سوكت نياز به دستك دارند.

دوربین مدار بسته اسپید دام (dome speed )

دوربینهای اسپید دام دسته ای از دوربینهای PTZ هستند كه شکل ظاهری آنها شبیه دوربینهای دام (Dome )است و عملکرد آن مشابه دوربینهای PTZ است.

به عبارت دیگر، این نوع دوربینها را نوع دیگری از PTZ میشناسند، با این تفاوت که سرعت Pan ،Zoom و Tilt دوربینهای اسپید دام از دوربینهایPTZ بیشتر است.

از دوربینهای اسپید دام در مواقعی استفاده میشود که نیاز به چرخش و زوم دوربین در تمام جهات یعنی 360 درجه باشد، شکل15ـ3 .به دلیل نصب موتور روی دوربینهای اسپید دام و PTZ ، قیمت آنها نسبت به سایر دوربینها بیشتر است.

چون ضریب امنیتی این نوع دوربینها بسیار بالا است، از آنها در مراکزی استفاده میشودکه نیاز به امنیت و وضوح تصویر بالا باشد. یکی از مزایای مهم دوربینهایdome speed و PTZ ،کاربرد آنها در محیطهای باز و فضای آزاد است.لزم است متذکر شویم که گردش360 درجهای لنز این دوربینها قادر است زاویه دید صددرصد و کنترل کامل محیط را برای كاربر فراهم کند.

در شکل 15ـ3 چند نمونه دوربین PTZ و اسپید دام و زاويههای چرخش آن را ملاحظه میکنید.

هدف:

کسب شایستگی برای تعیین مشخصات دوربینهای بولت، دام، اسپید دام و PTZ

ابزار، مواد و تجهیزات مورد نیاز:

راهنمای کاربرد و انواع دوربینهای بولت، دام، اسپید دام، PTZ

مراحل انجام کار:

1ـ راهنمای کاربرد یا برچسب نصب شده روی دوربین را بررسی کنید و اطلاعات خواسته شده را در جدول6ـ3 بنویسید.

2ـ نوع دوربین از نظر محل نصب و درجه حفاظت در مقابل نفوذ و کاربرد را مشخص کرده و در جدول ثبت کنید.

دوربین پین هول یا سوزنی (needle-Pinhole)
ً

لنز یا عدسی این دوربینها بسیار کوچک است و عموما در مکانهایی مانند عابربانکها که محدودیت فضا دارند، نصب میشود. شرکتهای سازنده انواع بسیار متنوعی از این نوع دوربینها را عرضه کردهاند. در شکل 16ـ3 دو نوع دوربین پینهول را مشاهده می کنید.

دوربین مکعبی (Cube)

دوربین مکعبی دوربینی با کاربرد داخلی است که روی آن میکروفون و بلندگو جهت ارسال و دریافت صدا نصب شده است. این نوع دوربینها به دلیل سهولت نصب در داخل ساختمانها، کاربرد زیادی دارند. نمونهای از این دوربین در شکل 17ـ3 نشان داده شده است.

هدف:

کسب شایستگی برای برآورد دوربینهای مورد نیاز برای یک محیط واقعی و تعیین مکان نصب آنها

مواد، ابزار و تجهیزات:

نقشه مدرسه، خودکار، کاغذ و نقشه کروکی محل

مراحل اجرای کار:

1ـ محلی مانند مدرسه خود را انتخاب کنید. میخواهیم در این مکان دوربین نصب کنیم، بهطوریکه کلیه مکانها مورد پوشش قرار گیرد. با راهنمایی هنرآموز کارگاه خود، ابتدا یک نقشه کروکی دستی از محل ترسیم کنید.

2ـ محل نصب دوربینها را روی کروکی مشخص کنید و نوع دوربینها را تعیین کنید.

3ـ با توجه به بازار، به رسانه های مختلف مراجعه کنید و اقلام مورد نظر را انتخاب و برآورد هزینه نمایید.

4ـ طرح را در یکی از نرم افزارها مانند ویزیو، اتوکد يا گوگل اسكچ ـ آپ ترسیم کنید و مجموعه را در قالب یک گزارش به کارگاه ارائه دهید.

5 -يك فهرست وارسي(ليست- جدول پرسشنامه) تهيه كنيد و از آن براي بررسي وضعيت دوربينها در فرايند بازديد استفاده نماييد.

الگوی پرسش:

1ـ کدام دوربین برای نصب در محیطهای بیرونی با شرایط جوی بد مناسب است.

outdoor bullet (ت        pinhole (پ            dome (ب             box camera (الف

2ـ PTZ اول کلمات…………..به معنی………….. و…………………….. به معنی………. و……………… به معنی…………….. است.

3ـ سرعت pan، zoom و tilt در دوربینهای اسپید دام از دوربینهای PTZبیشتر است.درست نادرست

4ـ از دوربینهای………….. در مواقعی که بهچرخش و زوم در تمام جهات نیاز باشد استفاده میکنند.

cube )د                  pinhole )ج                 speed dome )ب                         dome )الف

5ـ نام دوربین شکل 18ـ3 ………………است و قادر به گردش…………درجه است.

6ـ دوربین پین هول برای نصب در چه مکانهایی مناسب است؟ شرح دهید.

6 ـ3 پارامترهای مهم در انتخاب دوربین

عدسیها یا لنزها

لنزها از اجزای اصلی دوربینهای مداربسته هستند که با توجه به انواع و کاربردهایی که دارند، میتوانند تأثیر مستقیم بر طراحی سامانه دوربین مداربسته بگذارند. هنگام انتخاب لنز، باید به سه مشخصه میزان تأمین نور مناسب برای حسگر تصویر (sensor image ،)میزان فاصله کانونی و اندازه سنسور تصوير آن توجه کرد. این پارامترها نقش تعیین کنندهای در زاویه دید موردنظر دارند. يادآور ميشود كه هرقدر زاویه دید بیشتر باشد، عمق تصویر کمتر است. بالعکس هرقدر زاویه دید کمتر باشد، عمق تصویر بیشتر میشود.

ً مثلا لنز های واید(Wide ،)زاویه دید بالایی داشته اما عمق تصویر کمیرا به ما میدهند درصورتی که لنزهای تله (Tele )با زاویه دید کمتر، عمق بیشتری را میدهند، شکل 19ـ3.

لنز دوربین شامل یک عدسی و یک روزنه جهت دریافت و رساندن تصاویر به سنسور تصویر دوربین است.

سنسور دوربین، مبدلی است که نور و تصویر دریافتی از عدسی را به سیگنال دیجیتال تبدیل میکند.

همانطور که اشاره شد، برخی از لنزها ثابت و غیرقابل تنظيم هستند و در برخی دیگر امکان تنظیم لنز وجود دارد. مشخصههای مهم لنز قابل تنظیم شامل فاصله کانونی عدسی و روزنه عبور نور یا ایریس (iris )است. در برخي از دوربينها، لنزها قابل تعويض و در برخي ديگر ثابت است.

فاصله کانونی عدسی لنز دوربین

فاصله کانونی همان فاصله نقطه کانونی عدسی تا مرکز همگرایی عدسی است. هرچه فاصله کانونی لنز بیشتر باشد لنز از نوع Tele بوده و تصاویر اشیایی را که در فاصله دورتری قرار دارند، بهتر نشان می دهد.

مثلا در بالای باجة بانکها، لنز tele قرار میدهند تا بتوانند از فاصله دور روی اشیایی مانند پول بزرگنمایی کنند. اما هرقدر فاصله کانونی لنز کمتر باشد زاویه دید بیشتری دارد و تصاویر موجود در فاصله نزدیک را بهتر نشان میدهد. اين لنزها براي مشاهده صحنه هاي وسيع به كار ميروند. لنزهای که فاصله کانونی و زاویه دید قابل تنظیم دارند را لنزهای وریفوکال(varifucal )مینامند.

روزنه عبور نور یا عنبیه (iris )

کلمه iris به معنای عنبیه چشم است و عملکرد آن در لنز مشابه عنبیه در چشم، تنظیم مقدار نور وارد شده به دوربین است. هرچه این روزنه بزرگتر باشد نور بیشتری از روزنه عبور میکند و وارد دوربین میشود. در اصطلاح فنی به اين ويژگي iris ميگويند. iris به دو نوع ثابت و متغیر تقسیم میشود. ایریسهای متغیر را به دو گروه متغیر دستی و متغیر خودکار طبقه بندی میکنند.

لنزهای iris ثابت: در اين نوع لنزها ميزان نور ورودي به دوربين ثابت است.

لنزهای iris دستی: در این لنزها روزنه عبور توسط پیچی که برروی لنز نصب شده است، تنظیم میشود. در این نوع لنزها، دوربین فقط در شرایط نوری تنظیم شده برای روزنه، تصویر مناسبی تولید میکند و با تغییر میزان نور کیفیت تصویر نیز تغییر خواهد کرد.

