دوره آموزشی امنیت MySQL

1. SQL Injection

شرح:

• در این نوع حمله، مهاجم ورودی کاربر را تغییر می‌دهد تا دستورات SQL دلخواه خود را اجرا کند.
• این حملات می‌توانند به افشای داده‌ها، تغییر یا حذف اطلاعات، یا حتی اجرای دستورات سیستمی منجر شوند.

مثال:

فرض کنید برنامه یک کوئری زیر را اجرا می‌کند:

SELECT * FROM users WHERE username = '$username' AND password = '$password';

اگر ورودی username برابر با ' OR 1=1;-- باشد، کوئری به صورت زیر تغییر می‌کند:

SELECT * FROM users WHERE username = '' OR 1=1;--' AND password = '';

این دستور باعث دسترسی بدون احراز هویت می‌شود.

روش‌های پیشگیری:

• استفاده از Prepared Statements و Parameterized Queries:

$stmt = $pdo->prepare("SELECT * FROM users WHERE username = ? AND password = ?");
$stmt->execute([$username, $password]);

• اعتبارسنجی و فیلتر ورودی کاربران:
  • حذف یا Escaping کاراکترهای خطرناک.
  • استفاده از توابعی مانند mysqli_real_escape_string().
• محدود کردن دسترسی کاربران پایگاه داده:
  • کاربر پایگاه داده نباید دسترسی اضافه‌ای (مانند DROP TABLE) داشته باشد.

2. دسترسی‌های غیرمجاز

شرح:

• مهاجمان ممکن است از ضعف در مدیریت دسترسی‌ها برای ورود به سیستم یا پایگاه داده سوءاستفاده کنند.
• دسترسی غیرمجاز ممکن است به دلیل استفاده از رمزهای عبور ضعیف، پیکربندی اشتباه، یا حملات Brute Force رخ دهد.

روش‌های پیشگیری:

1. استفاده از رمزهای عبور قوی و پیچیده:
   • حداقل ۱۲ کاراکتر شامل حروف بزرگ و کوچک، اعداد، و کاراکترهای خاص.
2. فعال‌سازی احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA).
3. محدود کردن دسترسی‌های کاربران:
   • استفاده از دستورات GRANT و REVOKE برای تنظیم دسترسی‌های حداقلی.
4. محدود کردن دسترسی بر اساس IP:

CREATE USER 'user'@'192.168.1.%' IDENTIFIED BY 'password';

5. استفاده از ابزارهایی برای محدود کردن حملات Brute Force:

• • نصب ابزارهایی مانند Fail2Ban یا CSF برای محدود کردن تعداد تلاش‌های ورود.

3. حملات DoS/DDoS

شرح:

• در حملات DoS (Denial of Service) مهاجم تعداد زیادی درخواست سنگین یا بی‌فایده به سرور ارسال می‌کند تا منابع سیستم را مصرف کرده و دسترسی به سرویس را متوقف کند.
• در DDoS (Distributed Denial of Service) حمله از طریق تعداد زیادی دستگاه مخرب (Botnet) انجام می‌شود.

روش‌های حمله به MySQL:

1. ارسال درخواست‌های بسیار سنگین:
   • مهاجم کوئری‌هایی با محاسبات پیچیده اجرا می‌کند که باعث استفاده بیش از حد از منابع CPU و RAM می‌شود.
2. ایجاد اتصالات زیاد به سرور:
   • پر کردن حداکثر تعداد اتصالات MySQL.

روش‌های پیشگیری:

1. تنظیم محدودیت اتصالات: در فایل پیکربندی MySQL (my.cnf):

max_connections = 200

2. استفاده از فایروال:

• • مسدود کردن IP‌های مشکوک با استفاده از CSF یا iptables.

3. محدود کردن سرعت کوئری‌ها: استفاده از ابزارهایی مانند ProxySQL برای مدیریت و محدود کردن نرخ درخواست‌ها.

4. فعال کردن SSL/TLS: برای جلوگیری از سوءاستفاده از اتصالات ناامن.

5. نظارت بر درخواست‌ها:

• • استفاده از MySQL Enterprise Monitor یا ابزارهای مشابه برای شناسایی الگوهای مشکوک.

6. تقسیم ترافیک:

• • توزیع بار از طریق سرورهای مختلف با استفاده از Load Balancer.

مقایسه حملات و اقدامات پیشگیری

جمع‌بندی:

برای حفاظت از پایگاه داده MySQL:

• از کوئری‌های امن (Prepared Statements) و مدیریت دقیق دسترسی‌ها استفاده کنید.
• حملات Brute Force و DoS/DDoS را با ابزارهای امنیتی و تنظیمات مناسب محدود کنید.
• پایش و نظارت مداوم بر سرور و فعالیت‌های پایگاه داده را در اولویت قرار دهید.

1. نصب MySQL روی لینوکس

Ubuntu/Debian:

1. به‌روزرسانی مخازن:

sudo apt update

2. نصب MySQL:

sudo apt install mysql-server -y

CentOS/RHEL:

1. فعال‌سازی مخازن MySQL:

sudo yum install https://dev.mysql.com/get/mysql80-community-release-el7-3.noarch.rpm -y

2. نصب MySQL:

sudo yum install mysql-server -y

فعال‌سازی و راه‌اندازی سرویس MySQL:

sudo systemctl enable mysqld
sudo systemctl start mysqld

2. پیکربندی اولیه امنیتی MySQL

اجرای اسکریپت امنیتی MySQL:

این اسکریپت تنظیمات اولیه امنیتی را انجام می‌دهد:

sudo mysql_secure_installation

در این اسکریپت تنظیمات زیر اعمال می‌شود:

1. تنظیم رمز عبور روت: از شما خواسته می‌شود یک رمز عبور قوی برای کاربر root تنظیم کنید.
2. حذف کاربران ناشناس: کاربران پیش‌فرض ناشناس که می‌توانند به سرور متصل شوند حذف می‌شوند.
3. غیرفعال کردن دسترسی روت از راه دور: دسترسی روت فقط به‌صورت لوکال مجاز می‌شود.
4. حذف پایگاه داده‌های پیش‌فرض: پایگاه داده‌های آزمایشی حذف می‌شوند.
5. بازنگری و بارگذاری مجدد جداول امتیازها: تنظیمات امنیتی بلافاصله اعمال می‌شوند.

3. ورود به محیط MySQL

با استفاده از رمز عبور تنظیم‌شده، وارد محیط MySQL شوید:

mysql -u root -p

4. تنظیمات امنیتی اضافی

4.1. ایجاد کاربر با دسترسی محدود:

ایجاد کاربری با دسترسی‌های خاص برای مدیریت پایگاه داده:

CREATE USER 'limited_user'@'localhost' IDENTIFIED BY 'StrongPassword!';
GRANT SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE ON database_name.* TO 'limited_user'@'localhost';
FLUSH PRIVILEGES;

4.2. تغییر پورت پیش‌فرض:

پورت پیش‌فرض MySQL (3306) را تغییر دهید تا از حملات خودکار جلوگیری شود:

1. فایل تنظیمات MySQL را باز کنید:

sudo nano /etc/mysql/mysql.conf.d/mysqld.cnf  # Ubuntu/Debian
sudo nano /etc/my.cnf                         # CentOS/RHEL

2. مقدار پورت را تغییر دهید:

port=3307

3. سرویس MySQL را مجدداً راه‌اندازی کنید:

sudo systemctl restart mysqld

4.3. محدود کردن اتصال IP:

اتصالات MySQL را به آدرس IP مشخص محدود کنید:

1. در فایل تنظیمات MySQL مقدار زیر را اضافه کنید:

bind-address=127.0.0.1

2. این کار باعث می‌شود MySQL فقط به اتصالات لوکال پاسخ دهد.

4.4. فعال‌سازی SSL/TLS:

اطمینان حاصل کنید که ارتباطات با استفاده از SSL رمزنگاری شده‌اند:

1. فایل‌های گواهینامه SSL را ایجاد یا تهیه کنید.
2. در فایل تنظیمات MySQL، مقادیر زیر را اضافه کنید:

ssl-ca=/path/to/ca-cert.pem
ssl-cert=/path/to/server-cert.pem
ssl-key=/path/to/server-key.pem

3. سرویس را مجدداً راه‌اندازی کنید:

sudo systemctl restart mysqld

4.5. تنظیم لاگ‌های امنیتی:

اطمینان حاصل کنید که فعالیت‌های کاربران لاگ‌گذاری می‌شود:

1. در فایل تنظیمات MySQL مقدار زیر را فعال کنید:

log_error=/var/log/mysql/error.log

2. تنظیمات لاگ کوئری‌ها را برای نظارت بر فعالیت‌ها انجام دهید:

general_log=1
general_log_file=/var/log/mysql/mysql.log

1. <br /><br /><br /><br /><br /><br /><br />


5. بررسی وضعیت MySQL

• مشاهده وضعیت سرویس:

sudo systemctl status mysqld

• مشاهده تنظیمات امنیتی:

SHOW VARIABLES LIKE '%secure%';

• نظارت بر کاربران و اتصالات:

SHOW PROCESSLIST;

6. پشتیبان‌گیری و بازیابی

پشتیبان‌گیری از پایگاه داده:

mysqldump -u root -p database_name > backup.sql

بازیابی پایگاه داده:

mysql -u root -p database_name < backup.sql

جمع‌بندی

• هدف اصلی: نصب MySQL و اجرای تنظیمات امنیتی اولیه برای کاهش خطرات امنیتی.
• مزایا: افزایش امنیت، جلوگیری از حملات مخرب، و پایداری بیشتر سیستم.
• پیشنهاد: پس از اتمام نصب و تنظیمات اولیه، به‌طور مداوم سیستم را مانیتور کنید و به‌روزرسانی‌ها را اعمال کنید.

1. مسیر فایل تنظیمات MySQL

• در سیستم‌عامل‌های لینوکس:
  • Ubuntu/Debian: /etc/mysql/my.cnf یا /etc/mysql/mysql.conf.d/mysqld.cnf
  • CentOS/RHEL: /etc/my.cnf
• در سیستم‌عامل ویندوز:
  • مسیر پیش‌فرض: C:\ProgramData\MySQL\MySQL Server X.X\my.ini

برای ویرایش فایل:

sudo nano /etc/mysql/my.cnf  # یا /etc/my.cnf بسته به توزیع

2. تنظیمات امنیتی در فایل my.cnf

2.1. محدود کردن اتصالات IP

برای جلوگیری از دسترسی‌های غیرمجاز، MySQL را به آدرس لوکال محدود کنید:

[mysqld]
bind-address = 127.0.0.1

این تنظیم اطمینان می‌دهد که MySQL فقط از طریق همان سرور قابل دسترسی است.

2.2. غیرفعال کردن دسترسی روت از راه دور

برای افزایش امنیت، اجازه ندهید کاربر root به‌صورت ریموت وارد شود:

[mysqld]
skip-networking

یا

bind-address = 127.0.0.1

2.3. تغییر پورت پیش‌فرض

پورت پیش‌فرض MySQL (3306) را تغییر دهید تا از حملات خودکار جلوگیری شود:

[mysqld]
port = 3307

2.4. محدود کردن تعداد اتصالات

برای جلوگیری از حملات انکار سرویس (DoS)، تعداد اتصالات مجاز را محدود کنید:

[mysqld]
max_connections = 100

2.5. فعال کردن رمزنگاری SSL

برای افزایش امنیت ارتباطات، استفاده از SSL را فعال کنید:

[mysqld]
ssl-ca = /path/to/ca-cert.pem
ssl-cert = /path/to/server-cert.pem
ssl-key = /path/to/server-key.pem
require_secure_transport = ON

2.6. تنظیم سیاست کلمات عبور

با استفاده از افزونه validate_password، می‌توانید سیاست‌های کلمات عبور را اعمال کنید:

[mysqld]
validate_password_policy = STRONG
validate_password_length = 12

سیاست‌های کلمه عبور شامل طول و پیچیدگی کلمه عبور است.

2.7. محدود کردن بارگذاری فایل‌ها

برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های فایل، این گزینه‌ها را اضافه کنید:

[mysqld]
secure-file-priv = /path/to/restricted-dir

این تنظیم اجازه بارگذاری و ذخیره‌سازی فایل‌ها را فقط در دایرکتوری مشخص‌شده می‌دهد.

2.8. غیرفعال کردن ویژگی‌های غیرضروری

برای کاهش سطح حمله، ویژگی‌هایی که نیاز ندارید را غیرفعال کنید:

[mysqld]
local-infile = 0
symbolic-links = 0

• local-infile = 0 بارگذاری فایل‌های محلی را غیرفعال می‌کند.
• symbolic-links = 0 استفاده از لینک‌های نمادین را غیرفعال می‌کند.

2.9. تنظیمات لاگ‌ها

فعال‌سازی لاگ‌های امنیتی برای مانیتورینگ فعالیت‌ها:

[mysqld]
log_error = /var/log/mysql/error.log
general_log = 1
general_log_file = /var/log/mysql/general.log
slow_query_log = 1
slow_query_log_file = /var/log/mysql/slow.log
long_query_time = 2

• log_error لاگ خطاها را فعال می‌کند.
• general_log تمامی فعالیت‌های کاربران را ثبت می‌کند.
• slow_query_log کوئری‌های کند را ثبت می‌کند.

2.10. جلوگیری از زمان‌بندی‌های طولانی

برای جلوگیری از اتصالات بی‌پایان:

[mysqld]
wait_timeout = 300
interactive_timeout = 300

این مقادیر زمان انقضای اتصالات را تعیین می‌کنند.

2.11. جلوگیری از دسترسی با نام مستعار

[mysqld]
skip-name-resolve

این گزینه از تبدیل نام DNS جلوگیری می‌کند و باعث افزایش امنیت و عملکرد می‌شود.

3. اعمال تغییرات

پس از انجام تغییرات در فایل تنظیمات، سرویس MySQL را مجدداً راه‌اندازی کنید:

sudo systemctl restart mysql  # یا mysqld بسته به سیستم

4. بررسی تنظیمات

برای تأیید تنظیمات جدید:

mysql -u root -p -e "SHOW VARIABLES LIKE '%secure%';"
mysql -u root -p -e "SHOW VARIABLES LIKE 'bind_address';"
mysql -u root -p -e "SHOW VARIABLES LIKE 'port';"

جمع‌بندی

• هدف: کاهش خطرات امنیتی از طریق تنظیمات مناسب در فایل my.cnf.
• مزایا: افزایش امنیت، پایداری و عملکرد MySQL.
• پیشنهاد: به‌طور مداوم فایل لاگ‌ها و تنظیمات سرور را بررسی کنید تا از فعالیت‌های مشکوک جلوگیری شود.

1. ایجاد کاربر جدید

برای ایجاد یک کاربر جدید، از دستور زیر استفاده کنید:

CREATE USER 'username'@'host' IDENTIFIED BY 'password';

• username: نام کاربر.
• host: می‌توانید آن را به یک آدرس خاص (127.0.0.1)، نام میزبان (localhost) یا % (برای همه میزبان‌ها) تنظیم کنید.
• password: کلمه عبور امن کاربر.