لنزهای iris خودكار (اتوماتیک):

تنظیم نور در این لنزها مشابه چشم انسان است و با توجه به نور محیط دهانه روزنه به صورت خودکار تنظیم میشود. این نوع لنزها میتوانند در تمام ساعات شبانه روز تصویری شفاف و باکیفیت را برای سرور ارسال کنند.

یکی از اساسی ترین عوامل برای تولید تصویر مناسب، نور محیط است. بدیهی است که در صورت نبودن نور مناسب، تصویر قابل قبول و مطلوب بوجود نمیآید و تصویر دارای نویز شده و تاریک خواهد شد. مقدار نور مورد نیاز برای تولید تصویر مناسب دقیقاً بستگی به نوع دوربین و حساسیت آن به نور دارد، به زبان سادهتر میتوان گفت که در محیطهایی که نور مناسب موجود نباشد، باید از دوربینهایی که حساسیت بالاتری دارند استفاده کنیم. واحد سنجش ميزان نور، لوكس (LUX=LX )يا شمع بر متر مربع است.

حداقل روشنایی موردنیاز برای تولید تصویر، حساسیت دوربین نام دارد كه ميزان حساسيت دوربين را به نور مشخص مي‌كند. هرقدر حساسيت دوربين بيشتر باشد، دوربين ميتواند تصویر با کیفیت مناسب و بالاتري را تولید کند.

جدول 9ـ3 میزان نور مورد نیاز را برحسب لوکس و شمع (candle foot )برای شرایط مختلف روز و شب نشان میدهد.

هدف:

انتخاب دوربین مناسب برای شرایط مختلف

تجهیزات:

جدول مشخصات دوربینها و لوازم التحریر

مراحل کار:

1ـ جدول 10ـ3 را ترجمه کنید و مشخصهها را در محل مناسب بنویسید.
2ـ با توجه به جدول 10ـ3 مشخص کنیدکدام دوربینها برای شب مناسبتر هستند.

3ـ کدام دوربین در کمترین نور تصویر رنگی فراهم میکند.
4ـ زاویه دید کدام دوربین بیشترین و کدام دوربین کمترین مقدار است.
5ـ کدام دوربین برای شب مناسب نیست.
6ـ کدام دوربین دارای بهترین وضوح تصویر و کدامیک دارای کمترین وضوح تصویر است.

هدف:

کسب شایستگی برای نصب و راهاندازی یک نمونه دوربین مدار بسته آنالوگ با استفاده از DVR

مواد، ابزار و تجهیزات:

کابل کواکسیال، فیش BNC ،دوربین مدار بسته آنالوگ، نمایشگر، دستگاه DVR ، کابل، دستگاه سوكتزن BNC ،مانيتور برای اتصال اجزای سامانه دوربین مدار بسته باید کابل کواکسیال را آماده کنیم و با استفاده از آن، دوربينها را به دستگاه DVR اتصال دهيم و راهاندازی نماییم.

کابل اتصال در دوربین مدار بسته آنالوگ یک نوع کابل کواکسیال (هم محور) شیلددار است که در انواع مختلف از نظر کیفیت و جنس تولید میشود. مناسبترین کابل برای اتصال سامانه دوربین مدار بسته کابل RG59 است که مغزی و شیلد نوع مرغوب آن از جنس مس است.

کابلهای ترکیبی هم در بازار موجود است که برای انتقال همزمان تصویر و جریان برق بهکار میرود.

در هنگام انتخاب این نوع کابلها نیز باید به کیفیت آنها توجه کنید تا از دوباره کاری جلوگیری شود. استفاده از این نوع کابلها فرایندکابل کشی را سادهتر میکند، زیرا به جای کابل کشی جداگانه برق و کابل تصویر، از یک کابل استفاده میشود. با ساختار کابلهای کواکسیال در پودمانهای گذشته آشنا شدهاید. در شکل 20ـ3 اجزای داخلی یک نمونه کابل کواکسیال را مشاهده میکنید.

کابل کواکسیال از طریق فیش BNC به دستگاه یا دوربین مداربسته متصل میشود. فیش BNC به صورت نر و ماده در انواع پیچی، پرسی و لحیمی عرضه میشود. از همه انواع این بستها، برای اتصال کابل به سامانه و انتقال تصویر دوربین استفاده می شود.

قبل چگونگی اتصال انواع پیچی و لحیمی را یاد گرفتهاید. در این قسمت به چگونگی اتصال فیشBNC پرسی میپردازیم. در این بخش اتصال کابل و فیش از طریق پرس کردن قطعات توسط ابزار مخصوص انجام میشود.

مراحل اجرای کار:

1ـ کابل را مطابق با اندازههایی که در شکل 21ـ3 مشخص شده است، با استفاده از ابزار مناسب روکشبرداری(a=13mm ،b=7mm ،c=4mm) .کنید

2ـ اجزای فیش BNC را شناسایی کنید و با مراجعه به راهنمای نصب آن، چگونگی اتصال اجزای BNC را بیابید.

فیش پرسی BNC در مقایسه با نوع پیچی، از استحکام باالتری برخوردار است. اتصال این نوع فیش با کابل از طریق ابزار پرس انجام میشود. این نوع فیشها از سه قسمت بدنه اصلی، حلقه و مغزی تشکیل شده است.

3ـ کابل را طبق شکل 22ـ3 از داخل حلقه فیش عبور دهید.

4ـ طبق شکل 23ـ3 مغزی فیش را طوری روی مغزی کابل نصب کنید که انتهای آن به عایق داخلی یا فوم کابل بچسبد.

5ـ قسمت مغزی کابل را با استفاده از انبر پرس نشان داده شده در شکل 24ـ3 پرس کنید. اجرای پرس از طریق سوراخ کوچک انجام میشود. برای پرس کردن شکل ٢٣ـ٣ـ چگونگی اتصال فیش به کابل دسته

6ـ شیلد کابل را باز کنید به طوری که عایق آن آزاد شود. عایق کابل و مغزی فیش را وارد حفره بدنه کنید. مطابق شکل 25ـ3 باید عایق کامل داخل حفره بدنه اصلی شیلد روی حفره قرار گیرد. اگر این کار به درستی انجام شود، پس از پرس نمیتوان BNC را از کابل جدا کرد. دقت کنید شیلد باید مطابق شکل بر روی قسمت انتهایی زائده بدنه BNC قرار گیرد.

7ـ حلقه کابل را به سمت بدنه اصلی بکشید و آن را کاملا به بدنه اصلی بچسبانید، شکل 26ـ3.

8ـ با استفاده از انبر پرس BNC حلقه را روی زائده بدنه فیش BNC پرس کنید. برای پرس کردن کافی است حلقه را داخل حفره قرار دهید و دسته ها را فشار دهید. حلقه به بدنه BNC پرس میشود. بعد از اتمام کار حتماً استحکام کابل و فیش را آزمایش کنید.
در شکل 27ـ3 کابل پرس شده را ملاحظه میکنید.

9ـ کابل را به طول 2 متر آماده نمایید و در دوسر آن دو عدد سوكت BNC پرس كنيد. با مولتیمتر اتصالها را کنترل کنید. حال یک سر کابل را به دوربین و سر دیگر کابل را به دستگاه DVR يا DVI وصل نمایید.

10ـ دستگاه DVR را با کابل مخصوص (HDMI یا VGA )به نمایشگر متصل کنید.

11ـ یکی از دوربینها را با آداپتور مخصوص بهخود، به برق زده و تغذیه دوربین را وصل کنید.

12ـ دستگاه DVR و نمايشگر (مانیتور یا تلویزیون یا ویدیو پروژکتور) را روشن کنید.

الگوی پرسش:

1ـ لنزهای واید(wide )زاویه دید بالا و عمق تصویر کم دارند. درست نادرست

2ـ لنز varifucal چه نوع لنزی است؟شرح دهید.

3ـ لنزهای……………. مشابه چشم انسان عمل میکنند و میتوانند تصویری شفاف و با کیفیت در نورهاي مختلف برای سرور ارسال کنند.

4ـ در سامانه دوربین مداربسته، DVR چه کاربردی دارد؟شرح دهید.

5ـ حداقل روشنایی مورد نیاز برای تولید تصویر، حساسیت تصویر نام دارد. درست نادرست.

6ـ باتوجه به جدول 10ـ3 شماره فنی دو نوع دوربین با Resolution Video Max را بنویسید.

هدف:

ترجمه و استفاده از دفترچه راهنمای کاربرد DVR و دوربین

مواد، ابزار و تجهیزات:

دوربین، DVR ،راهنمای کاربرد دوربین، راهنمای کاربرد DVR ،لوازم التحریر

مراحل اجرای کار:

1ـ دوربین را در اختیار بگیرید و با استفاده از دفترچه راهنما، اجزای آن را شناسایی کنید.