مثال:

CREATE USER 'limited_user'@'localhost' IDENTIFIED BY 'SecurePass123!';

2. تخصیص مجوزها

مجوزها با دقت به کاربران اختصاص داده می‌شوند تا فقط به آنچه واقعاً نیاز دارند، دسترسی داشته باشند.

2.1. تخصیص مجوز برای یک دیتابیس خاص

GRANT SELECT, INSERT, UPDATE ON database_name.* TO 'username'@'host';

• database_name.*: اشاره به تمام جداول یک پایگاه داده خاص.
• SELECT, INSERT, UPDATE: مجوزهایی که به کاربر اختصاص داده می‌شوند.

مثال:

GRANT SELECT, INSERT ON inventory.* TO 'limited_user'@'localhost';

2.2. تخصیص مجوز به جدول خاص

GRANT SELECT, UPDATE ON database_name.table_name TO 'username'@'host';

مثال:

GRANT SELECT ON sales.orders TO 'limited_user'@'localhost';

2.3. حذف مجوزها

برای حذف مجوزهای خاص از یک کاربر:

REVOKE SELECT, INSERT ON database_name.* FROM 'username'@'host';

مثال:

REVOKE UPDATE ON sales.orders FROM 'limited_user'@'localhost';

3. مشاهده مجوزهای کاربر

برای بررسی مجوزهای اختصاص داده شده به یک کاربر:

SHOW GRANTS FOR 'username'@'host';

مثال:

SHOW GRANTS FOR 'limited_user'@'localhost';

4. اعمال محدودیت‌های اضافی

4.1. محدود کردن تعداد اتصالات کاربر

می‌توانید تعداد اتصالات هم‌زمان یک کاربر را محدود کنید:

ALTER USER 'username'@'host' WITH MAX_CONNECTIONS_PER_HOUR 50;

مثال:

ALTER USER 'limited_user'@'localhost' WITH MAX_QUERIES_PER_HOUR 100;

4.2. محدود کردن منابع کاربر

می‌توانید منابعی که یک کاربر می‌تواند مصرف کند را محدود کنید:

ALTER USER 'username'@'host' WITH MAX_USER_CONNECTIONS 10;

5. حذف کاربران

برای حذف یک کاربر:

DROP USER 'username'@'host';

مثال:

DROP USER 'limited_user'@'localhost';

6. رعایت اصول امنیتی

• کلمه عبور قوی: از ترکیبی از حروف بزرگ، کوچک، اعداد و نمادها استفاده کنید.
• عدم استفاده از کاربر Root: کارهای عادی را با کاربران محدود انجام دهید.
• محدود کردن IP‌ها: کاربران را به آدرس‌های مشخص محدود کنید.
• بررسی لاگ‌ها: فعالیت کاربران را برای رفتار مشکوک پایش کنید.

7. بازخوانی مجوزها

پس از اعمال تغییرات در مجوزها، MySQL به طور خودکار آن‌ها را اجرا می‌کند. در صورت لزوم، می‌توانید تغییرات را بازخوانی کنید:

FLUSH PRIVILEGES;

جمع‌بندی

• هدف: محدود کردن دسترسی کاربران به حداقل مورد نیاز.
• مزیت: کاهش خطر دسترسی غیرمجاز و حملات.
• پیشنهاد: به طور مرتب مجوزها و فعالیت‌های کاربران را بررسی کنید.

1. ایجاد کاربران با دستور CREATE USER

دستور CREATE USER برای تعریف کاربران جدید و مشخص کردن اطلاعات آن‌ها استفاده می‌شود.

ساختار کلی دستور:

CREATE USER 'username'@'host' IDENTIFIED BY 'password';

• username: نام کاربر.
• host: میزبان یا IP که کاربر از آن به پایگاه داده دسترسی خواهد داشت. معمولاً localhost یا % (برای دسترسی از همه میزبان‌ها).
• password: کلمه عبور کاربر.

مثال:

ایجاد یک کاربر به نام user1 با دسترسی از لوکال‌هاست:

CREATE USER 'user1'@'localhost' IDENTIFIED BY 'StrongPassword123!';

ایجاد یک کاربر با دسترسی از همه میزبان‌ها:

CREATE USER 'user2'@'%' IDENTIFIED BY 'SecurePassword456!';

2. تغییر مشخصات کاربران با دستور ALTER USER

دستور ALTER USER برای تغییر ویژگی‌های کاربران موجود استفاده می‌شود.

ساختار کلی دستور:

ALTER USER 'username'@'host' IDENTIFIED BY 'new_password';

مثال‌ها:

تغییر رمز عبور:

ALTER USER 'user1'@'localhost' IDENTIFIED BY 'NewSecurePassword789!';

اعمال محدودیت‌ها به کاربر:

• محدود کردن تعداد اتصالات:

ALTER USER 'user1'@'localhost' WITH MAX_CONNECTIONS_PER_HOUR 50;

• محدود کردن تعداد پرس‌وجوها در ساعت:

ALTER USER 'user1'@'localhost' WITH MAX_QUERIES_PER_HOUR 1000;

• محدود کردن تعداد بروزرسانی‌ها:

ALTER USER 'user1'@'localhost' WITH MAX_UPDATES_PER_HOUR 500;

3. حذف کاربران با دستور DROP USER

برای حذف کامل یک کاربر و مجوزهای آن، از دستور DROP USER استفاده می‌شود.

ساختار کلی دستور:

DROP USER 'username'@'host';

مثال:

حذف کاربر user1 با دسترسی از لوکال‌هاست:

DROP USER 'user1'@'localhost';

حذف کاربر user2 با دسترسی از همه میزبان‌ها:

DROP USER 'user2'@'%';

4. مدیریت دسترسی کاربران

پس از ایجاد یا ویرایش کاربران، برای کنترل دسترسی‌ها از دستورات GRANT و REVOKE استفاده می‌شود:

دادن دسترسی:

GRANT SELECT, INSERT ON database_name.* TO 'username'@'host';

حذف دسترسی:

REVOKE SELECT, INSERT ON database_name.* FROM 'username'@'host';

5. مشاهده اطلاعات کاربران و دسترسی‌ها

نمایش لیست کاربران:

SELECT User, Host FROM mysql.user;

مشاهده مجوزهای کاربر:

SHOW GRANTS FOR 'username'@'host';

6. نکات امنیتی مهم

1. استفاده از رمزهای عبور قوی: برای جلوگیری از حملات brute-force.
2. محدود کردن دسترسی میزبان‌ها: به جای استفاده از %، میزبان‌های خاص تعریف کنید.
3. ایجاد کاربران محدود: هر کاربر باید فقط به عملیات مورد نیاز دسترسی داشته باشد.
4. بازخوانی مجوزها: بعد از اعمال تغییرات، با دستور زیر تغییرات را بارگذاری کنید:

FLUSH PRIVILEGES;

جمع‌بندی

• CREATE USER: برای ایجاد کاربران جدید.
• ALTER USER: برای تغییر مشخصات و محدودیت‌های کاربران.
• DROP USER: برای حذف کاربران.
• مدیریت دسترسی‌ها: با استفاده از GRANT و REVOKE، دسترسی‌ها را کنترل کنید.
• امنیت کاربران: تنظیم دقیق محدودیت‌ها و استفاده از رمزهای عبور قوی، امنیت پایگاه داده را تضمین می‌کند.

• GRANT: برای اعطای مجوزها به کاربران.
• REVOKE: برای لغو مجوزهای کاربران.
• SHOW GRANTS: برای مشاهده مجوزهای کاربران.

1. تخصیص مجوزها با دستور GRANT

دستور GRANT برای اختصاص مجوزهای خاص به کاربران برای انجام عملیات روی پایگاه داده‌ها، جداول، یا سایر اشیاء MySQL استفاده می‌شود.

ساختار کلی دستور:

GRANT privilege1, privilege2, ... ON database_name.table_name TO 'username'@'host';

• privilege1, privilege2, ...: نوع مجوزها (مانند SELECT، INSERT، UPDATE).
• database_name.table_name: مشخص کردن پایگاه داده و جدول (برای همه پایگاه داده‌ها از *.* استفاده کنید).
• 'username'@'host': مشخصات کاربر و میزبان (مانند 'user1'@'localhost').

مثال‌ها:

تخصیص مجوز SELECT به یک کاربر:

GRANT SELECT ON my_database.* TO 'user1'@'localhost';

تخصیص همه مجوزها به یک کاربر:

GRANT ALL PRIVILEGES ON my_database.* TO 'user2'@'%';

تخصیص مجوز برای همه پایگاه داده‌ها:

GRANT SELECT, INSERT, UPDATE ON *.* TO 'user3'@'localhost';

تخصیص مجوز با مدیریت رمز عبور:

GRANT SELECT, INSERT ON my_database.* TO 'user4'@'localhost' IDENTIFIED BY 'StrongPassword123!';

2. لغو مجوزها با دستور REVOKE

برای لغو یا حذف مجوزهای کاربران از دستور REVOKE استفاده می‌شود.

ساختار کلی دستور:

REVOKE privilege1, privilege2, ... ON database_name.table_name FROM 'username'@'host';

• privilege1, privilege2, ...: نوع مجوزهایی که باید لغو شوند.
• database_name.table_name: پایگاه داده و جدول مربوطه.
• 'username'@'host': مشخصات کاربری.

مثال‌ها:

لغو مجوز SELECT:

REVOKE SELECT ON my_database.* FROM 'user1'@'localhost';

لغو همه مجوزها:

REVOKE ALL PRIVILEGES ON my_database.* FROM 'user2'@'%';

لغو مجوز برای همه پایگاه داده‌ها:

REVOKE INSERT, UPDATE ON *.* FROM 'user3'@'localhost';

3. مشاهده مجوزها با دستور SHOW GRANTS

برای بررسی مجوزهایی که به یک کاربر اختصاص داده شده است، از SHOW GRANTS استفاده می‌شود.

ساختار کلی دستور:

SHOW GRANTS FOR 'username'@'host';

مثال‌ها:

مشاهده مجوزهای کاربر:

SHOW GRANTS FOR 'user1'@'localhost';

مشاهده مجوزهای کاربر پیش‌فرض جاری:

SHOW GRANTS;

4. نکات امنیتی مهم

1. حداقل دسترسی لازم: مجوزها را تنها برای عملیات مورد نیاز کاربر تعریف کنید.
2. تخصیص بر اساس میزبان‌ها: برای افزایش امنیت، به جای %، میزبان‌های خاص تعریف کنید.
3. فلش کردن مجوزها: پس از ایجاد یا تغییر مجوزها، تغییرات را بارگذاری کنید:

FLUSH PRIVILEGES;

لیست برخی از مجوزهای قابل تخصیص

جمع‌بندی

• GRANT: برای تخصیص مجوزها.
• REVOKE: برای حذف مجوزها.
• SHOW GRANTS: برای مشاهده مجوزهای کاربران.
• با استفاده از این دستورات، می‌توانید امنیت پایگاه داده را به طور موثری مدیریت کنید و دسترسی کاربران را به حداقل ممکن محدود کنید.

1. محدود کردن اتصال به IP خاص با استفاده از MySQL

ایجاد کاربر با محدودیت اتصال به یک IP خاص

در MySQL می‌توانید هنگام ایجاد کاربر، دسترسی آن کاربر را فقط به یک یا چند IP خاص محدود کنید. برای این کار از دستور CREATE USER استفاده کنید.

مثال: اگر بخواهید به کاربر username اجازه دهید که تنها از IP 192.168.1.100 به پایگاه داده متصل شود، از دستور زیر استفاده کنید:

CREATE USER 'username'@'192.168.1.100' IDENTIFIED BY 'StrongPassword';

• در اینجا، کاربر username تنها از آدرس IP 192.168.1.100 مجاز به اتصال به MySQL است.
• اگر بخواهید به یک مجموعه IPها اجازه دهید که به پایگاه داده متصل شوند، می‌توانید از wildcard استفاده کنید:

CREATE USER 'username'@'192.168.1.%' IDENTIFIED BY 'StrongPassword';

محدود کردن دسترسی برای دسترسی به یک پایگاه داده خاص

شما می‌توانید دسترسی به یک پایگاه داده خاص را برای کاربران محدود کنید. به طور مثال، اگر بخواهید کاربر username تنها به پایگاه داده example_db دسترسی داشته باشد:

GRANT ALL PRIVILEGES ON example_db.* TO 'username'@'192.168.1.100';

این دستور دسترسی کامل به پایگاه داده example_db را تنها برای آدرس 192.168.1.100 مجاز می‌کند.

حذف کاربر و دسترسی‌های آن

اگر بخواهید کاربری را حذف کنید یا دسترسی‌های آن را تغییر دهید، از دستورهای DROP USER یا REVOKE استفاده کنید:

DROP USER 'username'@'192.168.1.100';

2. استفاده از فایروال برای محدود کردن دسترسی به MySQL

برای افزایش امنیت و محدود کردن دسترسی به MySQL، می‌توانید از فایروال‌های سیستم‌عامل استفاده کنید. این فایروال‌ها به شما این امکان را می‌دهند که فقط به برخی IPها اجازه دهید تا به پورت MySQL (پیش‌فرض پورت 3306) دسترسی پیدا کنند.

استفاده از UFW (Uncomplicated Firewall) در لینوکس

اگر از UFW برای مدیریت فایروال استفاده می‌کنید، می‌توانید دسترسی به پورت 3306 را محدود کنید.

• ابتدا دسترسی به پورت 3306 را برای همه IPها مسدود کنید:

sudo ufw deny 3306

• سپس فقط به یک IP خاص (مثلاً 192.168.1.100) دسترسی بدهید:

sudo ufw allow from 192.168.1.100 to any port 3306

استفاده از iptables

برای محدود کردن دسترسی به پورت MySQL با استفاده از iptables، می‌توانید دستورات زیر را اجرا کنید:

• مسدود کردن دسترسی به پورت 3306:

sudo iptables -A INPUT -p tcp --dport 3306 -j DROP

• اجازه دسترسی به IP خاص (مثلاً 192.168.1.100):

sudo iptables -A INPUT -p tcp -s 192.168.1.100 --dport 3306 -j ACCEPT

استفاده از CSF (ConfigServer Security & Firewall)

اگر از CSF استفاده می‌کنید، می‌توانید دسترسی به پورت 3306 را برای IPهای خاص محدود کنید.

• برای محدود کردن دسترسی، ابتدا به CSF دسترسی‌ها را تغییر دهید:
  1. فایل پیکربندی CSF را باز کنید:

sudo nano /etc/csf/csf.conf

2. در بخش CSF_ALLOW_IP، آدرس IPهای مجاز را اضافه کنید:

CSF_ALLOW_IP = "192.168.1.100, 192.168.1.101"

3. سپس پیکربندی‌ها را ذخیره کرده و CSF را ریستارت کنید:

sudo csf -r

3. استفاده از SSL برای امنیت بیشتر

برای حفاظت بیشتر از اتصالات به MySQL، می‌توانید از SSL/TLS برای رمزنگاری ارتباطات استفاده کنید.

فعال کردن SSL در MySQL

1. فایل پیکربندی MySQL (my.cnf) را باز کنید:

sudo nano /etc/my.cnf

2. در بخش [mysqld]، تنظیمات SSL را اضافه کنید:

[mysqld]
ssl-ca=/path/to/ca-cert.pem
ssl-cert=/path/to/server-cert.pem
ssl-key=/path/to/server-key.pem

3. بعد از ذخیره تغییرات، سرویس MySQL را ریستارت کنید:

sudo systemctl restart mysql

تخصیص کاربر برای استفاده از SSL

برای اطمینان از این که تنها کاربران با SSL مجاز به اتصال هستند، می‌توانید هنگام ایجاد کاربر، SSL را الزامی کنید:

CREATE USER 'ssl_user'@'192.168.1.100' IDENTIFIED BY 'StrongPassword' REQUIRE SSL;

4. استفاده از جداول کاربر (mysql.user)

همچنین می‌توانید به صورت دستی جداول mysql.user را ویرایش کنید تا دسترسی‌ها را محدود کنید.

مثال: برای بررسی و ویرایش دسترسی‌ها از طریق جدول mysql.user، ابتدا این جدول را بررسی کنید:

SELECT Host, User FROM mysql.user;

این دستور فهرستی از کاربران و IPهای مجاز برای اتصال به MySQL را نشان می‌دهد.

جمع‌بندی

• با استفاده از ترکیب محدود کردن دسترسی به IP خاص در MySQL و استفاده از فایروال، می‌توانید دسترسی‌های غیرمجاز را به راحتی مسدود کنید.
• SSL/TLS به عنوان یک لایه امنیتی اضافی برای رمزنگاری ارتباطات بین مشتری و سرور MySQL بسیار مفید است.
• با اعمال این محدودیت‌ها، امنیت پایگاه داده MySQL شما به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.

1. استفاده از پلاگین validate_password برای اعمال سیاست‌های پسورد قوی

MySQL دارای پلاگینی به نام validate_password است که می‌تواند به شما کمک کند تا سیاست‌های پیچیده و قوی پسورد را به راحتی پیاده‌سازی کنید. این پلاگین به شما امکان می‌دهد که سیاست‌های مختلفی مانند پیچیدگی پسورد، طول پسورد و تاریخ انقضای پسورد را تنظیم کنید.

فعال‌سازی پلاگین validate_password

برای فعال‌سازی پلاگین validate_password، مراحل زیر را انجام دهید:

1. ابتدا به MySQL وارد شوید:

mysql -u root -p

2. سپس پلاگین validate_password را فعال کنید:

INSTALL PLUGIN validate_password SONAME 'validate_password.so';

3. اکنون می‌توانید سیاست‌های مختلفی را برای پسوردها تنظیم کنید. برای مثال، می‌توانید حداقل طول پسورد، پیچیدگی و نوع کاراکترهای مجاز را تنظیم کنید.

تنظیم سیاست‌های پیچیدگی پسورد با validate_password

برای تغییر تنظیمات پلاگین و تعریف سیاست‌های پسورد قوی، می‌توانید از دستورات زیر استفاده کنید:

1. تنظیم طول حداقل پسورد:

SET GLOBAL validate_password.length = 12;

• این دستور حداقل طول پسورد را به 12 کاراکتر تنظیم می‌کند.

2. تنظیم سطح پیچیدگی پسورد: پلاگین validate_password چندین سطح پیچیدگی پسورد را پشتیبانی می‌کند:

• 0: آسان‌ترین سطح، تنها نیاز به طول پسورد.
• 1: پیچیدگی معمولی (حروف بزرگ، حروف کوچک، اعداد).
• 2: پیچیدگی بالا (حروف بزرگ، حروف کوچک، اعداد، نمادها).

برای تنظیم پیچیدگی، از دستور زیر استفاده کنید:

SET GLOBAL validate_password.policy = 2;

3. اجباری کردن استفاده از نمادها: برای الزام کاربر به استفاده از نمادها، از دستور زیر استفاده کنید:

SET GLOBAL validate_password.mixed_case_count = 1;
SET GLOBAL validate_password.number_count = 1;
SET GLOBAL validate_password.symbol_count = 1;

بررسی تنظیمات validate_password

برای مشاهده تنظیمات فعلی پلاگین validate_password، از دستور زیر استفاده کنید:

SHOW VARIABLES LIKE 'validate_password%';

این دستور تمام تنظیمات مرتبط با سیاست‌های پسورد را نشان می‌دهد.

2. اجبار تغییر پسورد دوره‌ای

برای اجبار تغییر دوره‌ای پسورد در MySQL، شما باید یک سیستم برای مدیریت تاریخ انقضای پسورد تنظیم کنید. MySQL از قابلیت default_password_lifetime پشتیبانی می‌کند که به شما این امکان را می‌دهد که پسورد کاربران به طور خودکار پس از یک مدت زمان خاص منقضی شود.

تنظیم مدت زمان انقضای پسوردها

برای تنظیم مدت زمان انقضای پسورد به 90 روز، از دستور زیر استفاده کنید:

SET GLOBAL default_password_lifetime = 90;

این دستور به MySQL اعلام می‌کند که پسوردها باید هر 90 روز یکبار تغییر کنند.

بررسی وضعیت انقضای پسورد

برای بررسی تاریخ انقضای پسورد یک کاربر خاص، از دستور زیر استفاده کنید:

SELECT user, host, password_last_changed, password_expired FROM mysql.user WHERE user = 'username';

این دستور تاریخ آخرین تغییر پسورد و وضعیت انقضای پسورد را برای کاربر username نشان می‌دهد.

3. استفاده از رمزنگاری قوی برای پسوردها

MySQL به طور پیش‌فرض از SHA-256 برای ذخیره پسوردها استفاده می‌کند که یک روش رمزنگاری قوی است. برای افزایش امنیت، می‌توانید تنظیمات را به گونه‌ای تغییر دهید که از الگوریتم‌های رمزنگاری پیچیده‌تر استفاده شود.

استفاده از SHA-256 برای پسوردها

برای استفاده از الگوریتم SHA-256 برای رمزنگاری پسوردها، از دستور زیر استفاده کنید:

ALTER USER 'username'@'hostname' IDENTIFIED WITH sha256_password BY 'StrongPassword';

این دستور پسورد کاربر username را با استفاده از الگوریتم SHA-256 رمزنگاری می‌کند.

4. استفاده از SHOW WARNINGS برای ارزیابی پسوردها

در صورتی که هنگام ایجاد یا تغییر پسورد از قوانین پیچیدگی پیروی نکنید، MySQL به شما هشدار خواهد داد. برای مشاهده این هشدارها، از دستور زیر استفاده کنید:

SHOW WARNINGS;

این دستور هرگونه هشدار درباره پسوردهایی که از سیاست‌های پیچیدگی پیروی نمی‌کنند را نمایش می‌دهد.

5. مدیریت دسترسی‌ها و امنیت بیشتر

برای اطمینان از این که پسوردهای قوی و امنیت کافی در سیستم شما وجود دارد، باید به موارد زیر توجه کنید:

• مدیریت کاربران: اطمینان حاصل کنید که هر کاربر تنها به منابع ضروری دسترسی دارد و دسترسی‌های اضافی نداشته باشد.
• آدرس‌های IP محدود: از IP Whitelisting استفاده کنید تا دسترسی به MySQL را تنها به IPهای خاص محدود کنید.
• رمزنگاری SSL/TLS: از SSL/TLS برای رمزنگاری ارتباطات استفاده کنید تا از افشای اطلاعات حساس جلوگیری شود.
• تنظیم سیاست‌های پیچیدگی پسورد: به کاربرانتان پسوردهای پیچیده‌ای را تحمیل کنید که ترکیبی از حروف بزرگ، کوچک، اعداد و نمادها باشد.

جمع‌بندی

اجرای سیاست‌های پسورد قوی در MySQL از طریق پلاگین validate_password، تنظیم سیاست‌های پسورد قوی، الزام به تغییر دوره‌ای پسوردها، و استفاده از رمزنگاری SHA-256 می‌تواند به میزان زیادی امنیت سیستم شما را افزایش دهد. در کنار این اقدامات، مدیریت دقیق دسترسی‌ها و استفاده از SSL/TLS برای رمزنگاری ارتباطات می‌تواند از حملات مختلف جلوگیری کند.

1. MySQL Native Password

MySQL Native Password یکی از روش‌های احراز هویت سنتی در MySQL است که در آن از یک الگوریتم هش MD5 برای ذخیره پسوردها استفاده می‌شود. این روش به‌طور پیش‌فرض در نسخه‌های قدیمی‌تر MySQL استفاده می‌شده و هنوز هم برای سازگاری با سیستم‌های قدیمی‌تر پشتیبانی می‌شود.

نحوه استفاده از MySQL Native Password:

برای تنظیم MySQL Native Password به عنوان روش احراز هویت برای یک کاربر، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:

CREATE USER 'username'@'host' IDENTIFIED WITH mysql_native_password BY 'password';

این دستور کاربر username را با استفاده از پسورد password ایجاد می‌کند و از الگوریتم MySQL Native Password برای احراز هویت استفاده می‌کند.

همچنین اگر بخواهید از این روش برای یک کاربر موجود استفاده کنید، می‌توانید دستور زیر را اجرا کنید:

ALTER USER 'username'@'host' IDENTIFIED WITH mysql_native_password BY 'new_password';

معایب و محدودیت‌های MySQL Native Password:

• استفاده از الگوریتم هش MD5 که در حال حاضر دیگر به‌عنوان الگوریتمی امن شناخته نمی‌شود.
• در مقایسه با روش‌های جدیدتر، امنیت کمتری دارد.

2. caching_sha2_password

caching_sha2_password یک روش جدیدتر و امن‌تر برای احراز هویت است که از الگوریتم SHA-256 برای هش کردن پسوردها استفاده می‌کند. این روش از MySQL 8.0 به بعد به‌طور پیش‌فرض برای احراز هویت کاربران جدید تنظیم شده است.

مزایای caching_sha2_password:

• از الگوریتم SHA-256 برای هش کردن پسوردها استفاده می‌کند که امنیت بالاتری نسبت به MD5 دارد.
• از caching برای ذخیره‌سازی داده‌های احراز هویت به‌صورت موقت استفاده می‌کند تا فرآیند احراز هویت سریع‌تر انجام شود.

نحوه استفاده از caching_sha2_password:

برای ایجاد یک کاربر با استفاده از این روش احراز هویت، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:

CREATE USER 'username'@'host' IDENTIFIED WITH caching_sha2_password BY 'password';

همچنین، برای تغییر روش احراز هویت یک کاربر موجود، از دستور زیر استفاده کنید:

ALTER USER 'username'@'host' IDENTIFIED WITH caching_sha2_password BY 'new_password';

معایب caching_sha2_password:

• این روش نیاز به پشتیبانی از TLS/SSL برای انتقال امن داده‌ها دارد.
• در برخی از برنامه‌ها یا کلاینت‌ها ممکن است پشتیبانی نشود، به‌ویژه در نسخه‌های قدیمی‌تر MySQL یا کلاینت‌های غیررسمی.

3. **احراز هویت با استفاده از PAM (Pluggable Authentication Modules)

PAM (Pluggable Authentication Modules) یک چارچوب است که به شما این امکان را می‌دهد تا احراز هویت کاربران را از طریق سیستم‌های خارجی، مانند LDAP یا Active Directory، انجام دهید. استفاده از PAM در MySQL به شما این امکان را می‌دهد که احراز هویت MySQL را با سیستم‌های خارجی همگام‌سازی کنید.

مزایای استفاده از PAM:

• یکپارچگی با سیستم‌های احراز هویت خارجی: از جمله LDAP، Kerberos، Active Directory و غیره.
• امکان استفاده از سیاست‌های احراز هویت پیچیده‌تر، مانند کنترل دسترسی بر اساس نقش‌ها و گروه‌ها.
• پشتیبانی از احراز هویت چندعاملی (MFA) که به افزایش امنیت کمک می‌کند.

نحوه پیکربندی PAM در MySQL:

برای پیکربندی احراز هویت با استفاده از PAM در MySQL، شما باید ابتدا اطمینان حاصل کنید که MySQL PAM Authentication Plugin نصب شده باشد. سپس می‌توانید برای استفاده از PAM به عنوان روش احراز هویت، از دستور زیر استفاده کنید:

1. نصب PAM Plugin:اگر این پلاگین به‌طور پیش‌فرض نصب نشده باشد، ابتدا باید آن را نصب کنید. این پلاگین معمولاً در MySQL 5.7 به بعد به‌طور پیش‌فرض در دسترس است.
2. ایجاد کاربر با احراز هویت PAM:شما می‌توانید یک کاربر را با استفاده از پلاگین PAM به این شکل ایجاد کنید:

CREATE USER 'username'@'host' IDENTIFIED WITH pam USING 'mysql_pam';

• در این دستور، mysql_pam نام پلاگینی است که از PAM برای احراز هویت استفاده می‌کند.
• پیکربندی فایل PAM:سپس باید فایل پیکربندی PAM مربوط به MySQL را ویرایش کنید. معمولاً این فایل در /etc/pam.d/mysqld قرار دارد و باید آن را برای همگام‌سازی با سیستم احراز هویت مورد نظر خود تنظیم کنید.به‌عنوان مثال، برای استفاده از LDAP، می‌توانید از فایل زیر استفاده کنید:

auth required pam_ldap.so
account required pam_ldap.so
password required pam_ldap.so

4. فعال‌سازی پشتیبانی از PAM در MySQL:

برای فعال‌سازی استفاده از PAM در MySQL، ممکن است نیاز به فعال کردن آن در فایل پیکربندی my.cnf نیز باشد. در این فایل تنظیمات مربوط به PAM را وارد کنید:

[mysqld]
plugin-load-add = authentication_pam.so

1. پس از اعمال تغییرات، باید سرویس MySQL را ریستارت کنید.

معایب استفاده از PAM:

• پیکربندی و تنظیم آن ممکن است پیچیده‌تر باشد.
• ممکن است نیاز به تغییرات اضافی در سیستم‌های خارجی و سرویس‌ها (مثل LDAP) داشته باشد.
• مشکلات سازگاری با نسخه‌های مختلف MySQL و پلاگین‌ها ممکن است پیش آید.

نتیجه‌گیری

در MySQL، روش‌های مختلف احراز هویت وجود دارند که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. انتخاب روش مناسب بستگی به نیازهای امنیتی و معماری سیستم شما دارد:

• MySQL Native Password: روش قدیمی و برای سیستم‌های قدیمی‌تر مناسب است، اما از نظر امنیتی به‌طور کلی ضعیف‌تر است.
• caching_sha2_password: روش جدیدتر و امن‌تر که از SHA-256 برای هش کردن پسوردها استفاده می‌کند و پیشنهاد می‌شود که در نسخه‌های جدیدتر MySQL استفاده شود.
• PAM: برای همگام‌سازی با سیستم‌های احراز هویت خارجی و استفاده از روش‌های احراز هویت پیچیده‌تر مانند LDAP و Active Directory مناسب است.

در اینجا به بررسی روش‌های مختلف اعمال فیلتر و تصدیق داده‌ها در MySQL می‌پردازیم.