2ـ محتوای دفترچه راهنمای دوربین را بهطور کامل ترجمه کنید. در این مرحله بخشهای مختلف دفترچه راهنما بین هنرجویان تقسیم میشود و اقدام به ترجمه مینمایند.

3ـ محتوای ترجمه شده را در قالب فایل ورد ذخیره کنید.

4ـ مجدداً دوربین را در اختیار بگیرید و چگونگی تنظیم آن را دوباره بررسی کنید.

5ـ مراحل 1 تا 4 را برای دستگاه DVR نیز تکرار کنید.

6ـ گزارش جامعی از مراحل کار خود تهیه کنید و در قالب فایل ورد ارائه دهید.

هدف:

فراگیری چگونگی تنظیم لنز دوربینهای مختلف

مواد، ابزار و تجهیزات:

دوربین با لنز متغیر ـ دستگاه DVR ـ کابلهای رابط استاندارد ـ تابلوی آموزش نصب دوربین ـ ابزار عمومیبرق ـ راهنمای کاربرد دوربین و دستگاه DVR ـ نمايشگر

مراحل اجرای کار:

1ـ دوربین با لنز متغیر را روی تابلو نصب کنید.
2ـ خروجی یکی از دوربینها و مانیتور را به ورودیهای دستگاه DVR وصل کنید.
3ـ مدار را راهاندازی کنید و دوربین را روی یک هدف قرار دهید.
4ـ با استفاده از دفترچه راهنمای دوربین، لنز Varifucal دوربین را تنظیم کنید و عملکرد آن را ملاحظه کنید.
5ـ مراحل 2 ،3 و 4 را برای سایر دوربینهايي كه داراي لنز وريفوكال است، تکرار کنید.
6ـ گزارش جامعی از فرایند اجرای کار را بنویسید و ارائه دهید.

هدف:

آشنایی با تنظیمات منوی DVR

مواد، ابزار و تجهیزات:

ابزار عمومیبرق ـ دوربینهای نصب شده روی تابلو ـ راهنمای کاربرد ِDVR ـ دستگاه ِDVR ـ نمايشگر ـ کابلهای رابط ـ لوازمالتحریر

مراحل اجرای کار:

1ـ راهنمای کاربرد دستگاه DVR و راهنمای نصب و راهاندازی دوربینها را مطالعه کنید و نکات مهم آنرا یادداشت برداری نمایید.
2ـ کابلهای دوربین را با استفاده از راهنمای کاربرد دستگاه براساس استانداردهای تعریف شده به دستگاهDVR متصل کنید
3ـ مدار را راه اندازی کنید.
4ـ با استفاده از دفترچه راهنما، هریک از خروجیها را برای دوربینها مشخص کنید.
5ـ بعد از اینکه تصویر هریک از دوربینها روی مانیتور ظاهر شد، دوربینها را روی تصوير صحنه موردنظر تنظیم کنید.
6ـ با تنظیم دوباره منوهاي DVR ،محل تصوير خروجی دوربینها را روي نمايشگر تغییر دهید. آنقدر این مرحله را تکرار کنید تا مهارت کافی را پیدا کنید.

7ـ گزارش جامعی از مراحل کار خود بنویسید و به کارگاه ارائه دهید. در بخشهای پیشین با لنز دوربین، IRIS و نور موردنیاز برای دوربین آشنا شدید. اما برای انتخاب یک دوربین مناسب باید به پارامترهای دیگری نیز توجه نمود. يكي از اين پارامترها WDR است.

WDR (Wide dynamic Range):

حتما ً تا به حال برای شما اتفاق افتاده است که با موبایل خود هنگامیکه پشت به نور هستید بخواهید تصویری بگیرید و تصویر فرد یا شی سیاه شود. سامانههای مدار بسته برای رفع این مشکل از فناوری WDR استفاده مینمایند تا بتواند روشنايي تصویر را در هنگام تفاوت میزان نور جبران کند، این پارامتر توسط بسیاری از شرکتها با دسیبل سنجیده میشود. دوربینهای مدار بسته که دارای WDR هستند در مبادی ورودی و یا مشرف به پنجرهها کاربرد دارند. فناوری قبلی WDR به نامBLC نامیده میشد. شکل 28ـ3

7ـ3 دوربینهای دید در شب

همانطور که در بخش قبلی مشاهده شد دوربینها در طیفی از میزان روشنایی توانایی فراهم کردن تصویر را دارند، به بیان سادهتر حداقل نور مورد نیاز برای آنها در کاتالوگ تعریف میشود. اما برخی دوربین مدار بسته به کمک فناوری مادون قرمز که در کنار دوربین نصب میشود، میتواند تصویری را در شب فراهم نماید.
این تصویر به صورت سیاه و سفید است. در این دوربینها فیلتر مادون قرمز وجود دارد که در روز این فیلتر به کمک یک موتور الکتریکی روی سنسور تصویر قرار میگیرد و در شب این فیلتر کنار میرود. این فیلتر که در داخل دوربین قرار دارد، به صورت خودکار عمل میکند. در شكل 29-3 يك نمونه از اين نوع فيلتر را مشاهده مي‌كنيد.

هدف:

آشنایی با تنظیمات منوی DVR

مواد، ابزار و تجهیزات:

دستگاه DVR ،کابل کواکسیال با سوکت BNC ،دوربین مدار بسته

سامانه های مدار بسته به دو دسته آنالوگ و دیجیتال تحت شبکه تقسیم بندی میشوند. در مبحث گذشته درباره دوربینها و رسانه یا کابل انتقال آشنا شدید و به طور عملی آنها را نصب کردید. وظیفه DVR مدیریت تصاویر، نمایش و ذخیرهسازی است. عموماً این دستگاه به صورت 4 کانال، 8 کانال، 16 کانال و 32 کاناله عرضه میشود. در قسمت پشت دستگاه DVR ،ورودی کابلهای BNC قرار دارد که از این طریق کابلها به دوربین متصل میشود. در شکل 30ـ3 نمونهاي از این دستگاه را ملاحظه میکنید.

دوربینهای تحت شبکه توسط دستگاهی به نام ضبط تصویر شبکه ای یا NVR) Recorder Video Network )مدیریت میشوند، شکل 31ـ3 .
در شبکه های گسترده تر بهجای استفاده از NVR از نرمافزارهای قدرتمند استفاده میشود که روی سرور نصب شده اند، اين نرم افزارها VMS نام دارند. در این روش از ذخیرهسازی تحت شبکه مانند NAS ( Storage Area Network)SAN یا(Network Attached Storage)استفاده میشود.

مشخصه های مهم در انتخاب DVR :

بر اساس کاربرد DVR در پروژههای مختلف معیارهایی برای انتخاب این سامانه وجود دارد که به شرح برخی از مشخصه های مهم میپردازیم:

تعداد دوربینهای قابل پشتیبانی:

هر دستگاه DVR تعدادی دوربین را میتواند پشتیبانی کند. این دستگاه به صورت4،8،16 و 32 کاناله يا بيشتر ساخته میشود. تعداد کانالها، تعداد دوربینهای قابل اتصال به دستگاه را مشخص میکند.

نرخ فریم در ثانیه second per frame :

هرقدر تعداد فریمهای قابل پشتیبانی بیشتر باشد، اجسام متحرک که سرعت بیشتری دارند، با کیفیت بهتری به نمایش درمیآیند.

فناوری فشرده سازی تصویر:

يعني دستگاه تا چه اندازه میتواند تصاویر را فشرده کند تا پهنای باند و فضاي ذخيره سازي کمتر شود.

ظرفیت حافظه مورد پشتیبان برای ذخیرهسازی: این ظرفیت مربوط به تعداد حافظه ها یا هاردهای پشتیبانی است. هرقدر ظرفیت هارد دیسک بیشتر باشد، میتوانید مدت زمان بیشتری را ذخیره سازی کنید.

به عبارت دیگر میتوانید مدت زمان طولانی تری فیلمبرداری نمایید.

قابلیت کنترل از راه دور از طریق اینترنت:

برخی از دستگاههایDVR دارای پورت شبکه هستند یعنی با انجام تنظیم هایی میتوانید به تصاویر دوربینهایی که در مکانهای دیگر قرار دارند، دسترسی پیدا کنید.

قابلیت تشخیص حرکت detection motion

توانایی زمانبندی و برنامه ریزی برای ذخیره سازی یا scheduling

قابلیت اتصال حافظه های Flash برای استخراج فیلمهای ذخیره شده در حافظه

ً معمولا کلیه مشخصات فنی و چگونگی کاربرد دستگاه در راهنمای کاربرد دستگاه ارائه میشود. بنابراین قبل از کار با دستگاه لازم است راهنمای کاربرد دستگاه را با دقت مطالعه کنید.

آشنایی اولیه با دستگاه DVR

معمولا صفحه جلوی دستگاه DVR( پنل) طبق شکل 32ـ3 بخشهای متفاوتی دارد که بسیاری از قسمتهای  آن در تمام DVRها مشترک است.

 

مراحل انجام کار:

1ـ نام دكمه های نشان داده شده در شکل 32ـ3 را در جدول 11ـ3 ترجمه کنید.

2ـ طبق شکل 33ـ3 ،پشت دستگاه، ورودیهای کابلها و بخشهای دیگری وجود دارد، طبق شکل 33ـ3 تعدادی ترمینال ورودی وجود دارد که کابلها و اتصاالت را به آن وصل میکنیم.

شکل 33ـ3 را بررسی کنید و بخشهای مختلف آن را ترجمه کنید و در جدول 12ـ3 بنویسید.

3ـ دستگاه DVR موجود در آزمایشگاه خود را بررسی کنید و بخشهای مختلف آن را در جدول 13ـ3 بنویسید.

4ـ تصویری از نمای جلویی و پشتی دستگاه DVR را رسم کنید. بخشهای مختلف تصاویر را با توجه به نوشته های روی دستگاه نام گذاری نمایید.

5ـ با توجه به دفترچه راهنمای کاربرد، DVR موجود در آزمایشگاه شما چه نوع خروجی تصویری را فراهم میکند؟

6ـ در این مرحله میخواهیم دستگاه را برای کار آماده کنیم.

کار اولیه با دستگاه DVR

دستگاه DVR را روشن کنید.

وارد منو(فهرست) دستگاه شوید.

با توجه به دفترچه راهنما، نام کاربری و رمز عبور پيش فرض را وارد کنید و درجدول 14ـ3 بنویسید.

وارد بخش تنظیم (setting )شوید و تاریخ دستگاه را تنظیم کنید. در پروژههای بزرگ برای همزمان سازی از server NTP استفاده میکنند. NTP با توجه به سامانه نصب شده، زمان یکی از سرورها را به عنوان مرجع درنظر میگیرد و سایر دستگاهها را با این سرور همزمان میکند، شکل 34ـ3 .

در بخش کاربران نامی انتخاب و رمز عبور را تعیین کنید. همانطورکه میبینید، میزان دسترسی به اطلاعات برای کاربر مربوطه قابل تنظیم است. با کمک دفترچه راهنمای کاربر سطوح دسترسی را تعیین و در جدول15ـ3 یادداشت کنید. به کمک دفترچه راهنما مشخص کنید که هر سطح دسترسی مربوط به چه نوع فعالیتهایی است.

 

هدف:

باز کردن دستگاه DVR و نصب و راهاندازی حافظه خارجی

ابزار، مواد و تجهیزات:

دستگاه DVR ،کابل کواکسیال با سوکت BNC ،دوربین مدار بسته، هارد ديسك، ذخیرهسازی تصاویر در سامانه های دوربین مداربسته به دو روش انجام میشود. در روش اول ذخیرهسازی به صورت مداوم بوده و24ساعته انجام میشود. این روش در برخی از مکانها که تردد زیاد است، میتواند مفید باشد.

در بسیاری از موارد ضرورتی ندارد که دوربینها به طور مداوم به ذخيرهسازي تصاوير اقدام کنند. در این شرایط، زمانی تصویرپردازی اتفاق میافتد که تحرکی وجود داشته باشد.

با توسعه و پیشرفت فناوری در دنیای سامانه دوربینهای مدار بسته، تولیدکنندگان شروع به توسعه سامانه های نرم افزاری و هوشمندسازی سامانه های مدار بسته کردند. یکی از ابتداییترین فناوریهایی که شاید بسیار مورد توجه مشتریان قرار گرفت، سامانه تشخیص حرکت دوربینهای مدار بسته بود. قابلیت تشخیص حرکت دوربین مدار بسته کمک میکند تا هرگونه حرکتی را در جلوی دوربین تشخیص دهد و سپس به اقدامات بعدی بپردازد.

همچنین زمانی که تعداد دوربینها از حد معینی بیشتر میشود، مقدار فضای هارد دیسک که جهت ضبط تصاویر دوربین باید روی دستگاه ضبط تعبیه شود اهمیت بیشتری پیدا میکند.

ضبط شبانه روزی تصاویر دوربین مدار بسته باعث میشود که مقدار زیادی از تصاویر بیاهمیت روی حافظه دستگاه ضبط شود. این موضوع سبب نارضایتی کاربران شده است، چون هنگام جستجو و بازبینی فیلمها با دردسرهای زیادی روبرو میشوند. ادامه این روند سبب شد تا تولیدکنندگان در حوزه سامانه های نظارت تصویری به فکر راه حل بیفتند، یکی از این راهکارها استفاده از فناوری هوشمند تشخیص حرکت در دوربین مدار بسته است که امروزه تقریباً همه دوربینها از آن استفاده میکنند.

سامانه تشخیص حرکت چگونه کار میکند؟

این سامانه در دوربینهای تحت شبکه از الگوریتم خاصی برای تشخیص حرکت تبعیت میکند. سامانه هوشمند دوربین مدار بسته در هر لحظه میدان دید دوربین مدار بسته را اسکن میکند و تعداد پیکسل های تصویر را میشمارد. این عمل در هر ثانیه انجام میشود و به محض هرگونه تغییر در تعداد پیکسل دوربین مدار بسته این تغییر را به منزله حرکت تشخیص میدهد و به دي ـ وي ـ آر خبر وجود تحرك را میدهد، شکل 35ـ3 .

این قابلیت را میتوان پرکاربردترین ویژگی سامانه تشخیص حرکت دانست. به این صورت که دوربین مدار بسته تنها زمانی که حرکت در جلوی آن وجود داشته باشد اقدام به تصویر برداری میکند و تصاویر آن توسط دستگاه ضبط کننده دیجیتال، ضبط میشود. این امر به مشتریان کمک میکند تا هنگام مشاهده تصاویر ضبط شده، با حجم زیادی از تصاویر فاقد ارزش روبرو نشوند و فقط تصاویر ارزشمند را در اختیار داشته باشند.

هدف:

کسب شایستگی برای باز کردن دستگاه DVR

مواد، ابزار و تجهیزات:

دستگاه DVR ،کابل کواکسیال با سوکت BNC ،دوربین مدار بسته،هارد ديسك، نمايشگر.

مراحل انجام کار:

1ـ دستگاه DVR را خاموش کنید.
2ـ برق دستگاه را قطع نمایید.
3ـ به کمک پيچگوشتي چهارسو صفحه زیر دستگاه را باز نمایید.
4ـ محل مربوط به نصب هارد دیسک را به کمک مربی خود از روی دفترچه راهنما پیدا کنید.
5ـ هارد دیسک را طبق استاندارد در دستگاه قرار دهید، شکل 36ـ3 .شکل ٣٦ـ٣
6ـ پیچهای مربوط بههارد دیسک را ببندید.
7ـ کابل مربوط به برق و کابل مربوط به دیتا را به هارد دیسک وصل نمایید، 37ـ3.

8ـ دستگاه DVR را روشن نمایید.

9ـ وارد منوی مربوط به ذخیره سازی شوید.

10ـ در بخش زمانبندی برای دوربین شماره یک، ذخیرهسازی را بهصورت مداوم تنظیم نمایید. شکل 38ـ3.

11ـ دوربین شماره 2 را روی motion تنظیم نمایید و محدوده موردنظر که نیاز است تا تحرک پذیری مورد بررسی قرار گیرد را با استفاده از مکاننما و موس در تصویر خروجی تنظیم کنید، شکل 39ـ3.

12ـ میزان حساسیت به تحرک را تعیین نمایید، در همین مرحله یک بار روی حساسیت بالا قرار دهید و دست خود را جلوی دوربین یک بار آرام و بار دیگر سریع حرکت دهید و تغییر پیکسلها را ببینید. بار دیگر میزان حساسیت را روی پایینترین مقدار بگذارید و تحرک دست را تکرار کنید، چه تفاوتی میبینید؟در چند سطر شرح دهید.

13ـ اجازه دهید دستگاه 15 دقیقه کار کند.

14ـ در این مدت دوربینی که روی حساسیت به تحرک قرارداده شده است را رو به منظرهای تنظیم نمایید که میزان تحرک سایر هنرجویان کم است. در این مدت چند بار از جلوی دوربین عبور کنید.
15ـ بعد از گذشت 15 دقیقه وارد بخش back play شوید.
16ـ دوربینهایی که تنظیمات ذخیرهسازی برای آن صورت پذیرفت را انتخاب نمایید.
17ـ تصاویر ذخیره شده را مورد بازبینی قرار دهید.
18ـ فلش مموری را به پورت USB وصل کنید.
19ـ بخشی از فیلم ضبط شده را انتخاب کرده و گزینه export را فعال کنید.
20ـ آدرس ذخیرهسازی فیلم در فلش مموری را مشخص کنید.
21 -گزارشي از نحوة export تهيه كنيد.