1. استفاده از توابع SQL برای فیلتر داده‌ها

MySQL مجموعه‌ای از توابع مختلف را برای اعمال فیلتر و اعتبارسنجی داده‌ها ارائه می‌دهد که می‌توانند برای تصفیه داده‌ها قبل از ذخیره‌سازی یا پردازش استفاده شوند. این توابع می‌توانند به شما در شناسایی و اصلاح داده‌های نامناسب کمک کنند.

1.1. استفاده از توابع شرطی (Conditional Functions)

توابع شرطی مانند IF, CASE, COALESCE, NULLIF می‌توانند به شما در ایجاد قوانین برای اعتبارسنجی داده‌ها و انجام فیلترهای خاص کمک کنند.

مثال 1: استفاده از IF برای اعتبارسنجی داده‌ها

SELECT IF(age >= 18, 'Adult', 'Minor') AS status
FROM users;

در این مثال، تابع IF برای بررسی شرایط استفاده می‌شود. اگر مقدار age بیشتر از یا برابر با ۱۸ باشد، وضعیت کاربر به‌عنوان “Adult” نشان داده می‌شود وگرنه به‌عنوان “Minor” نمایش داده می‌شود.

1.2. استفاده از REGEXP برای اعتبارسنجی الگوها

MySQL از عملگر REGEXP برای انجام فیلترهای مبتنی بر الگو (Pattern Matching) پشتیبانی می‌کند. این قابلیت برای تصدیق صحت داده‌های وارد شده (مثلاً فرمت ایمیل، شماره تلفن یا کد پستی) استفاده می‌شود.

مثال 2: اعتبارسنجی ایمیل با استفاده از REGEXP

SELECT email
FROM users
WHERE email REGEXP '^[A-Za-z0-9._%+-]+@[A-Za-z0-9.-]+\.[A-Za-z]{2,}$';

در این مثال، با استفاده از REGEXP فقط ایمیل‌هایی که مطابق با الگوی صحیح هستند، انتخاب می‌شوند.

2. محدود کردن داده‌ها با استفاده از CHECK Constraints

MySQL 8.0 و بالاتر از دستور CHECK برای تعریف محدودیت‌ها بر روی داده‌ها پشتیبانی می‌کند. این دستور به شما این امکان را می‌دهد که شرایط خاصی را برای داده‌ها اعمال کنید تا از ورود داده‌های غیرمعتبر به جداول جلوگیری شود.

2.1. استفاده از CHECK برای محدودیت‌ها

برای مثال، می‌توانید یک محدودیت CHECK برای بررسی این که آیا مقدار یک ستون عددی در محدوده معینی قرار دارد یا نه، اعمال کنید.

مثال 3: اعمال محدودیت برای فیلد age

CREATE TABLE users (
    id INT PRIMARY KEY,
    name VARCHAR(100),
    age INT CHECK (age >= 18 AND age <= 100)
);

در این مثال، فیلد age باید مقداری بین ۱۸ تا ۱۰۰ داشته باشد. اگر داده‌ای خارج از این محدوده وارد شود، MySQL اجازه ذخیره‌سازی آن را نمی‌دهد.

3. استفاده از TRIGGERS برای فیلتر و تصدیق داده‌ها

Triggers در MySQL به شما این امکان را می‌دهند که عملیات خاصی را قبل یا بعد از انجام یک عملیات (مانند INSERT, UPDATE, DELETE) روی داده‌ها انجام دهید. می‌توان از TRIGGERها برای اعمال قوانین و فیلترهای پیچیده‌تر استفاده کرد.

3.1. استفاده از TRIGGER برای تصدیق داده‌ها قبل از درج

در صورتی که بخواهید پیش از درج داده، آن‌ها را فیلتر کنید، می‌توانید یک BEFORE INSERT Trigger ایجاد کنید که داده‌های نامعتبر را رد کند.

مثال 4: استفاده از BEFORE INSERT TRIGGER برای تصدیق داده‌ها

DELIMITER $$

CREATE TRIGGER validate_age BEFORE INSERT ON users
FOR EACH ROW
BEGIN
    IF NEW.age < 18 OR NEW.age > 100 THEN
        SIGNAL SQLSTATE '45000' SET MESSAGE_TEXT = 'Age must be between 18 and 100';
    END IF;
END $$

DELIMITER ;

در این مثال، اگر کاربر سعی کند داده‌ای با سن کمتر از ۱۸ یا بیشتر از ۱۰۰ وارد کند، MySQL خطای مشخصی ارسال خواهد کرد و داده وارد نخواهد شد.

4. استفاده از فیلترهای سطحی (Client-Side Filtering)

در کنار فیلترهایی که در سطح پایگاه داده اعمال می‌شوند، همیشه بهتر است که داده‌ها را در سمت مشتری (Client-side) نیز فیلتر و تصدیق کنید. این کار می‌تواند از طریق برنامه‌های کاربردی (مانند PHP، Python، JavaScript) انجام شود و از ورود داده‌های غلط یا آسیب‌زننده پیشگیری کند.

4.1. محدودیت‌های ورودی در سطح فرم‌ها (Client-side Validation)

در سطح برنامه‌نویسی، می‌توان از JavaScript برای فیلتر کردن ورودی‌ها و همچنین اعتبارسنجی داده‌ها استفاده کرد.

مثال 5: اعتبارسنجی ورودی‌ها در جاوااسکریپت

function validateEmail(email) {
    var regex = /^[A-Za-z0-9._%+-]+@[A-Za-z0-9.-]+\.[A-Za-z]{2,}$/;
    return regex.test(email);
}

var email = document.getElementById("email").value;
if (!validateEmail(email)) {
    alert("Please enter a valid email address.");
}

5. استفاده از FOREIGN KEY Constraints برای یکپارچگی داده‌ها

برای تصدیق داده‌ها و اطمینان از یکپارچگی آن‌ها، می‌توانید از FOREIGN KEY برای ارجاع به جداول دیگر استفاده کنید. این کار باعث می‌شود که داده‌های مربوطه در جداول مختلف به‌طور منظم مرتبط و یکپارچه باقی بمانند.

5.1. استفاده از FOREIGN KEY برای تصدیق ارجاعات

CREATE TABLE orders (
    order_id INT PRIMARY KEY,
    customer_id INT,
    FOREIGN KEY (customer_id) REFERENCES customers(customer_id)
);

در اینجا، FOREIGN KEY اطمینان می‌دهد که مقدار customer_id در جدول orders حتماً در جدول customers وجود داشته باشد.

نتیجه‌گیری

اعمال فیلتر و تصدیق داده‌ها در MySQL یکی از مهم‌ترین بخش‌ها برای حفظ یکپارچگی و امنیت داده‌ها است. استفاده از توابع شرطی, محدودیت‌ها, TRIGGER‌ها, FOREIGN KEY Constraints و Client-side Validation می‌تواند به شما کمک کند تا از ورود داده‌های مخرب و اشتباه جلوگیری کنید. این تکنیک‌ها نه‌تنها از نظر امنیتی حیاتی هستند بلکه به شما در مدیریت بهتر داده‌ها و جلوگیری از مشکلات آینده کمک خواهند کرد.

1. اعتبارسنجی ورودی‌های کاربر

قبل از ارسال هر گونه داده به پایگاه داده، باید مطمئن شوید که داده‌ها با قوانین و فرمت‌های معتبر مطابقت دارند. این کار می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

1.1. بررسی نوع داده‌ها (Data Type Validation)

اطمینان حاصل کنید که داده‌های ورودی از نوع مناسب هستند. به عنوان مثال:

• عدد (برای سن یا مبلغ) باید از نوع عددی باشد.
• ایمیل باید فرمت صحیح ایمیل را داشته باشد.
• تاریخ باید فرمت صحیح تاریخ را داشته باشد.

مثال:

برای اعتبارسنجی شماره تلفن به صورت عددی:

SELECT phone_number
FROM users
WHERE phone_number REGEXP '^[0-9]+$';

1.2. بررسی طول داده‌ها (Length Validation)

برای جلوگیری از ورود داده‌های طولانی یا کوتاه‌تر از حد مجاز، باید طول ورودی‌ها را کنترل کنید. این کار معمولاً برای فیلدهایی مانند نام کاربری، ایمیل، و پسورد ضروری است.

مثال:

برای بررسی طول نام کاربری:

SELECT username
FROM users
WHERE LENGTH(username) BETWEEN 3 AND 20;

1.3. محدود کردن دامنه مقادیر (Range Validation)

برای داده‌های عددی مانند سن، مبلغ و … باید دامنه مقادیر را محدود کنید.

مثال:

محدود کردن سن کاربر به مقادیر معقول (بین 18 تا 100):

SELECT age
FROM users
WHERE age >= 18 AND age <= 100;

1.4. بررسی الگو (Pattern Matching)

در صورتی که ورودی‌ها باید با الگوی خاصی مطابقت داشته باشند (مانند ایمیل، شماره تلفن، کد پستی)، از عبارات منظم (Regex) می‌توان برای بررسی الگو استفاده کرد.

مثال:

بررسی فرمت ایمیل با استفاده از REGEXP:

SELECT email
FROM users
WHERE email REGEXP '^[A-Za-z0-9._%+-]+@[A-Za-z0-9.-]+\.[A-Za-z]{2,}$';

2. استفاده از آماده‌سازی دستورات (Prepared Statements)

یکی از موثرترین روش‌ها برای جلوگیری از حملات SQL Injection و همچنین اعتبارسنجی ورودی‌ها، استفاده از Prepared Statements است. این روش به شما این امکان را می‌دهد که داده‌های ورودی را به‌طور امن و بدون نگرانی از اجرای کدهای مخرب به پایگاه داده ارسال کنید.

2.1. Prepared Statements در MySQL

در PHP می‌توان از Prepared Statements برای ارسال داده‌های ورودی به پایگاه داده استفاده کرد:

// اتصال به پایگاه داده
$conn = new mysqli($servername, $username, $password, $dbname);

// بررسی اتصال
if ($conn->connect_error) {
    die("Connection failed: " . $conn->connect_error);
}

// آماده‌سازی دستور SQL
$stmt = $conn->prepare("INSERT INTO users (name, email) VALUES (?, ?)");

// بایند کردن پارامترها
$stmt->bind_param("ss", $name, $email);

// دریافت داده‌ها از ورودی کاربر
$name = $_POST['name'];
$email = $_POST['email'];

// اجرای دستور
$stmt->execute();

در اینجا از prepare() برای تهیه دستور SQL استفاده می‌شود و داده‌های ورودی از طریق bind_param() به دستور SQL متصل می‌شوند.

3. استفاده از توابع اعتبارسنجی در سمت سرور

در سرور باید تمام داده‌ها را اعتبارسنجی کنید، حتی اگر اعتبارسنجی در سمت کاربر انجام شود. زیرا اعتبارسنجی در سمت سرور می‌تواند از تغییرات در ورودی‌ها در صورت عدم امنیت سمت کاربر جلوگیری کند.

3.1. اعتبارسنجی سمت سرور

برای مثال، در PHP می‌توانید از توابع مختلف برای اعتبارسنجی ورودی‌ها استفاده کنید:

• filter_var() برای بررسی فرمت ایمیل یا URL
• is_numeric() برای بررسی داده‌های عددی
• strlen() برای بررسی طول ورودی‌ها

مثال:

$email = $_POST['email'];
if (filter_var($email, FILTER_VALIDATE_EMAIL)) {
    // ایمیل معتبر است
} else {
    // ایمیل نامعتبر است
}

4. استفاده از فیلترها و توکن‌های امنیتی (Security Tokens)

استفاده از توکن‌ها یا کدهای امنیتی برای اطمینان از صحت داده‌های ارسالی از سمت کاربر بسیار مهم است. به ویژه زمانی که داده‌ها از طریق فرم‌ها ارسال می‌شوند، این توکن‌ها می‌توانند از حملات Cross-Site Request Forgery (CSRF) جلوگیری کنند.

4.1. تولید و استفاده از توکن CSRF

برای هر درخواست فرم، یک توکن منحصر به فرد ارسال می‌شود و در سرور بررسی می‌شود که این توکن برای هر درخواست معتبر است.

مثال:

// ایجاد توکن CSRF
$csrf_token = bin2hex(random_bytes(32));

// ذخیره توکن در session
$_SESSION['csrf_token'] = $csrf_token;

5. آزمایش و گزارش‌گیری از ورودی‌ها

برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، بهتر است که ورودی‌های کاربر را آزمایش و گزارش کنید. ابزارهایی مانند PHP Error Reporting، MySQL Query Logs و Security Audits می‌توانند به شما در شناسایی مشکلات کمک کنند.

5.1. فعال‌سازی گزارش‌گیری خطاها در MySQL

فعال کردن گزارش‌گیری خطاها می‌تواند به شما کمک کند تا ورودی‌های نادرست یا درخواست‌های مشکوک را شناسایی کنید.

mysql> SET GLOBAL general_log = 'ON';
mysql> SET GLOBAL log_output = 'TABLE';

6. فیلترهای اضافی و قوانین امنیتی

برای اطمینان از این که ورودی‌ها هیچگونه داده خطرناکی ندارند، می‌توانید از ابزارهای فیلتر مثل HTML Purifiers یا XSS Filters استفاده کنید تا ورودی‌ها را برای حملات Cross-Site Scripting (XSS) بررسی کنید.

نتیجه‌گیری

بررسی و اعتبارسنجی ورودی‌های کاربر قبل از پردازش در پایگاه داده بخش مهمی از ایجاد سیستم‌های امن است. برای جلوگیری از خطرات مختلف مانند SQL Injection و XSS، بهتر است از روش‌های مختلفی مانند Prepared Statements، توابع اعتبارسنجی، توکن‌های امنیتی، و کنترل دقیق ورودی‌ها استفاده کنید. این اقدامات باعث می‌شود که از حملات مخرب جلوگیری شده و داده‌های ذخیره‌شده در پایگاه داده، صحیح و امن باقی بمانند.

1. Error Log (لاگ خطاها)

Error Log به ثبت خطاهای سیستم، هشدارها و اطلاعات مربوط به وضعیت پایگاه داده می‌پردازد. این لاگ برای شناسایی مشکلات اساسی و خطاهای سیستم مانند کرش‌ها یا خرابی‌ها مفید است.

فعال‌سازی:

1. در فایل پیکربندی MySQL (معمولاً my.cnf یا my.ini)، تنظیمات زیر را اضافه کنید:

[mysqld]
log_error = /var/log/mysql/error.log

2. سپس MySQL را ریستارت کنید:

sudo systemctl restart mysql

مشاهده لاگ:

لاگ خطاها را می‌توانید با استفاده از دستور زیر مشاهده کنید:

tail -f /var/log/mysql/error.log

2. General Query Log (لاگ درخواست‌های عمومی)

General Query Log تمامی دستورات SQL که به سرور ارسال می‌شوند را ثبت می‌کند. این لاگ برای نظارت دقیق بر فعالیت‌های پایگاه داده و شناسایی درخواست‌های ورودی مفید است.

فعال‌سازی:

1. برای فعال‌سازی General Query Log، تنظیمات زیر را به فایل پیکربندی my.cnf اضافه کنید:

[mysqld]
general_log = 1
general_log_file = /var/log/mysql/general.log

2. سپس MySQL را ریستارت کنید:

sudo systemctl restart mysql

مشاهده لاگ:

برای مشاهده لاگ عمومی می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:

tail -f /var/log/mysql/general.log

هشدار:

فعال کردن General Query Log می‌تواند موجب کاهش کارایی سرور شود، زیرا تمام درخواست‌ها ثبت می‌شوند. برای تولید داده‌های لاگ، بهتر است در محیط‌های تولیدی (production) آن را غیرفعال کنید.