هدف:

اجرای تنظیمهای مختلف دوربینهای متصل شده به DVR

مواد، ابزار و تجهیزات مورد نیاز:

دستگاه DVR ،کابل کواکسیال با سوکت BNC ،دوربین مدار بسته، نمايشگر.

مراحل انجام کار:

1ـ وارد منوی دستگاه DVR شوید.

2ـ وارد منوی تنظیمات دوربینها شوید.

3ـ در بخش چرخش یا rotation چه اعدادی وجود دارد ؟در جدول 16ـ3 بنویسید.

4ـ عدد 90 را انتخاب کنید.

5ـ تصویر خروجی چه تغییری داشت؟

6 ـ میزان رزولوشن هر دوربین چقدر نمایش داده شده است؟

7ـ رزولوشن را يكبار در بيشترين حد و بار ديگر در كمترين حد قرار داده و نتايج حاصل شده را بنويسيد.

به طور مثال،

سامانه های نظارتی، سامانه های دیسپاچینگ و اسکادا، سامانههای مانیتورینگ خطوط ریلی، سامانه های نظارت بر دادههای تحلیل شده توسط نرم افزارهای تحلیلگر، دارای محتوا و اطلاعاتی هستند که نیاز به مانیتورینگ دائم و کامل دارند. مبحث نوینی که در دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات وجود دارد، شبکه های بصری است.

شبکه های بصری در یک سازمان میتواند انقلابی گسترده از نظر نظارت و کنترل داده و اطلاعات ایجاد نماید. در این شبکه ها میتوان با توجه به معماری و توپولوژی شبکه، راهکارهای متفاوتی را ارائه نمود.

معماری این شبکه ها شامل سه بخش مهم و اساسی است.

اولین بخش از شبکههای بصری، نمایشگرها هستند. این بخش در اتاقهای کنترل در مراکز مختلف وجود دارد، شکل40 -3 .برای انتخاب نمایشگر مناسب باید مشخصه های متعددی را در نظر گرفت. بخش دوم کنترل کنندهها (controllers )هستند، این بخش مدیریت و کنترل تصاویر را روی نمایشگرها و ویدیووها(wall video )برعهده دارد،که خود مبحثی وسیع و گسترده است.

با توجه به رویکرد شبکه های نسل آینده(NGN ،)ضرورت دارد که نرم افزارها به صورت کالینت ـ سرور عرضه شوند تا بتوانند در بخشهای مختلف سازمان برای کاربردهای مختلف، مفید واقع شده و قابل دسترسی باشند. در شبکه های بصری این دیدگاه نیز وجود دارد که بتوان تمام رشته های مربوط به تصاویر خروجی هر مولد تصویر متصل بهاین شبکه را در بخشهای مختلف نشان داد. همچنین در کنترل‌كنندهها و سایر بخشها میتوان تصاویر را روی نمایشگر مشخص کرد و به نمایش درآورد.

الگوی پرسش:

1ـ وظیفه DVR را در مدار دوربين مدار بسته شرح دهيد.

2ـ دوربینهای تحت شبکه توسط NVR مدیریت میشوند. صحیح ̈ غلط ̈

3ـ چه مشخصه های مهمی را باید در انتخاب DVR درنظر بگیریم؟ موارد آنرا شرح دهید.

4ـ چرا در دوربینها از سامانه های تشخیص حرکت استفاده میکنند؟ شرح دهید.

5ـ چهار بخش مهم و اساسی در معماری شبکه های بصری عبارتند از:

الف) ……………………. ب)……………………. پ) ……………………. ت) …………………….

8ـ3 نصب و راه اندازی سامانه های کنترل تردد

فناوریهای شناسایی

در شهرهای الکترونیکی امروزی یکی از جدیدترین و پرکاربردترین فناوریها، فناوری شناسایی خودکار یاID Auto است. در این فناوری دادهها بهطور خودکار  جمع آوری و وارد سامانه میشوند. تمامی این عملیات بدون دخالت انسان صورت میگیرد.
هدف عمومی از طراحی این سامانه ها کاربری سادهتر و مکانیزه کردن فعالیتها است.

کلیه فعالیتها در زمینه شناسایی مواردی مانند اجازه دسترسی خودرو، دسترسی افراد، ورود و خروج کالا از انبار، شناسایی دام و طیور، اموالگردانی و انبارگردانی را دربرمیگیرد. اصولا به هر سامانهای که قادر به خواندن و تشخیص اطلاعات و هویت افراد یا کالاها باشد سامانه شناسایی گفته میشود. بارکد، كارتهاي مغناطيسي و کارتهای هوشمند نمونه هایی از این سامانه های شناسایی هستند.

از انواع سامانه های شناسایی ميتوان از:

بارکد، سامانه های بیومتریک، عنبیه چشم، قرنیه چشم، اثر انگشت، ضربان نبض انگشت، تصویر صورت، تشخیص صدا، کارتهای هوشمند (کارتهای حافظه دارـ کارتهای دارای ریزپردازنده) را نام برد.

به طورکلی سامانه های شناسایی خودکار (Identification Automatic=AID )دارای سه بخش است، بخش اول برچسب یا نشانهای است که روی شیء یا کالا قرار میگیرد که به آن برچسب یا تگ میگویند. بخش دوم قرائتگر برچسب یا تگخوان است که وظیفه دارد اطلاعات را بخواند. بخش سوم کانال انتقال است که در این کانال دادهها جاری میشود.

بارکد (Barcode)

بارکد ردیفی متشکل از تعدادی خطوط عمودی نازک و ضخیم است که معرف اعداد هستند و در سرتاسر جهان استاندارد شدهاند. بارکد، توسط دستگاه قرائت گر بارکد خوانده میشود. در این روش تصویر خطوط میلهای اسکن و پردازش میشود. نوع کالا بدون نیاز به انسان شناسایی میشود. این فرایند از خطاهای ورود دستی اطلاعات توسط کاربر نیز میکاهد.

سامانه RFID

RFID يا راديو شناسه نوعی فناوری شناسایی بیسیم است که به شدت درحال گسترش در دنیای تجارت است. فناوری تگ (Tag )هوشمند نام دیگر این فناوری است.

به بیان دیگر RFID یک فناوری بیسیم است که دادههای با فاصله را بازیابی و ذخیره میکند. این فناوری اجازه میدهد که اطلاعات حساس برای خواندن و نوشتن برچسبها و یک سری مشخصات محدود در یک مسافت به طور همزمان بررسی شود.

فناوری RFID دارای قابلیت انعطاف پذیری و حمل است. یک برچسب RFID به عنوان یک انتقال دهنده شناخته میشود که شامل آنتن، یک تراشه و یک پوسته است. تراشه برای ذخیره اطلاعات و انجام عملیات انتقال اطلاعات، آنتن جهت برقراری ارتباط با برچسب خوان و پوسته به عنوان محافظ استفاده میشود. برچسب هوشمند RFID به صورت یک برچسب روی کارتن، یک کارت یا شیشهای درون کپسول به صورت یک پارچه یا مچی ساخته میشود.

برچسبخوان:

برچسب خوان یکی دیگر از عناصر تشکیل دهنده سامانه RFID است، که کار جمعآوری اطلاعات برچسبها و ارسال به یک سامانه میزبان را برعهده دارد. فرایند ارسال و دریافت اطالعات از برچسب، به اصطلاح خواندن برچسب نامگذاری شده است. شکل 43ـ3.

فناوری ارتباط حوزه نزدیک )NFC)

یکی از نسلهای دیگر راديو شناسه، فناوری ارتباط حوزه نزدیک است که در گوشی تلفن همراه تعبیه شده است.NFC مخفف کلمۀ Communication Field Near است و همانطور که از اسم آن برمیآید مجموعهای از استانداردهای مخابرات بیسیم است که در فاصله های بسته و کوتاه عمل می‌كند. در حقیقت NFC نسخه ديگري از RFID است.

• در حالت اول فناوری ارتباط حوزه نزدیک، گوشی تلفن همراه میتواند به عنوان برچسب خوان عمل کند و اطلاعات یک برچسب را دریافت نماید. به طور مثال در کنار پوستر تبلیغاتی، این برچسب را نصب میکنند تا کاربران بتوانند با خواندن آن توسط تلفن همراه خود اطلاعات تبلیغ را به گوشی خود منتقل نمایند.
• در حالت دوم ارتباط حوزه نزدیک، هنگام پرداختها گوشی میتواند به عنوان برچسب عمل کند.
• همچنین مانند بلیط های اتوبوس میتوان این برچسب را شارژ کرد و در هنگام سوار شدن به جای نزدیک کردن کارت اتوبوس به برچسبخوان، گوشی را نزدیک آن نمود، شکل 44ـ3
• در حالت سوم، ارتباط بین دو گوشی توسط این فناوری میسر ميشود. در تمامی حالت ها محدوده پوشش حداکثر 30 سانتی متر است.

الگوی پرسش:

1ـ انواع سامانه های شناسایی را نام ببرید.

2ـ در بارکد، خطوط معرف اعداد هستند و توسط قرائتگر بارکد خوانده میشوند. صحیح غلط

3ـ هر یک از سامانه های زیر از چه شیوهای برای شناسایی استفاده میکنند؟

الف) بارکد                ب) RFID                        ج) NFC

4ـ NFC اول کلمات انگلیسی…………………………. و به معنی……………………………………….. است.

هدف:

اجرای برنامه قرائتگر برچسب NFC

مواد، ابزار و تجهیزات مورد نیاز:

گوشی تلفن همراه دارای NFC ـ بر چسب

مراحل انجام کار:

1ـ یکی از نرم افزارهای مربوط به قرائتگر برچسب NFC را در تلفن همراه خود نصب کنید.

2ـ برنامه را اجرا کنید.

3ـ اطلاعات برچسب را توسط گوشی مورد قرائت قرار دهید.

هدف:

شایستگی راهاندازی قفل هوشمند كابينت (قفل استخری)

مواد، ابزار و تجهیزات مورد نیاز:

قفل استخری، مچ بند استخری

مراحل انجام کار:

1ـ دفترچه راهنمای قفل استخری را بررسی نمایید.

2ـ دستگاه را باز کنید و قطعات داخل دستگاه را شناسایی کنید.

3ـ دستگاه را ببندید و چگونگی فرايند نصب آن را روی کمد استخر شرح دهید.

4ـ به کمک دفترچه راهنما و کارت هوشمند (کارت مادر یا دستبند مادر) یکی از دستبندها را به کمک آن برنامه ریزی نمایید. (این کار با فشار دادن یک یا چند کلید كه در کنار قفل وجود دارد و در دفترچه راهنما نیز نشان داده شده است به اجرا درمیآید.)

5ـ با توجه به نوع قفل الکتریکی صبر کنید تا در بسته شود یا در را با استفاده از دستبند ببندید.

6ـ با مچبند دیگر امتحان کنید که در باز میشود یا خیر؟

7ـ هرکدام از این قفلها یک دستبند مادر یا کارت هوشمند دارند که همه قفلها را میتواند باز کند، دستبند مادر یا کارت هوشمند را به قفل نزدیک نمایید.

8ـ در را باز نمایید.

9ـ قفل را برای دستبند دوم تنظیم کنید.

هدف:

آشنایی با تشخیص اثر انگشت

مواد، ابزار و تجهیزات مورد نیاز:

لپ تاپ یا گوشی دارای print finger

مراحل انجام کار:

اکثر وسایل کنونی دارای خاصیت شناسایی اثر انگشت هستند. این ماژول روی لپ تاپها و گوشیهای تلفن همراه تعبیه شده است.

1ـ به منوی مربوط به دسترسی ورودی گوشی یا لپ تاپ خود بروید، شکل 45ـ3.

2ـ سامانه اثر انگشت را از طریق قرار دادن انگشت یکی از هنرجویان فعال کنید،

3ـ انگشت را روی ماژول اثر انگشت حركت دهید. تا کلمه Hello روی صفحه نمایشگر ظاهر شود.

4ـ براساس راهنمای کاربرد دستگاه، فرآیند تعریف اثرانگشت را برای تعداد دیگری از هنرجویان اجرا کنید.

5ـ دستگاه را فعال کنید، باید بتواند اثر انگشت هنرجویان را تشخیص داده و کد آنرا نشان دهد.

9ـ3سامانه اعلام حریق

ازسامانه های اعلام حریق در ساختمانها و اماکن مسکونی، اداری، تجاری و صنعتی استفاده میشود. این سامانه در هنگام بروز آتشسوزی در زمان مقرر به ساکنین ساختمان اطلاع میدهد یا به طور خودکار فعال میشود و بهاین ترتیب مانع بروز خسارتهای مالی و جانی میشود.

انواع سامانه های اعلام حریق:

سامانه های اعلام حریق به دو گروه محلی و مرکزی تقسیم میشود.

سامانه اعلام حریق محلی:

سامانه اعلام حریق محلی وقوع آتش را در محل آن حس میکند و حادثه را از طریق لامپ چشم کزن و آژیر اعلام مینماید.

سامانه های اعلام حریق مرکزی :

در این سامانه ها در لحظات اولیة حریق، محل حریق را شناسایی و اطلاعات را به تابلوی کنترل مرکزی ارسال میکند و همزمان آژیر نیز به صدا درمیآید. همچنين به وسیلة تلفن به مرکز آتشنشانی اطلاع میدهد. در این سامانه حسگرها و لوازم دیگری در نقاط مشخص
و در دسترس نصب شده و دستگاه کنترل مرکزی در نقطه دیگری قرار میگیرد. سامانه های اعلام حریق مرکزی به دو گروه دستی و خودکار تقسیم میشوند:

سامانه های دستی:

در سامانه دستی، اعلام حریق فقط به وسیله انسان و از طریق فشار دادن یک شستی صورت میگیرد.

سامانه های خودکار:

در سامانه های خودکار به صدا درآوردن آژیرهای خطر، روشن نمودن تابلوهای خروج اضطراری، تماس خودکار با آتشنشانی محلی، فعالسازی سامانه اطفای حریق خودکار، قفل کردن یا از حالت قفل خارج کردن درهای محلهای مختلف ( ِ مانند درخروجیهای اضطراری) همگی توسط سامانه های اعلام حریق خودکار شکل ٤٧ـ٣ـ سامانه اعلام حریق انجام میشود. سامانه های خودکار نیز دارای دو نوع متعارف(Conventional )و آدرسپذیر (Addressable )تقسیم میشوند در شکل 47ـ3 یک نمونه سامانه اعالم حریق را ملاحظه میکنید.

تجهیزات مورد نیاز برای تشخیص و اعلام حریق

اجزای سامانه های اعلام حریق عبارتند از:

• تجهیزات تشخیص حریق (آشکارسازها)؛
• تجهیزات اعلام کنندة حریق مانند فالشرها، آژیرها؛

کابلها؛

تابلوی کنترل مرکزی که وظیفة ارتباط بین آشکارسازها و وسایل اعالم حریق را به عهده دارد.در زیر به تشریح اجزای مختلف سامانه اعلام حریق میپردازیم.

تجهیزات تشخیص حریق (آشکارسازها):

این تجهیزات در محلهای مناسب ساختمان مانند آشپزخانه، موتورخانه، اتاق بایگانی، راهروها، اتاقهای منزل و اتاقهای کنفرانس بهصورت سقفی، دیواری یا روی پایههای مخصوص نصب میشوند. وظیفة آشکارسازها تشخیص با ولتاژ 15 تا 30 ولت تغذیه میشوند.

ًحریق و اعلام آن به تابلوی کنترل مرکزی است. آشکارسازها غالبا آشکارسازهایی نیز وجود دارند که از ولتاژهای 12 و 48 ولت DC یا 220 ولت AC تغذیه میشوند. معمولا لامپ هشداردهندهای (LED )روی آشکارسازها وجود دارد که درحالت عادی خاموش است یا به طور متناوب چشمک میزند ولی بعد از تحریک آشکارساز به طور ثابت روشن میشود و تا زمانی که اثر حریق ازبین نرفته است روشن میماند.

آشکارسازها، بسته به اینکه از کدام اثر آتش برای تشخیص استفاده میکنند، در انواع گوناگونی ساخته میشوند، جدول 18ـ3.

پایه آشکارسازها:

برای نصب یک آشکارساز، باید پایه آن متناسب با نوع آشکارساز باشد تا بتوان سیم کشی را روی آن انجام داد. در شکل 48ـ3 نمونه هایی از پایه آشکارساز را میبینید.

تجهیزات اعلام کنندة حریق:

برای آگاه کردن ساکنین ساختمان از بروز حریق از تجهیزات مخصوصی استفاده میشود که در جدول 19ـ3 انواع تجهیزات و تصاویر آنها را مشاهده میکنید.

کابل سامانه اعلام حریق:

درصورتی که ازکابلهای استاندارد و مناسب استفاده نشود یا سيم کشي دارای اشکال باشد، سامانه در هنگام بروز حریق درست عمل نمیکند. بنابراین لازم است حتماً از کابلهای مناسب و استاندارد استفاده کنید.