3. Slow Query Log (لاگ پرس‌وجوهای کند)

Slow Query Log پرس‌وجوهایی را که زمان زیادی برای اجرا نیاز دارند، ثبت می‌کند. این لاگ به شناسایی و بهینه‌سازی پرس‌وجوهای کند کمک می‌کند که می‌تواند بر عملکرد پایگاه داده تاثیر منفی بگذارد.

فعال‌سازی:

1. برای فعال‌سازی Slow Query Log و پیکربندی آن، تنظیمات زیر را به فایل my.cnf اضافه کنید:

[mysqld]
slow_query_log = 1
slow_query_log_file = /var/log/mysql/slow-query.log
long_query_time = 2

در اینجا:

• long_query_time: مدت زمانی است که باید یک پرس‌وجو بیشتر از آن زمان طول بکشد تا در لاگ کند ثبت شود. به‌طور مثال، در اینجا پرس‌وجوهایی که بیشتر از ۲ ثانیه طول می‌کشند ثبت خواهند شد.

2. سپس MySQL را ریستارت کنید:

sudo systemctl restart mysql

مشاهده لاگ:

برای مشاهده پرس‌وجوهای کند می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:

tail -f /var/log/mysql/slow-query.log

بهینه‌سازی:

برای بهینه‌سازی پرس‌وجوهای کند، می‌توانید از EXPLAIN برای تحلیل اجرای پرس‌وجوها استفاده کنید تا دلایل کند بودن آنها را شناسایی کنید.

4. Audit Log (لاگ نظارتی)

Audit Log برای ثبت و ردیابی فعالیت‌های مختلف روی پایگاه داده مانند ورود به سیستم، تغییرات داده‌ای، و اجرای دستورات خاص استفاده می‌شود. این لاگ معمولاً برای امنیت و پیگیری فعالیت‌های مشکوک به کار می‌رود.

فعال‌سازی:

برای فعال‌سازی Audit Log در MySQL، معمولاً به پلاگین Audit Plugin نیاز دارید. پلاگین‌های مختلفی برای MySQL وجود دارند، از جمله پلاگین‌های MySQL Enterprise Audit Plugin و Percona Audit Plugin.

1. نصب پلاگین (برای MySQL Enterprise Audit):

اگر از MySQL Enterprise استفاده می‌کنید، این پلاگین به‌طور پیش‌فرض در دسترس است. برای فعال‌سازی، دستور زیر را اجرا کنید:

INSTALL PLUGIN audit_log SONAME 'audit_log.so';

2. پیکربندی پلاگین:

در فایل پیکربندی my.cnf، تنظیمات زیر را اضافه کنید:

[mysqld]
plugin-load=audit_log.so
audit_log_file = /var/log/mysql/audit.log
audit_log_policy = ALL

در اینجا:

• audit_log_policy = ALL: همه فعالیت‌ها (ورودها، تغییرات، دستورات) ثبت می‌شوند.

3. سپس MySQL را ریستارت کنید:

sudo systemctl restart mysql

مشاهده لاگ:

برای مشاهده لاگ‌های نظارتی می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:

tail -f /var/log/mysql/audit.log

توجه:

• Audit Log معمولاً اطلاعات زیادی را ثبت می‌کند و ممکن است فضای دیسک زیادی را اشغال کند، بنابراین باید به‌طور منظم این لاگ‌ها را مدیریت کنید.

جمع‌بندی

در اینجا نحوه فعال‌سازی و پیکربندی انواع لاگ‌ها در MySQL توضیح داده شد که شامل لاگ خطاها، لاگ درخواست‌های عمومی، لاگ پرس‌وجوهای کند و لاگ نظارتی است. برای نظارت بر فعالیت‌ها و حفظ امنیت و عملکرد سیستم، فعال‌سازی این لاگ‌ها بسیار مهم است:

• Error Log برای شناسایی و رفع مشکلات سیستم.
• General Query Log برای نظارت بر تمامی درخواست‌های ورودی.
• Slow Query Log برای شناسایی و بهینه‌سازی پرس‌وجوهای کند.
• Audit Log برای نظارت دقیق‌تر بر دسترسی‌ها و تغییرات داده‌ها.

با این لاگ‌ها می‌توانید در شناسایی و رفع مشکلات، افزایش امنیت و بهینه‌سازی عملکرد MySQL کمک کنید.

مراحل محدودسازی تعداد تلاش‌های ناموفق ورود به سیستم در MySQL:

1. استفاده از ویژگی FAILED_LOGIN_ATTEMPTS و ACCOUNT LOCK در MySQL 8.0 به بعد

در MySQL 8.0، امکان محدود کردن تعداد تلاش‌های ناموفق ورود به سیستم و قفل کردن حساب‌ها پس از تعدادی تلاش ناموفق وجود دارد. این ویژگی به‌طور خاص در بخش امنیتی MySQL برای جلوگیری از حملات Brute Force طراحی شده است.

1.1 محدود کردن تعداد تلاش‌های ناموفق و قفل کردن حساب

برای ایجاد محدودیت در تعداد تلاش‌های ناموفق ورود و قفل کردن حساب، می‌توانید از دستورات زیر استفاده کنید:

• ایجاد کاربر با محدودیت تلاش‌های ناموفق:

CREATE USER 'username'@'host' 
IDENTIFIED BY 'password'
FAILED_LOGIN_ATTEMPTS 5
ACCOUNT LOCK;

در این دستور:

• FAILED_LOGIN_ATTEMPTS 5: مشخص می‌کند که تعداد تلاش‌های ناموفق ورود مجاز برای کاربر تا 5 بار است.
• ACCOUNT LOCK: اگر تعداد تلاش‌های ناموفق به 5 برسد، حساب کاربری قفل می‌شود.

1.2 تغییر پیکربندی حساب کاربری موجود

اگر می‌خواهید برای یک حساب کاربری موجود این محدودیت‌ها را اعمال کنید، می‌توانید از دستور ALTER USER استفاده کنید:

ALTER USER 'username'@'host'
FAILED_LOGIN_ATTEMPTS 5
ACCOUNT LOCK;

در این دستور:

• FAILED_LOGIN_ATTEMPTS 5: تعداد تلاش‌های ناموفق برای ورود را به 5 محدود می‌کند.
• ACCOUNT LOCK: حساب کاربری را پس از 5 تلاش ناموفق قفل می‌کند.

1.3 مشاهده وضعیت قفل شدن حساب‌ها

برای مشاهده وضعیت قفل بودن حساب‌های کاربری می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:

SHOW CREATE USER 'username'@'host';

این دستور وضعیت فعلی قفل بودن یا نبودن حساب کاربری را نمایش می‌دهد.

1.4 بازکردن حساب کاربری قفل‌شده

اگر حساب کاربری قفل شد، می‌توانید آن را با دستور زیر باز کنید:

ALTER USER 'username'@'host' ACCOUNT UNLOCK;

این دستور، حساب کاربری را پس از قفل شدن باز می‌کند.

2. استفاده از پلاگین‌های خارجی برای محدود کردن تلاش‌های ناموفق

اگر از MySQL نسخه‌های قدیمی‌تر استفاده می‌کنید که از ویژگی‌های داخلی برای محدود کردن تعداد تلاش‌های ناموفق ورود پشتیبانی نمی‌کنند، می‌توانید از پلاگین‌های مختلف مانند PAM (Pluggable Authentication Modules) یا Fail2ban استفاده کنید تا دسترسی‌ها را پس از تلاش‌های ناموفق زیاد محدود کنید.

2.1 نصب و پیکربندی پلاگین PAM

1. نصب پلاگین authentication_pam در MySQL:

INSTALL SONAME 'authentication_pam';

2. پیکربندی PAM برای MySQL:
   در سیستم‌عامل‌های لینوکس، می‌توانید از فایل‌های پیکربندی PAM برای تنظیم محدودیت تلاش‌های ناموفق استفاده کنید. به این ترتیب، می‌توانید تعداد تلاش‌های ناموفق ورود به سیستم را کنترل کنید.

2.2 استفاده از ابزار Fail2ban

ابزار Fail2ban می‌تواند به‌طور خودکار IP‌های مکرر تلاش‌کننده برای ورود به سیستم را شناسایی کرده و آنها را مسدود کند.

1. نصب Fail2ban در سیستم:

sudo apt-get install fail2ban

2. پیکربندی Fail2ban برای MySQL:
   می‌توانید پیکربندی Fail2ban را برای مسدود کردن آدرس‌های IP که تلاش‌های مکرر ورود ناموفق دارند تنظیم کنید.

3. نظارت و تحلیل تلاش‌های ناموفق با استفاده از لاگ‌ها

برای نظارت بر تلاش‌های ناموفق ورود، می‌توانید از General Query Log یا Audit Log استفاده کنید. این لاگ‌ها کمک می‌کنند تا تعداد تلاش‌های ناموفق را بررسی کرده و از تهدیدات امنیتی جلوگیری کنید.

1. فعال‌سازی General Query Log:

SET GLOBAL general_log = 'ON';

این دستور تمامی درخواست‌های ورودی به سرور MySQL را ثبت می‌کند، و شما می‌توانید تلاش‌های ناموفق ورود را مشاهده کنید.

نتیجه‌گیری

محدود کردن تعداد تلاش‌های ناموفق ورود به سیستم و قفل کردن حساب‌ها یک روش مهم برای مقابله با حملات brute force در MySQL است. از امکانات داخلی مانند FAILED_LOGIN_ATTEMPTS و ACCOUNT LOCK در نسخه‌های جدید MySQL (8.0 به بالا) استفاده کنید. در نسخه‌های قدیمی‌تر MySQL، می‌توانید از ابزارهایی مانند PAM یا Fail2ban برای این هدف استفاده کنید.

با این تنظیمات، می‌توانید امنیت سیستم پایگاه داده MySQL خود را به‌طور قابل توجهی افزایش دهید و از تهدیدات امنیتی جلوگیری کنید.

مرحله 1: انتخاب روش پشتیبان‌گیری

روش‌های رایج برای پشتیبان‌گیری از MySQL عبارتند از:

1. استفاده از ابزار mysqldump: این ابزار داخلی MySQL برای استخراج داده‌ها و ساختارها به فرمت SQL استفاده می‌شود.
2. استفاده از ابزارهای دیگر مانند Percona XtraBackup: برای پشتیبان‌گیری از پایگاه‌های داده بزرگ با نیاز به حداقل توقف در سرویس‌دهی.
3. ایجاد Snapshot‌های فایل سیستم: برای پشتیبان‌گیری سریع از تمام داده‌ها و فایل‌های پیکربندی MySQL.

مرحله 2: پشتیبان‌گیری با استفاده از mysqldump

پشتیبان‌گیری از کل پایگاه‌های داده:

mysqldump -u root -p --all-databases > /path/to/backup/all-databases.sql

پشتیبان‌گیری از یک پایگاه داده خاص:

mysqldump -u root -p database_name > /path/to/backup/database_name.sql

پشتیبان‌گیری از یک جدول خاص:

mysqldump -u root -p database_name table_name > /path/to/backup/table_name.sql

پشتیبان‌گیری فشرده‌شده (gzip):

برای کاهش فضای اشغال شده:

mysqldump -u root -p database_name | gzip > /path/to/backup/database_name.sql.gz

مرحله 3: زمان‌بندی پشتیبان‌گیری خودکار

برای اطمینان از انجام منظم پشتیبان‌گیری، می‌توانید از cron استفاده کنید.

ایجاد یک اسکریپت پشتیبان‌گیری:

1. فایل اسکریپت را ایجاد کنید:

sudo nano /usr/local/bin/mysql-backup.sh

2. محتویات زیر را در فایل قرار دهید:

#!/bin/bash
TIMESTAMP=$(date +"%F")
BACKUP_DIR="/path/to/backup/$TIMESTAMP"
MYSQL_USER="root"
MYSQL_PASSWORD="yourpassword"

mkdir -p "$BACKUP_DIR"
mysqldump -u $MYSQL_USER -p$MYSQL_PASSWORD --all-databases | gzip > "$BACKUP_DIR/all-databases.sql.gz"

# حذف پشتیبان‌های قدیمی‌تر از 7 روز
find /path/to/backup/* -type d -mtime +7 -exec rm -rf {} \;

فایل را قابل اجرا کنید:

chmod +x /usr/local/bin/mysql-backup.sh

اضافه کردن به cron:

1. ویرایش کرون‌جاب:

crontab -e

2. افزودن دستور برای اجرای روزانه:

0 2 * * * /usr/local/bin/mysql-backup.sh

مرحله 4: ذخیره‌سازی امن پشتیبان‌ها

ذخیره در یک فضای محلی امن:

پشتیبان‌ها را در یک دایرکتوری با دسترسی محدود ذخیره کنید:

chmod 700 /path/to/backup

انتقال پشتیبان به یک سرور دیگر یا فضای ابری:

1. انتقال با rsync: انتقال پشتیبان‌ها به یک سرور راه دور:

rsync -avz /path/to/backup/ user@remote-server:/remote/backup/location

2. ذخیره در فضای ابری (S3): برای ارسال پشتیبان‌ها به S3، از ابزارهایی مانند awscli استفاده کنید:

aws s3 cp /path/to/backup/ s3://your-bucket-name/backup/ --recursive

رمزنگاری پشتیبان‌ها:

برای امنیت بیشتر، پشتیبان‌ها را رمزنگاری کنید:

gpg --encrypt --recipient your-email@example.com /path/to/backup/all-databases.sql.gz

مرحله 5: بازگردانی پشتیبان‌ها

بازگردانی از فایل SQL:

mysql -u root -p < /path/to/backup/all-databases.sql

بازگردانی از فایل فشرده‌شده:

gunzip < /path/to/backup/all-databases.sql.gz | mysql -u root -p

مرحله 6: بررسی صحت پشتیبان‌ها

1. بررسی اندازه و محتوا: اطمینان حاصل کنید که فایل‌های پشتیبان حجم و داده‌های مورد انتظار را دارند.
2. تست بازگردانی در محیط آزمایشی: فایل‌های پشتیبان را در یک سرور آزمایشی بازگردانی کنید تا مطمئن شوید به درستی کار می‌کنند.

نکات مهم:

• امنیت رمز عبور: از ذخیره کردن رمز عبور در فایل‌های اسکریپت به‌صورت متنی خودداری کنید. به‌جای آن از فایل تنظیمات MySQL (مانند ~/.my.cnf) استفاده کنید.
• پشتیبان‌گیری منظم: برنامه‌ای منظم برای پشتیبان‌گیری داشته باشید (روزانه، هفتگی یا ماهانه بر اساس حجم داده‌ها).
• تست دوره‌ای: پشتیبان‌های خود را دوره‌ای آزمایش کنید تا مطمئن شوید که می‌توان آن‌ها را بازگردانی کرد.
• چند نسخه پشتیبان: نسخه‌های مختلفی از پشتیبان‌ها را در مکان‌های متفاوت نگهداری کنید (سرورهای مختلف، فضای ابری و غیره).

این روش‌ها تضمین می‌کنند که در مواقع بحرانی، اطلاعات پایگاه داده شما امن و قابل بازیابی هستند.

1. بازیابی از پشتیبان تهیه‌شده با mysqldump

نسخه‌های پشتیبان گرفته شده توسط mysqldump معمولاً فایل‌های SQL هستند که شامل دستورات CREATE, INSERT, DROP و … می‌باشند.

مراحل بازیابی:

الف) بررسی فایل پشتیبان:

قبل از بازیابی، محتویات فایل پشتیبان را بررسی کنید تا مطمئن شوید کامل و بدون خطا است:

less /path/to/backup/database_name.sql

ب) بازیابی یک پایگاه داده خاص:

1. ابتدا پایگاه داده موردنظر را ایجاد کنید (در صورت عدم وجود):

mysql -u root -p -e "CREATE DATABASE database_name;"

2. بازیابی پایگاه داده از فایل:

mysql -u root -p database_name < /path/to/backup/database_name.sql

ج) بازیابی کل پایگاه داده‌ها:

اگر پشتیبان شامل همه پایگاه داده‌ها (--all-databases) باشد:

mysql -u root -p < /path/to/backup/all-databases.sql

د) بازیابی از پشتیبان فشرده‌شده:

اگر فایل پشتیبان فشرده شده است (مثل .gz):

gunzip < /path/to/backup/database_name.sql.gz | mysql -u root -p database_name

2. بازیابی از پشتیبان تهیه‌شده با mysqlhotcopy

پشتیبان تهیه‌شده با mysqlhotcopy شامل فایل‌های فیزیکی جداول پایگاه داده (مانند .frm, .MYD, .MYI) است.

مراحل بازیابی:

الف) توقف سرویس MySQL:

برای جلوگیری از مشکلات همزمانی:

systemctl stop mysql

ب) کپی فایل‌های پشتیبان به محل مناسب:

فرض می‌کنیم فایل‌های پشتیبان در مسیر /path/to/backup/ قرار دارند:

cp -r /path/to/backup/database_name /var/lib/mysql/

ج) تنظیم مالکیت فایل‌ها:

اطمینان حاصل کنید که فایل‌ها متعلق به کاربر و گروه MySQL باشند:

chown -R mysql:mysql /var/lib/mysql/database_name

د) راه‌اندازی مجدد MySQL:

systemctl start mysql

هـ) بررسی پایگاه داده:

ورود به MySQL و اطمینان از بازیابی موفق:

mysql -u root -p -e "SHOW DATABASES;"

3. بازیابی از پشتیبان‌گیری در شرایط خاص

الف) بازیابی تنها ساختار (بدون داده‌ها):

اگر فقط ساختار جداول نیاز باشد:

mysqldump -u root -p --no-data database_name > structure_only.sql
mysql -u root -p database_name < structure_only.sql

ب) بازیابی فقط داده‌ها (بدون ساختار):

اگر فقط داده‌ها نیاز باشد:

mysqldump -u root -p --no-create-info database_name > data_only.sql
mysql -u root -p database_name < data_only.sql

4. نکات ضروری در شرایط اضطراری

الف) ایجاد نسخه پشتیبان از داده‌های فعلی:

قبل از بازیابی، از پایگاه داده فعلی نسخه پشتیبان تهیه کنید:

mysqldump -u root -p database_name > /path/to/backup/backup_before_restore.sql

ب) بازیابی روی یک پایگاه داده موقت:

برای جلوگیری از از بین رفتن داده‌ها، ابتدا نسخه پشتیبان را روی یک پایگاه داده موقت بازیابی کنید:

mysql -u root -p -e "CREATE DATABASE temp_database;"
mysql -u root -p temp_database < /path/to/backup/database_name.sql

ج) اعتبارسنجی داده‌ها:

پس از بازیابی، صحت داده‌ها را با اجرای تست‌ها و مقایسه داده‌ها بررسی کنید.

5. بازیابی از فایل‌های لاگ

اگر نسخه پشتیبان ناقص است، ممکن است بتوانید داده‌های از دست رفته را از فایل‌های لاگ بازیابی کنید:

الف) Binary Log:

فایل‌های لاگ باینری شامل تغییرات انجام شده روی پایگاه داده هستند. بازیابی از این فایل‌ها:

1. فهرست لاگ‌ها:

mysql -u root -p -e "SHOW BINARY LOGS;"

2. بازپخش لاگ‌ها:

mysqlbinlog /var/lib/mysql/mysql-bin.000001 | mysql -u root -p

ب) General Query Log یا Slow Query Log:

این فایل‌ها را بررسی کرده و تغییرات موردنیاز را دستی اعمال کنید.

6. بررسی نهایی پس از بازیابی

• بررسی پایگاه داده‌ها:

mysql -u root -p -e "SHOW DATABASES;"

• بررسی جداول:

mysql -u root -p -e "SHOW TABLES IN database_name;"

• بررسی صحت داده‌ها: اجرای کوئری‌ها برای اطمینان از یکپارچگی داده‌ها.

7. پیشنهادات پیشرفته

• تهیه نسخه پشتیبان به‌صورت خودکار: با استفاده از ابزارهایی مانند cron پشتیبان‌گیری منظم تنظیم کنید.
• ذخیره پشتیبان در چندین مکان: از ذخیره‌سازی پشتیبان‌ها در فضای ابری یا سرورهای خارجی استفاده کنید.
• آزمایش فرآیند بازیابی: به‌صورت دوره‌ای فرآیند بازیابی را در محیط آزمایشی انجام دهید تا از عملکرد درست اطمینان حاصل کنید.

با رعایت این مراحل، می‌توانید داده‌های MySQL را با کمترین خطر و اختلال بازیابی کنید.

1. استفاده از تراکنش‌ها برای حفظ یکپارچگی داده‌ها

• فعال‌سازی تراکنش‌ها: از موتورهای ذخیره‌سازی مانند InnoDB استفاده کنید که از تراکنش‌ها پشتیبانی می‌کنند.
• دستورات تراکنش:
  • BEGIN: شروع تراکنش
  • COMMIT: ذخیره نهایی تغییرات
  • ROLLBACK: لغو تغییرات در صورت بروز خطا

  مثال:

START TRANSACTION;
UPDATE accounts SET balance = balance - 100 WHERE account_id = 1;
UPDATE accounts SET balance = balance + 100 WHERE account_id = 2;
COMMIT;

• مزیت: تغییرات یا به‌طور کامل اعمال می‌شوند یا اصلاً اعمال نمی‌شوند.

2. پیاده‌سازی سیستم‌های پشتیبان‌گیری منظم

• استفاده از ابزارهای پشتیبان‌گیری:
  • mysqldump: پشتیبان‌گیری منطقی
  • mysqlhotcopy: پشتیبان‌گیری فیزیکی
  • ابزارهای پیشرفته مانند Percona XtraBackup یا MySQL Enterprise Backup.
• پشتیبان‌گیری زمان‌بندی‌شده: تنظیم وظایف زمان‌بندی‌شده با cron:

0 2 * * * mysqldump -u root -p --all-databases > /backup/all_databases.sql

• ذخیره پشتیبان‌ها در مکان‌های امن: از ذخیره‌سازی چندگانه در فضای ابری و سرورهای خارجی استفاده کنید.

3. استفاده از Replication و Clustering

الف) Master-Slave Replication:

• کپی داده‌ها به سرورهای Slave برای توزیع بار و ایجاد نسخه‌های یدکی.
• مزیت: در صورت خرابی Master، داده‌ها در سرورهای Slave موجود است.

ب) MySQL Cluster:

• توزیع داده‌ها در چندین گره برای فراهم‌کردن افزونگی و مقیاس‌پذیری.
• مزیت: دسترسی به داده‌ها حتی در صورت خرابی یک گره.

4. مانیتورینگ و جلوگیری از حملات

الف) شناسایی و جلوگیری از حملات SQL Injection:

• استفاده از Prepared Statements و Parameterized Queries:

$stmt = $pdo->prepare("SELECT * FROM users WHERE email = ?");
$stmt->execute([$email]);

• فیلتر و تصدیق ورودی‌های کاربر.

ب) محدودسازی دسترسی‌ها:

• محدود کردن اتصال به سرور MySQL از طریق IP Whitelisting.
• تخصیص حداقل دسترسی به کاربران با GRANT:

GRANT SELECT, INSERT ON database_name.* TO 'user'@'host';

ج) استفاده از ابزارهای امنیتی:

• استفاده از Firewall و ابزارهایی مانند Fail2Ban برای جلوگیری از حملات Brute Force.
• فعال‌سازی Audit Log برای ثبت فعالیت‌های مشکوک.

5. تنظیمات مناسب MySQL برای حفظ داده‌ها

الف) فعال‌سازی Binary Logging:

• Binary Log تغییرات انجام‌شده روی پایگاه داده را ثبت می‌کند.
• امکان بازیابی داده‌ها پس از خرابی:

log_bin = /var/log/mysql/mysql-bin.log

ب) فعال‌سازی Innodb Doublewrite:

• جلوگیری از خرابی داده‌ها در زمان قطع ناگهانی برق:

innodb_doublewrite = 1

ج) افزایش امنیت فایل‌های MySQL:

• دسترسی‌های فایل‌های پیکربندی و دیتابیس‌ها را محدود کنید:

chmod 600 /etc/my.cnf
chown mysql:mysql /var/lib/mysql

6. پیاده‌سازی سیستم‌های بازیابی در زمان خرابی

الف) Failover:

• استفاده از ابزارهایی مانند MHA (Master High Availability) یا Orchestrator برای تغییر خودکار به سرور یدکی.

ب) بازیابی از نسخه‌های پشتیبان:

• تمرین منظم فرآیند بازیابی در محیط آزمایشی برای اطمینان از عملکرد صحیح.

7. رمزنگاری داده‌ها

الف) رمزنگاری در سطح انتقال:

• فعال‌سازی SSL/TLS برای ارتباطات ایمن:

[mysqld]
ssl-ca=/path/to/ca.pem
ssl-cert=/path/to/server-cert.pem
ssl-key=/path/to/server-key.pem

ب) رمزنگاری در سطح دیسک:

• استفاده از Transparent Data Encryption (TDE) برای رمزنگاری داده‌های ذخیره‌شده.

8. تنظیم محدودیت‌های اتصال و منابع

الف) محدودسازی منابع کاربران:

• تنظیم محدودیت‌های استفاده از منابع با Resource Limits:

CREATE USER 'user'@'host' WITH MAX_QUERIES_PER_HOUR 1000 MAX_CONNECTIONS_PER_HOUR 50;

ب) محدودسازی تعداد اتصال‌ها:

• تنظیم حداکثر اتصال‌های همزمان:

max_connections = 200

9. تست و ارزیابی مداوم

• مانیتورینگ دائمی: استفاده از ابزارهایی مانند Percona Monitoring and Management (PMM) برای نظارت بر عملکرد و امنیت.
• تست نفوذ: اجرای دوره‌ای تست‌های نفوذ برای شناسایی آسیب‌پذیری‌ها.

با اجرای این روش‌ها، می‌توانید امنیت و یکپارچگی داده‌های MySQL را حتی در شرایط بحرانی تضمین کنید و احتمال از دست رفتن اطلاعات را به حداقل برسانید.

مزایای استفاده از رمزگذاری برای داده‌های در حال انتقال:

1. افزایش امنیت: جلوگیری از شنود اطلاعات هنگام انتقال.
2. یکپارچگی داده‌ها: اطمینان از اینکه داده‌ها در حین انتقال تغییر نمی‌کنند.
3. احراز هویت: اطمینان از اینکه کلاینت و سرور به‌درستی شناسایی شده‌اند.

مراحل فعال‌سازی رمزگذاری (SSL/TLS) در MySQL

1. آماده‌سازی گواهی‌های SSL

MySQL نیاز به سه فایل گواهی دارد:

• CA Certificate (Certificate Authority): فایل گواهی صادرکننده.
• Server Certificate: گواهی برای سرور.
• Server Key: کلید خصوصی سرور.

ایجاد گواهی‌ها:

برای ایجاد گواهی‌های SSL می‌توانید از ابزار openssl استفاده کنید:

# ایجاد کلید و گواهی CA
openssl genrsa 2048 > ca-key.pem
openssl req -new -x509 -nodes -days 3650 -key ca-key.pem -out ca-cert.pem

# ایجاد کلید و گواهی سرور
openssl req -newkey rsa:2048 -days 3650 -nodes -keyout server-key.pem -out server-req.pem
openssl x509 -req -in server-req.pem -days 3650 -CA ca-cert.pem -CAkey ca-key.pem -set_serial 01 -out server-cert.pem

# ایجاد کلید و گواهی کلاینت (اختیاری)
openssl req -newkey rsa:2048 -days 3650 -nodes -keyout client-key.pem -out client-req.pem
openssl x509 -req -in client-req.pem -days 3650 -CA ca-cert.pem -CAkey ca-key.pem -set_serial 01 -out client-cert.pem

2. پیکربندی SSL در سرور MySQL

فایل تنظیمات MySQL (معمولاً /etc/my.cnf) را ویرایش کنید:

[mysqld]
ssl-ca=/path/to/ca-cert.pem
ssl-cert=/path/to/server-cert.pem
ssl-key=/path/to/server-key.pem
require_secure_transport=ON

• ssl-ca: مسیر فایل گواهی CA.
• ssl-cert: مسیر گواهی سرور.
• ssl-key: مسیر کلید خصوصی سرور.
• require_secure_transport=ON: اجباری کردن استفاده از SSL.

سپس MySQL را ری‌استارت کنید:

sudo systemctl restart mysql

3. پیکربندی کلاینت برای استفاده از SSL

در فایل تنظیمات کلاینت (~/.my.cnf):

[client]
ssl-ca=/path/to/ca-cert.pem
ssl-cert=/path/to/client-cert.pem
ssl-key=/path/to/client-key.pem

اتصال با SSL:

برای اتصال از طریق خط فرمان:

mysql -u username -p --ssl-mode=VERIFY_CA

4. تأیید استفاده از SSL

برای اطمینان از اینکه SSL به‌درستی فعال است:

1. به سرور MySQL متصل شوید.
2. از دستور زیر استفاده کنید:

SHOW VARIABLES LIKE '%ssl%';

• مقدار have_ssl باید YES باشد.

3. بررسی اتصال کلاینت:

STATUS;

1. در بخش SSL، مقدار Cipher in use باید نشان‌دهنده یک الگوریتم رمزگذاری باشد.

پیکربندی‌های پیشرفته

• محدود کردن اتصال‌های غیر امن: در سرور MySQL، می‌توانید با تنظیم require_secure_transport=ON اتصال‌های غیر SSL را ممنوع کنید.
• احراز هویت دوطرفه (Mutual Authentication): اگر نیاز به احراز هویت کلاینت نیز دارید، گواهی کلاینت را تنظیم کرده و برای کاربر خاص اجباری کنید:

CREATE USER 'user'@'host' IDENTIFIED BY 'password' REQUIRE X509;

جمع‌بندی

استفاده از رمزگذاری SSL/TLS در MySQL یکی از بهترین روش‌ها برای محافظت از داده‌های در حال انتقال است. با اجرای این پیکربندی‌ها، می‌توانید از امنیت اطلاعات پایگاه داده خود اطمینان حاصل کنید و خطرات امنیتی ناشی از شنود داده‌ها یا حملات MITM (Man-In-The-Middle) را کاهش دهید.