(Fire Alarm Control Panel) مرکزی کنترل تابلو اصلی ترین و مهمترین قسمت سامانه اعلام حريق، تابلوي کنترل مرکزی است که وظیفة ارتباط بین شستیها و آشکارسازها و وسایل اعلام حریق مانند آژیرها و چراغها را برعهده دارد.

برای انتخاب تابلوی کنترل مرکزی اعالم حریق باید موارد زیر را درنظر گرفت:

• اندازة ساختمان(مساحت و تعداد طبقات)
• کاربری ساختمان (مسکونی،اداری یا صنعتی)
• تعداد زونها؛
• نوع سامانه طراحی شده (متعارف یا آدرس پذیر)
• بررسی صحت عملکرد سامانه، آزمایش و راهاندازی دوباره
• آشکارسازها، غیرفعال کردن آژیرها و خاموشکردن تجهیزات هشدار دیداری ذخیرة اطلاعات و رویدادها، نمایش وضعیت فعلی، برقراری ارتباط تلفنی با مراکز مسئول چاپ گزارشها در شکل 49ـ3 یک نمونه تابلو کنترل را مشاهده میکنید.

زونبندی (Zone)

درسامانه هـاي اعلام حریق، مکـانی را که میخواهیم حفاظت کنیم بـه مناطق مشخص تقسیم میکنیم تـا درصورت بروز حریق بتوان محل حریق را سریعتر و راحتتر تشخیص داد.

به هرکدام از این مناطق یک زون میگویند. از نظر ظرفیت، تابلوی کنترل مرکزی را براساس زون )منطقه( تقسیم بندي میکنند و معمولابه صورت زون 32 ،24 ،16 ،8 ،4 ،2 میسازند.

قسمتهای اصلی داخل یک تابلوی کنترل مرکزی شامل اجزاء زیر است، شکل 50 ـ3.

ترانس تغذیه:

تـرانس تغذیه یک ترانس كـاهندة220به27 ولت است که خروجی آن به مدار یکسوسازي که روی برد الکترونیکی قرار میگیرد، وصل میشود.

ولتاژ خروجي منبع تغذيه معمولا 24 ولت DC است.

منبع تغذیـة اضطراری:

منبع تغذیـة اضطراری شامل دو عدد باتری خشک 12 ولت است که به طور سری با یکدیگر بسته شدهاند.

بـرد الکترونیکی:

بـر روی این برد، فیوزهای لازم و اتصالات و قطعات الکترونیکی برای عملکرد مداردرحالتهای مختلف وجود دارد.

کارت توسعه زون: یک مدار الکترونیکی است که امکان اتصال زونهای بیشتر(معمولا دو زون) را به تابلو ایجاد میکند .

بیزر هشداردهنده عیوب داخلی تابلو ترمینالهـای اتصال: در شکل 51 ـ3 خـروجیهـا و ورودیهای ترمینال اتصال تابلو مرکزی را مشاهده میکنید.

شاستیهای کنترل:

این شاستیها برای تنظیم حاالت کار مختلف تابلو و درهنگام اعلام حریق و بروز خطا به کار میروند و دارای قسمتهای زیر است:

– شستی Lamp Zone Test / Resound / Reset :برای دوباره راهاندازی كردن تابلو اصلی ؛

– شستی Sounders Alarms Silence :برای ساكت كردن صدای آژيرها؛

– شستی Sounders Fault Silence برای ساكت كردن بيزر داخلي تابلو؛

– شستی Evacuate :برای به صدا در آوردن آژير به صورت دستی.

اصول طراحی و نصب سامانه های اعلام حریق

در طراحی و نصب سامانه اعلام حریق باید نکات زیر مورد توجه قرار گیرد:

نکات مربوط به منطقه بندی (زون بندی) سامانه اعلام حریق: برای سهولت، سرعت و دقت درتشخیص محل وقوع حریق، به ویژه در ساختمانهای بزرگ، باید ساختمان را به مناطق کوچکتر و مجزا تقسیم بندی نمود زیرا در صورتی که زونبندی اجرا نشود، اعالم حریق با تأخیر صورت میگیرد.

به جدول 21ـ3 که نکات مربوط به شاستیها را بیان میکند توجه کنید.

محل نصب و پوشش آشکارسازها:

محل نصب و پوشش آشکارسازها در جدول 22ـ3 آمده است. هنگام نصب باید این الگو رعایت شود.

نقشه سامانه اعلام حریق

نقشه سامانه اعلام حریق روی نقشه پلان ساختمان ترسیم میشود و در آن باید استانداردهای مربوط به تجهیزات و سیم کشی مورد توجه قرار گیرد. در ادامه به معرفی علایم و ارائه یک نمونه نقشه اعلام حریق میپردازیم. معمولاً از این علایم در نقشه سامانه اعلام حریق استفاده میشود، جدول 23ـ3.

در شکل 52ـ3 یک نمونه نقشه بلوکی دتکتور را مشاهده میکنید.

نقشه اعلام حریق

در شکل 53ـ3 نقشه اعلام حریق تابلو مرکزی را مشاهده میکنید. در نقشه، زونها مشخص شده است. اتصال شاستیها و آشکارسازها با استفاده از دفترچه راهنمای آن صورت میگیرد. نقشه اتصال مربوط به تابلو مرکزی نیز معمولا ً با دستگاه ارائه میشود.

نكات مهم در نصب، سرویس و نگهداري سامانه اعلام حریق هنگام سیم کشی یک سامانه اعلام حریق باید موارد زیر رعایت شود.

1ـ موقعيت كلية قسمتها مطابق نقشه باشد.

2ـ كابل كشی مطابق با نقشه انجام شده باشد.

3ـ دتكتورهای حرارتی و دود، شاستیها و آژيرهای اعلام خطر بعد از سیم کشی نصب میشود.

4ـ تابلوی کنترل مرکزی باید در محل تعیین شده در نقشه نصب شود.

5ـ سیم زمین باید به بدنة فلزی تابلو وصل شود.

6ـ طبق دستور العملهای آزمایش ارائه شده در راهنمای کاربرد دستگاه كنترل مركزی باید آنرا آزمایش کنید.

7ـ سيم هاي ورودی قبل از آزمایش کامل دستگاه به ترمینالهای آن وصل شود.

8ـ سایر تجهیزات طبق نقشه و براساس استاندارهای تعریف شده به تابلوی کنترل مرکزی وصل شود.

9ـ دتكتورها و محل نصب آنها باید کاملا تمیز باشد.

10ـ برای جلوگیری از وارد شدن آسیب به دستگاه در هنگام اتصال سیم ها، باتریها از داخل دستگاه برداشته شود.

11ـ پس از اطمینان از سالم بودن اتصالات محکم و عایق های روی سیم ها باتریهای نو و سالم را در داخل دستگاه بگذارید، حال میتوانید دستگاه را به طور کامل و عملی آزمایش کنید.

12ـ برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم اعلام حریق، لازم است این سامانه در فاصله هاي زماني معین مورد بازدید قرارگیرد و اشکالات احتمالی آن رفع شود.

هدف:

بررسی یک نمونه سامانه اعالم حریق نصب شده

ابزار، مواد و تجهیزات:

سامانه اعلام حریق نصب شده ـ دوربین عكسبرداري ـ لوازمالتحریر

مراحل اجرای کار:

1ـ از یک ساختمان که دارای سامانه اعلام حریق مجهز است، بازدید کنید.

2ـ در جریان بازدید نکات ذکر شده سیم کشی را بازرسی و یادداشت برداری کنید.

3ـ از اجزای نصب شده و محلهای آنها عکس بگیرید.

4ـ گزارش کاملی از جریان بازدید تهیه کرده و ارائه دهید.

5 -به كمك هنرآموز كارگاه يك فهرست وارسي(چك ليست -جدول بررسي) براي نگهداري اين سامانه تهيه كنيد.

سرویس و نگهداری سامانه های اعلام حریق

با توجه به وظیفة حساس و مهم سامانه اعلام حریق، باید نسبت به عملکرد صحیح و به موقع آن در هنگام بروز حریق اهمیت زیاد قائل بود.

در سرویس و نگهداری دورهای سیستم اعلام حریق باید احساس مسئولیت کرد. در سامانه های آدرس پذیر و هوشمند درصورت بروز اشکال هشدارهای مربوط به کثیفی آشکارسازها، عمل نکردن شستی، آژیر و سایر تجهیزات به طور خودکار فعال میشود.

در سامانه های متعارف، بروز اشکال در سیستم فقط درصورت خارج شدن یک آشکارساز از مدار، پارگی خط ارتباطی و اتصال کوتاه خط باعث ایجاد هشدار میشود و کثیفی آشکارساز یا نداشتن عملکرد صحیح آن فقط با آزمایش دورهای یا هشدارهای ارسال شده روی تابلو کنترل مرکزی معلوم میشود.