1. استفاده از SELinux برای MySQL:

SELinux یک ماژول امنیتی هسته لینوکس است که به کنترل دقیق دسترسی‌ها به منابع سیستم کمک می‌کند. با استفاده از SELinux می‌توان سیاست‌هایی تنظیم کرد که دسترسی به فایل‌ها، درگاه‌ها و پروسه‌ها را محدود کنند.

مراحل استفاده از SELinux برای MySQL:

1. بررسی وضعیت SELinux: ابتدا وضعیت SELinux را بررسی کنید:

getenforce

• اگر نتیجه Enforcing باشد، SELinux در حال اعمال سیاست‌های امنیتی است.

2. تنظیم SELinux برای MySQL: SELinux به طور پیش‌فرض سیاست‌هایی برای MySQL دارد. شما می‌توانید وضعیت SELinux برای MySQL را با استفاده از دستورات زیر تغییر دهید:

• • برای مجاز کردن دسترسی به پورت MySQL:

semanage port -a -t mysqld_port_t -p tcp 3306

برای تنظیم مجوز دسترسی به فایل‌ها:

chcon -t mysqld_db_t /var/lib/mysql

3. بررسی لاگ‌ها و خطاها: برای مشاهده مشکلات و خطاهای مربوط به SELinux، از دستورات زیر استفاده کنید:

sealert -a /var/log/audit/audit.log

این دستور می‌تواند مشکلات مربوط به سیاست‌های SELinux را شناسایی کند.

4. نظارت بر SELinux: SELinux به طور مداوم فعالیت‌های MySQL را کنترل می‌کند و در صورت تشخیص هرگونه نقض سیاست‌ها، به شما هشدار می‌دهد.

2. استفاده از AppArmor برای MySQL:

AppArmor یک ابزار امنیتی است که به شما این امکان را می‌دهد که دسترسی برنامه‌ها به منابع سیستم را به طور دقیق تنظیم کنید. این ابزار بیشتر بر اساس “پروفایل‌ها” برای برنامه‌ها عمل می‌کند.

مراحل استفاده از AppArmor برای MySQL:

1. بررسی وضعیت AppArmor: ابتدا بررسی کنید که آیا AppArmor فعال است:

sudo apparmor_status

2. تنظیم پروفایل برای MySQL: AppArmor به طور پیش‌فرض پروفایل‌های امنیتی برای MySQL دارد. برای استفاده از این پروفایل‌ها می‌توانید از دستور زیر برای اعمال پروفایل استفاده کنید:

sudo aa-enforce /etc/apparmor.d/usr.sbin.mysqld

• این دستور پروفایل پیش‌فرض MySQL را فعال می‌کند.

3. ویرایش پروفایل‌ها: در صورت نیاز به تغییر یا تنظیم پروفایل MySQL، می‌توانید پروفایل AppArmor را ویرایش کنید:

sudo nano /etc/apparmor.d/usr.sbin.mysqld

• در این فایل می‌توانید تنظیمات مربوط به مجوزهای دسترسی MySQL را تغییر دهید.

4. اعمال تغییرات جدید: پس از اعمال تغییرات، با استفاده از دستور زیر تغییرات را بارگذاری کنید:

sudo apparmor_parser -r /etc/apparmor.d/usr.sbin.mysqld

5. بررسی لاگ‌ها: مشابه SELinux، می‌توانید از لاگ‌ها برای بررسی مشکلات AppArmor استفاده کنید:

sudo tail -f /var/log/syslog

3. مزایای استفاده از SELinux و AppArmor برای MySQL:

• امنیت پیشرفته: این ابزارها می‌توانند سطح دسترسی دقیق‌تری به منابع و فایل‌ها در سیستم اعمال کنند و از حملات مختلف جلوگیری کنند.
• حفاظت از دسترسی‌های غیرمجاز: به شما این امکان را می‌دهند که دسترسی‌های غیرمجاز به داده‌ها و پروسه‌ها را شناسایی و مسدود کنید.
• کنترل دقیق: می‌توانید دقیقاً مشخص کنید که MySQL به کدام منابع و فایل‌ها دسترسی داشته باشد و کدام منابع باید محدود شوند.

4. نکات مهم:

• سیاست‌های پیش‌فرض: SELinux و AppArmor به طور پیش‌فرض سیاست‌هایی برای MySQL دارند، اما در صورت نیاز به تغییر یا تنظیم آن‌ها باید از دستوراتی مثل semanage برای SELinux و aa-profile برای AppArmor استفاده کنید.
• لاگ‌ها: برای رصد دقیق فعالیت‌های امنیتی و شناسایی هرگونه تهدید، هم SELinux و هم AppArmor لاگ‌های دقیقی از فعالیت‌ها تولید می‌کنند که باید به آن‌ها توجه داشته باشید.

نتیجه‌گیری:

استفاده از SELinux یا AppArmor برای سخت‌تر کردن امنیت MySQL یک روش مؤثر برای محافظت در برابر حملات خارجی و دسترسی‌های غیرمجاز است. با اعمال سیاست‌های امنیتی دقیق و نظارت مستمر بر فعالیت‌ها، می‌توانید سطح امنیت سرور MySQL خود را به طرز چشمگیری افزایش دهید.

1. محدود کردن دسترسی به فایل‌های سیستم:

یکی از اصول اولیه برای امنیت MySQL این است که دسترسی به فایل‌های پیکربندی، پایگاه داده و لاگ‌ها محدود شود. این کار از طریق تنظیم مجوزهای دسترسی و تغییر مالکیت فایل‌ها قابل انجام است.

اقدامات:

• تغییر مالکیت و گروه فایل‌ها: برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به فایل‌ها، مالکیت و گروه فایل‌ها را به کاربر و گروه مرتبط با MySQL تغییر دهید.

chown mysql:mysql /var/lib/mysql
chown mysql:mysql /etc/my.cnf

• تنظیم مجوزهای فایل: به‌طور پیش‌فرض، باید فایل‌های حساس مانند پیکربندی MySQL (my.cnf)، دیتابیس‌ها، لاگ‌ها و فایل‌های مربوط به کش دسترسی محدود داشته باشند. برای تنظیم مجوزها از دستور chmod استفاده کنید.

chmod 600 /etc/my.cnf
chmod 700 /var/lib/mysql

• محدود کردن دسترسی به دایرکتوری‌ها و فایل‌ها: فقط کاربران و گروه‌های خاص باید دسترسی به دایرکتوری‌ها و فایل‌های مهم MySQL را داشته باشند. بنابراین می‌توانید با استفاده از دستور chmod دسترسی‌ها را محدود کنید:

chmod 700 /etc/my.cnf
chmod 700 /var/lib/mysql/

2. استفاده از SELinux برای محدود کردن دسترسی‌ها:

SELinux (Security-Enhanced Linux) یک مکانیسم امنیتی است که به شما این امکان را می‌دهد که به‌طور دقیق دسترسی‌ها را بر اساس سیاست‌های امنیتی کنترل کنید. SELinux می‌تواند دسترسی به فایل‌ها و منابع مختلف را محدود کرده و از فعالیت‌های غیرمجاز جلوگیری کند.

اقدامات:

• فعال‌سازی SELinux: SELinux را برای سیستم‌عامل خود فعال کنید و اطمینان حاصل کنید که در حالت Enforcing است.

sudo setenforce 1

• تنظیمات SELinux برای MySQL: برای اطمینان از اینکه MySQL تنها به فایل‌ها و منابع مجاز دسترسی دارد، باید SELinux را پیکربندی کنید.
• برای اضافه کردن پورت MySQL به SELinux:

sudo semanage port -a -t mysqld_port_t -p tcp 3306

• برای محدود کردن دسترسی به دایرکتوری‌ها:

sudo chcon -t mysqld_db_t /var/lib/mysql

• برای مشاهده وضعیت SELinux:

getenforce

3. استفاده از AppArmor برای محدود کردن دسترسی‌ها:

AppArmor یک ابزار امنیتی دیگر برای محدود کردن دسترسی به منابع سیستم است. AppArmor بر اساس پروفایل‌ها عمل می‌کند و هر پروفایل دسترسی یک برنامه خاص را به منابع سیستم محدود می‌کند.

اقدامات:

• فعال‌سازی AppArmor: ابتدا باید AppArmor را فعال کنید.

sudo systemctl enable apparmor
sudo systemctl start apparmor

• استفاده از پروفایل AppArmor برای MySQL: برای اعمال سیاست‌های امنیتی بر روی MySQL، باید پروفایل AppArmor را پیکربندی کنید.

sudo aa-enforce /etc/apparmor.d/usr.sbin.mysqld

• • این دستور پروفایل پیش‌فرض MySQL را در حالت enforce قرار می‌دهد که مانع از دسترسی‌های غیرمجاز به منابع سیستم می‌شود.

4. محدود کردن دسترسی به MySQL از طریق فایروال:

برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز از طریق شبکه، می‌توانید پیکربندی فایروال را انجام دهید تا فقط IP‌های مجاز به پورت MySQL دسترسی داشته باشند.

اقدامات:

• تنظیم فایروال برای MySQL: اگر از UFW یا iptables استفاده می‌کنید، می‌توانید دسترسی به پورت MySQL را محدود کنید.
  • با استفاده از UFW:

sudo ufw allow from <allowed_ip> to any port 3306
sudo ufw deny 3306

• با استفاده از iptables:

sudo iptables -A INPUT -p tcp --dport 3306 -s <allowed_ip> -j ACCEPT
sudo iptables -A INPUT -p tcp --dport 3306 -j DROP

5. محدود کردن دسترسی به MySQL از طریق IP Whitelisting:

IP Whitelisting به شما این امکان را می‌دهد که فقط از IPهای مشخص و مجاز به MySQL دسترسی داشته باشید.

اقدامات:

• تنظیم فایل پیکربندی MySQL (my.cnf): می‌توانید در فایل پیکربندی MySQL دسترسی به MySQL را تنها از یک محدوده IP خاص مجاز کنید. در فایل /etc/my.cnf یا /etc/mysql/my.cnf، بخش [mysqld] را ویرایش کنید.

bind-address = 127.0.0.1

این تنظیم فقط به MySQL اجازه می‌دهد تا به درخواست‌های محلی (localhost) پاسخ دهد. برای مجاز کردن اتصال از یک IP خاص، می‌توانید از دستور GRANT استفاده کنید.

GRANT ALL PRIVILEGES ON *.* TO 'username'@'allowed_ip' IDENTIFIED BY 'password';
FLUSH PRIVILEGES;

6. مدیریت کاربران و دسترسی‌ها:

به‌طور کلی، ایجاد و مدیریت کاربران با دسترسی‌های محدود و تخصیص مجوزها با دقت یکی از راه‌های کلیدی برای ایمن‌سازی MySQL است.

اقدامات:

• ایجاد کاربر با دسترسی محدود: از ایجاد کاربران با دسترسی‌های وسیع خودداری کنید و به هر کاربر فقط دسترسی‌های مورد نیاز را بدهید.

CREATE USER 'username'@'localhost' IDENTIFIED BY 'password';
GRANT SELECT, INSERT ON database_name.* TO 'username'@'localhost';
FLUSH PRIVILEGES;

• محدود کردن دسترسی به جداول خاص: به جای اعطای دسترسی به تمام جداول، تنها به جداول خاص دسترسی دهید.

GRANT SELECT, INSERT ON database_name.table_name TO 'username'@'localhost';

نتیجه‌گیری:

محدود کردن دسترسی‌ها به منابع سیستم و فایل‌ها برای افزایش ایمنی MySQL از اهمیت زیادی برخوردار است. با استفاده از ابزارهای امنیتی مانند SELinux و AppArmor و همچنین اعمال سیاست‌های مناسب دسترسی در MySQL، می‌توانید به‌طور مؤثری از سرور MySQL خود در برابر تهدیدات محافظت کنید. اعمال محدودیت‌های دسترسی به فایل‌ها، استفاده از فایروال و IP Whitelisting، و مدیریت دقیق کاربران و مجوزها از دیگر اقدامات مهم در این مسیر هستند.

1. آماده‌سازی برای شبیه‌سازی حملات

الف. محیط آزمایش جداگانه:

برای جلوگیری از تأثیرات منفی بر محیط تولید، از یک محیط آزمایشی که مشابه سرور اصلی است استفاده کنید. این محیط می‌تواند شامل نسخه‌ای از پایگاه داده، تنظیمات، و سرور باشد.

ب. پشتیبان‌گیری:

در صورتی که حملات روی محیط واقعی انجام می‌شود، حتماً از پایگاه داده و تنظیمات سرور نسخه پشتیبان تهیه کنید.

ج. ابزارهای مورد نیاز:

برای شبیه‌سازی حملات، ابزارهای زیر می‌توانند مفید باشند:

• SQLMap: شناسایی آسیب‌پذیری‌های SQL Injection.
• Nmap: اسکن و کشف پورت‌ها و سرویس‌های باز.
• Hydra یا Medusa: شبیه‌سازی حملات brute force.
• Metasploit Framework: شبیه‌سازی حملات پیچیده‌تر.
• Fail2Ban: برای بررسی نحوه مسدود کردن اتوماتیک IPها پس از حملات.

2. شبیه‌سازی حملات رایج

الف. SQL Injection:

1.از ابزار SQLMap برای شناسایی و شبیه‌سازی حملات SQL Injection استفاده کنید:

sqlmap -u "http://<server_ip>/vulnerable_endpoint" --dbms=mysql --batch

2. آزمایش تزریق دستورات مختلف برای دسترسی به داده‌ها، تغییر یا حذف اطلاعات.

ب. Brute Force Attack:

1. با استفاده از ابزار Hydra، تلاش برای کشف رمز عبور:

hydra -l root -P password_list.txt <server_ip> mysql

2. بررسی لاگ‌های سرور برای شناسایی ورودهای مشکوک.

ج. Denial of Service (DoS):

1. استفاده از ابزارهایی مانند LOIC برای شبیه‌سازی ترافیک بیش از حد به پورت MySQL (3306).
2. بررسی نحوه عملکرد سرور و میزان مقاومت در برابر این نوع حملات.

د. Man-in-the-Middle (MitM):

1. راه‌اندازی یک ابزار MitM مانند Ettercap یا Wireshark برای رهگیری ارتباطات غیر رمزگذاری‌شده بین کلاینت و سرور.
2. بررسی نحوه استفاده سرور از SSL/TLS برای محافظت از ارتباطات.

ه. Privilege Escalation:

1. بررسی مجوزهای کاربران برای شناسایی امکان ارتقاء سطح دسترسی:

SELECT user, host, Super_priv FROM mysql.user;

2. شبیه‌سازی دسترسی به داده‌های حساس یا تغییر تنظیمات مهم با یک حساب کاربری سطح پایین.