هنگام سرویس و نگهداری سامانه اعلام حریق لازم است تمام اجزاء را مورد بازرسی قرار دهید و مواردی مانند حساسیت دتکتورها، اتصال سیمها به کانکتورها و دستگاهها را بررسی کنید. یکی از عوامل سالم ماندن سامانه بازدیدهای روزانه، هفتگی، ماهانه، فصلی و سالانه است که معمولا در راهنمای کاربرد سامانه درج میشود.

هدف:

کسب مهارت در نصب و راهاندازی سامانه اعلام حریق

مواد، ابزار و تجهیزات:

آشکارساز دودـ آشکارساز گازـ آژیرـ ابزار عمومیبرق ـ تابلوی کارگاهی رشته الکترونیک

مراحل اجرای کار:

1ـ وسایل و قطعات مورد نیاز را انتخاب وآماده کنید.

2ـ همانطور که ذکر شد سامانه های اعلام حریق دارای تجهیزات ویژهای هستند که چگونگی سیم کشی آنها را در دفترچه راهنمای دستگاه قید میکنند. در این کار عملی میخواهیم یک آشکارساز دود واقعی را راهاندازی کنیم.

3ـ مداری طراحی کنید که به وسیله آن بتوانید آشکارساز دود و گاز را فعال کنید.

4ـ مدار طراحی شده را پس از تائید هنرآموز کارگاه روی تابلوی کارگاهی ببندید.

5ـ با رعایت نکات ایمنی و با نظارت هنرآموز کارگاه، سامانه را به برق وصل کنید.

6ـ با رعایت نکات ایمنی و با نظارت هنرآموز کارگاه، آشکارساز دود و یا گاز را فعال کنید و عملکرد مدار را مشاهده کنید.

7ـ گزارش کوتاهی از عملکرد مدار ارائه دهید.

8ـ اگر آشکارسازی که اختیار دارید از نوع ترکیبی است، یعنی علاوه بر آشکارسازی گاز یا دود، حرارت را نیز تشخیص میدهد، با رعایت نکات ایمنی و با نظارت هنرآموز کارگاه، قسمت حسگر حرارتی را فعال کنید و عملکرد مدار را آزمایش کنید.

در شكل54-3 يك نمونه تابلوي پيشنهادي كه قابل توليد در هنرستان است را مشاهده مي‌كنيد.

هدف:

کسب مهارت در راهاندازی سامانه اعالم حریق با میکروکنترلر AVR

مواد، ابزار و تجهیزات:

آشکارساز دود یا گازـ رله 12 ولتی ـ میکروکنترلر ATMEGA32ـ پروگرامرـ رایانه ـ نرمافزارهای مورد نیازـ ابزار عمومیبرق ـ تابلوی کارگاهی رشته الکترونیک

مراحل اجرای کار:

1ـ وسایل و قطعات مورد نیاز را انتخاب و آماده کنید.

2ـ با مراجعه به دفترچه راهنما و رسانه های مختلف، عملکرد آشکارساز دود را در ارتباط با مدار کنترل مرکزی، بیابید.

3ـ با توجه به عملکرد آشکارساز، مداری طراحی کنید که بتواند ولتاژ مورد نیاز براي فرمان دادن به میکروکنترلر را تهیه کند.

4ـ مدار را بر روی بِردبُرد ببندید.

5ـ با توجه به اینکه ورودی میکروکنترلر باید در دو سطح ولتاژ صفر و 5 ولتی قرار داشته باشد، خروجی آشکارساز را به یک رله 12 ولتی وصل کنید و از طریق کنتاکتهای رله میکروکنترلر را فعال کنید.

6ـ برنامه نرمافزاری را بر روی میکروکنترلر پروگرام کنید.

7ـ ولتاژ تغذیه را به مدار وصل کرده و مدار را راهاندازی کنید.

8ـ گزارش کوتاهی از عملکرد مدار ارائه دهید.

هدف:

سيم کشي و راهاندازی یک سیستم اعلام حریق با تمامی تجهیزات

ابزار، مواد و تجهیزات:

آشکارساز دود، شعله، حرارت و گاز هر کدام یک عدد ـ پایة آشکارساز متناسب با آشکارسازها 4 عدد ـ آژیر اعلام حریق با چراغ سرخود و بدون چراغ هرکدام یک عدد ـ چراغ استروب لایت یک عدد ـ چراغ ریموت اندیکاتور 2 عدد

ـ شستی اعلام حریق نوع فشاری وشیشهای هرکدام یک عدد ـ باتری4 آمپر ساعت 2 عدد ـ تابلو مرکزی اعلام حریق دو زون یک دستگاه ـ سیم نمره 1 یا 5/1 حدود 15 متر ـ ابزار سیم کشی یک سری کامل

مراحل اجرای کار:

1ـ ابتدا قطعات را مطابق شکل 55ـ3 روی تابلوی کار نصب کنید. توجه داشته باشید که برای نصب آشکارسازها ابتدا باید پایة مناسب هر آشکار ساز را روی تابلوی کار نصب کنید.

2ـ سيم کشي بین قطعات را طبق زون بندی نشان داده شده و مطابق نقشة ارائه شده(در دفترچة راهنمای نصب تابلوی مرکزی اعلام حریق و دردفترچة راهنمای نصب آشکارسازها)انجام دهید.

3ـ مقاومت هایی که همراه با تابلوی کنترل دستگاه مرکزی ارائه شده است را به انتهای خط

4ـ آشکارسازها را روی پایه ها جا بزنید. شکل 55ـ٣ آشکارسازها و آژیرها وصل کنید.

5ـ طبق دستورالعمل دفترچة راهنمای تابلوی مرکزی و با توجه کامل به دستورات ایمنی، باتریها و برق ورودی را وصل و مدار را راهاندازی کنید.

6ـ عملکرد آشکارسازها و شستیها را با احتیاط کامل آزمایش کنید.

7ـ گزارش کاملی از مراحل اجرای کار و راه اندازی و آزمایش سامانه را بنویسید.

الگوی آزمون نظری پایانی واحد کار:

1 )تفاوت اساسی سامانه های مدار بسته با یک سامانه مدار باز در چیست؟ شرح دهید.

2 )کدام گزینه در مورد اهداف نصب دوربین صحیح نیست؟

الف( احراز هویت               ب( شناسایی                   پ( بازرسی                      ت( ایمنی

3 )دوربینها با توجه به اهدافی، در اماکن مختلف نصب میشوند.این اهداف را نام ببرید.(6 مورد )

4 )در دوربین IP اول کلمات………………………………….. به معنی…………………………………. است.

5 )استاندارد IP یک عدد دورقمیاست. رقم اول و رقم دوم چه موضوعی را نشان میدهند؟شرح دهید.

6 )معمولا هوسینگ (محفظه) دوربینها جعبه ای با IP67 یا IP68 است. درست نادرست

7 )چند نمونه سامانههاي AID را نام ببريد.

8 )دوربینهایی که لنز آنها از راه دور یا اتاق کنترل قابل تنظیم هستند، دوربینهای……………………………. نام دارند.

9 )دوربین شکل 56ـ3 از کدام نوع است:

الف) pinhole           ب)dome            پ)cube                         ت)PTZ

10)در مراکزی که نیاز به امنیت و وضوح باالی تصاویر است، از دوربین مداربسته …………………. استفاده میشود.

11 )کدام لنز دوربین زاویه دید کمتر و عمق تصویر بیشتری دارد؟

الف) Tele           ب)Wide

12)در سامانه RFID برای انتقال اطالعات مربوط به هویت یک شیء از امواج………………….. استفاده میکنند.

الف) صوتی           ب) رادیویی             پ) مادون قرمز                ت) نوری

13)چه تجهیزاتی برای اجرای سامانه های اعلام حریق مورد نیاز است؟ نام ببرید.

14 )زونبندی چه مفهومی دارد؟ اهمیت آن در سامانه های اعلام حریق چیست؟ شرح دهید.

15 )علایم اختصاری زیر در نقشه اعالم حريق چه مفهومی دارد؟ شرح دهید.

الگوي آزمون عملی پایانی واحد کار:

1 )دو نوع دوربین را در محلی که هنرآموز مشخص میکند با رعایت نکات ایمنی و استاندارد نصب کنید.

2 )با کابلهای استاندارد، دوربینها را به دستگاه DVR وصل کنید.

3 )نمایشگر را به DVR وصل کنید.

4 )سامانه را راهاندازی کنید.

5 )زاویه دید دوربینها را طوری تنظیم کنید که فضای مورد نظر را پوشش دهد.

6 )اطلاعات تصویری را ذخیره کنید.

 

---

جهت مشاهده دوره های آموزشی بر روی این لینک کلیک نمایید.