3. آزمایش توانایی‌های دفاعی

الف. بررسی سیستم‌های تشخیص نفوذ (IDS):

• استفاده از ابزارهایی مانند Snort یا Suricata برای نظارت بر حملات و بررسی نحوه شناسایی آنها.

ب. بررسی پاسخ به حملات:

1. نظارت بر لاگ‌ها برای شناسایی فعالیت‌های مشکوک:

tail -f /var/log/mysql/error.log

2. آزمایش ابزارهای محافظتی مانند Fail2Ban:

• • تنظیم محدودیت‌های ورود.
  • مسدود کردن IPهای مخرب.

ج. ارزیابی سیاست‌های قفل حساب:

• بررسی تعداد تلاش‌های ناموفق و قفل شدن حساب‌ها:

SELECT user, host, account_locked FROM mysql.user;

4. تقویت امنیت پس از شبیه‌سازی

الف. رفع آسیب‌پذیری‌ها:

• پس از شناسایی نقاط ضعف از طریق شبیه‌سازی، تنظیمات و سیاست‌های امنیتی را اصلاح کنید.

ب. تقویت تنظیمات امنیتی:

• فعال کردن SSL/TLS برای رمزگذاری ارتباطات.
• محدود کردن دسترسی کاربران و سرویس‌ها به منابع غیرضروری.
• فعال کردن ویژگی‌های امنیتی MySQL مانند audit log.

ج. به‌روزرسانی منظم:

• اطمینان حاصل کنید که نسخه MySQL و سیستم عامل به‌روز هستند.

5. ابزارها و تکنیک‌های پیشرفته

الف. اجرای حملات سفارشی:

• با استفاده از Metasploit Framework، حملات پیچیده‌تری مانند بهره‌برداری از آسیب‌پذیری‌های روز صفر (Zero-day) را شبیه‌سازی کنید.

ب. استفاده از خدمات تست نفوذ حرفه‌ای:

• همکاری با تیم‌های تخصصی برای اجرای تست‌های نفوذ حرفه‌ای.

6. گزارش‌گیری و پایش

• مستند کردن نتایج شبیه‌سازی، نقاط ضعف شناسایی‌شده، و اقدامات انجام‌شده برای رفع آنها.
• اعمال سیاست‌های مداوم برای پایش و بهبود امنیت سرور.

نتیجه‌گیری

شبیه‌سازی حملات به شما کمک می‌کند تا سرور MySQL خود را در برابر تهدیدات مختلف ارزیابی کرده و اقدامات لازم برای رفع آسیب‌پذیری‌ها را انجام دهید. استفاده از ابزارهای پیشرفته و اجرای تست‌های منظم، امنیت پایدار سرور را تضمین می‌کند.

حفاظت از MySQL برای اطمینان از امنیت داده‌ها و جلوگیری از نفوذهای غیرمجاز بسیار حیاتی است. در ادامه بهترین شیوه‌های امنیتی که می‌توانید برای محافظت از MySQL اعمال کنید، آورده شده است:

1. نصب و پیکربندی اولیه با امنیت بالا

• حداقل‌سازی سرویس‌ها و اجزای غیرضروری: فقط اجزای ضروری MySQL را نصب کنید.
• استفاده از آخرین نسخه: نسخه‌های MySQL را به‌روزرسانی کنید تا از بهبودهای امنیتی و رفع آسیب‌پذیری‌ها بهره‌مند شوید.
• پیکربندی فایل تنظیمات (my.cnf):
  • محدود کردن دسترسی به فایل تنظیمات:

chmod 600 /etc/my.cnf

• استفاده از تنظیمات زیر برای بهبود امنیت:

[mysqld]
bind-address = 127.0.0.1
skip-symbolic-links
local-infile=0

2. مدیریت کاربران و دسترسی‌ها

• ایجاد کاربران محدود: برای هر اپلیکیشن یا سرویس، کاربران جداگانه با دسترسی محدود ایجاد کنید.
• تخصیص حداقل دسترسی ممکن (Principle of Least Privilege): از دستورات زیر برای مدیریت دسترسی‌ها استفاده کنید:

GRANT SELECT, INSERT ON database.* TO 'user'@'host';

• اجتناب از استفاده از کاربر root برای برنامه‌ها.
• فعال کردن قفل حساب‌ها:

ALTER USER 'user'@'host' ACCOUNT LOCK;

3. احراز هویت امن

• استفاده از روش‌های امن احراز هویت:
  • MySQL Native Password: mysql_native_password
  • Caching SHA-2 Authentication: caching_sha2_password

ALTER USER 'user'@'host' IDENTIFIED WITH 'caching_sha2_password' BY 'StrongPassword123!';

• پیاده‌سازی سیاست‌های پسورد قوی: استفاده از پسوردهای پیچیده و تغییر دوره‌ای آنها.

validate_password_policy=MEDIUM
validate_password_length=12

4. محافظت از ارتباطات

• فعال کردن رمزگذاری SSL/TLS:
  • تولید گواهی‌های SSL و تنظیم در MySQL:

[mysqld]
ssl-ca=/path/to/ca-cert.pem
ssl-cert=/path/to/server-cert.pem
ssl-key=/path/to/server-key.pem

• مجبور کردن کلاینت‌ها به استفاده از SSL:

REQUIRE SSL;

• محدود کردن دسترسی به IPهای مشخص:

GRANT ALL PRIVILEGES ON database.* TO 'user'@'192.168.1.%';

5. تنظیمات لاگ‌ها برای نظارت

• فعال کردن لاگ‌های امنیتی و عملیاتی:
  • Error Log: برای شناسایی مشکلات.
  • General Query Log: برای نظارت بر فعالیت‌ها.
  • Slow Query Log: برای شناسایی کوئری‌های کند.

[mysqld]
general_log = 1
general_log_file = /var/log/mysql/general.log
slow_query_log = 1
slow_query_log_file = /var/log/mysql/slow.log

• استفاده از Audit Log برای ردیابی تغییرات:
  MySQL Enterprise Audit یا افزونه‌های مشابه را فعال کنید.

6. محدود کردن منابع سیستم

• استفاده از SELinux یا AppArmor:
  • اعمال قوانین امنیتی برای محدود کردن دسترسی MySQL به منابع سیستمی.
• محدودسازی حافظه، پردازنده و دسترسی فایل‌ها:
  استفاده از تنظیمات زیر برای جلوگیری از سوءاستفاده:

max_connections = 100
max_user_connections = 10

7. محافظت در برابر حملات رایج

• جلوگیری از SQL Injection:
  • استفاده از Prepared Statements به‌جای کوئری‌های ساده.

$stmt = $conn->prepare("SELECT * FROM users WHERE email = ?");
$stmt->bind_param("s", $email);

• محافظت در برابر Brute Force:
• محدودسازی تلاش‌های ورود ناموفق:

max_connect_errors = 10

• • استفاده از ابزارهایی مانند Fail2Ban.

8. پشتیبان‌گیری و بازیابی

• پشتیبان‌گیری منظم:
  • استفاده از ابزارهایی مانند mysqldump یا mysqlbackup.

mysqldump -u root -p database_name > backup.sql

• ذخیره نسخه‌های پشتیبان در مکان‌های امن.
• آزمون فرایند بازیابی: اطمینان حاصل کنید که پشتیبان‌ها به درستی بازیابی می‌شوند.

9. نظارت و هشدار

• استفاده از ابزارهای نظارت:
  • MySQL Enterprise Monitor
  • Percona Monitoring and Management (PMM)
• پیکربندی هشدارهای امنیتی:
  • شناسایی و مسدودسازی دسترسی‌های غیرمجاز.

10. به‌روزرسانی مداوم

• نصب به‌روزرسانی‌های امنیتی:
  از ابزارهای مدیریت بسته مانند apt یا yum استفاده کنید:

sudo apt update && sudo apt upgrade mysql-server

• پیگیری هشدارهای امنیتی:
  • بررسی CVE (Common Vulnerabilities and Exposures) برای شناسایی آسیب‌پذیری‌های جدید.

11. پیکربندی امنیتی در Replication و Clustering

• ایجاد کاربر Replication با مجوزهای محدود:

CREATE USER 'replication_user'@'%' IDENTIFIED BY 'StrongPassword';
GRANT REPLICATION SLAVE ON *.* TO 'replication_user'@'%';

• استفاده از SSL برای ارتباط بین Master و Slave.
• محدود کردن دسترسی به سرورهای Slave از طریق IP Whitelisting.

نتیجه‌گیری

با رعایت این بهترین شیوه‌های امنیتی، می‌توانید سرور MySQL خود را در برابر تهدیدات محافظت کنید و امنیت داده‌ها را تضمین نمایید. اعمال این تنظیمات نیازمند مدیریت دقیق و نظارت مداوم است.

چک‌لیست امنیتی برای پیکربندی اولیه و تنظیمات پیشرفته MySQL

1. نصب و راه‌اندازی اولیه

• استفاده از نسخه پایدار و به‌روز MySQL
  اطمینان از نصب آخرین نسخه با تمام به‌روزرسانی‌های امنیتی.

sudo apt update && sudo apt install mysql-server

• اجرای اسکریپت امنیتی MySQL پس از نصب
  ابزار mysql_secure_installation را اجرا کنید:

sudo mysql_secure_installation

• این ابزار:
  • حذف کاربرهای پیش‌فرض (مانند anonymous).
  • غیرفعال کردن دسترسی ریموت کاربر root.
  • تنظیم پسورد قوی برای کاربر root.
  • حذف دیتابیس تست (test).

2. مدیریت دسترسی‌ها و کاربران

• ایجاد کاربران با حداقل دسترسی ممکن (Principle of Least Privilege)

CREATE USER 'app_user'@'localhost' IDENTIFIED BY 'StrongPassword123!';
GRANT SELECT, INSERT, UPDATE ON app_db.* TO 'app_user'@'localhost';

• محدودسازی دسترسی به منابع خاص (مانند IP) برای کاربران

GRANT ALL PRIVILEGES ON app_db.* TO 'app_user'@'192.168.1.%';

• قفل کردن حساب‌های غیرضروری

ALTER USER 'unused_user'@'%' ACCOUNT LOCK;

3. تنظیمات فایل پیکربندی MySQL (my.cnf)

• محدود کردن دسترسی فایل تنظیمات:

chmod 600 /etc/mysql/my.cnf

• تنظیم مقدار bind-address به 127.0.0.1 برای جلوگیری از اتصالات غیرمجاز خارجی:

[mysqld]
bind-address = 127.0.0.1

• غیرفعال کردن قابلیت بارگذاری فایل‌های محلی (LOAD DATA):

local-infile=0

• غیرفعال کردن symbolic links برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به فایل‌ها:

symbolic-links=0

4. تنظیمات احراز هویت و سیاست‌های رمز عبور

• استفاده از روش‌های امن احراز هویت:

ALTER USER 'user'@'host' IDENTIFIED WITH 'caching_sha2_password' BY 'StrongPassword!';

• فعال کردن اعتبارسنجی رمز عبور:

[mysqld]
validate_password_policy=MEDIUM
validate_password_length=12

• محدود کردن تعداد تلاش‌های ناموفق ورود:

max_connect_errors = 10

5. پشتیبان‌گیری و بازیابی

• پیکربندی پشتیبان‌گیری منظم:
• استفاده از mysqldump برای بکاپ‌گیری:

mysqldump -u root -p database_name > backup.sql

• ذخیره نسخه‌های پشتیبان در مکانی امن و رمزگذاری شده.

6. رمزگذاری ارتباطات

• فعال کردن SSL/TLS برای اتصالات رمزگذاری‌شده:

[mysqld]
ssl-ca=/path/to/ca.pem
ssl-cert=/path/to/server-cert.pem
ssl-key=/path/to/server-key.pem
require_secure_transport=ON

• تنظیم REQUIRE SSL برای کاربران حساس:

GRANT ALL PRIVILEGES ON database.* TO 'user'@'%' REQUIRE SSL;

7. نظارت و لاگ‌ها

• فعال کردن لاگ‌های ضروری:
• Error Log برای خطاها:

[mysqld]
log_error = /var/log/mysql/error.log

• Slow Query Log برای نظارت بر کوئری‌های کند:

slow_query_log = 1
slow_query_log_file = /var/log/mysql/slow.log
long_query_time = 2

• General Query Log برای درخواست‌های ورودی:

general_log = 1
general_log_file = /var/log/mysql/general.log

8. امنیت شبکه

• استفاده از فایروال برای محدودسازی دسترسی:

فقط پورت‌های ضروری (3306) باز باشد.

sudo ufw allow from 192.168.1.0/24 to any port 3306

• IP Whitelisting برای کاربران حساس:

GRANT ALL PRIVILEGES ON database.* TO 'user'@'192.168.1.%';

9. جلوگیری از حملات رایج

• جلوگیری از SQL Injection:

استفاده از Prepared Statements و کوئری‌های پارامتری.

• فعال کردن Account Locking برای جلوگیری از حملات Brute Force:

ALTER USER 'user'@'host' WITH MAX_CONNECTIONS_PER_HOUR 10;

10. به‌روزرسانی و نظارت امنیتی

• بررسی و نصب به‌روزرسانی‌های امنیتی:

sudo apt update && sudo apt upgrade mysql-server

• پیگیری هشدارهای امنیتی:

بررسی CVE‌ها و اخبار امنیتی MySQL.

• استفاده از ابزارهای نظارتی مانند MySQL Enterprise Monitor و Percona Monitoring.

11. تنظیمات پیشرفته برای مقیاس‌پذیری

• پیکربندی امنیتی برای Replication و Clustering:
• ایجاد کاربران Replication با دسترسی محدود:

CREATE USER 'replicator'@'%' IDENTIFIED BY 'StrongPassword';
GRANT REPLICATION SLAVE ON *.* TO 'replicator'@'%';

• رمزگذاری ارتباطات بین Master و Slave با SSL.

چک‌لیست نهایی

• پیکربندی امنیتی اولیه (my.cnf، رمزگذاری، دسترسی‌ها).
• سیاست‌های مدیریت کاربران (پسورد، قفل حساب، محدودسازی).
• پشتیبان‌گیری و بازیابی.
• رمزگذاری ارتباطات.
• فعال کردن نظارت و لاگ‌ها.
• استفاده از ابزارهای خارجی برای نظارت و تست امنیت.

1. پرسش‌های شما، بخش مهمی از دوره است:
   هر سوال یا مشکلی که مطرح کنید، با دقت بررسی شده و پاسخ کامل و کاربردی برای آن ارائه می‌شود. علاوه بر این، سوالات و پاسخ‌های شما به دوره اضافه خواهند شد تا برای سایر کاربران نیز مفید باشد.
2. پشتیبانی دائمی و در لحظه:
   تیم ما همواره آماده پاسخگویی به سوالات شماست. هدف ما این است که شما با خیالی آسوده بتوانید مهارت‌های خود را به کار بگیرید و پروژه‌های واقعی را با اعتماد به نفس کامل انجام دهید.
3. آپدیت دائمی دوره:
   این دوره به طور مداوم به‌روزرسانی می‌شود تا همگام با نیازهای جدید و سوالات کاربران تکمیل‌تر و بهتر گردد. هر نکته جدید یا مشکل رایج، در نسخه‌های بعدی دوره قرار خواهد گرفت.

حرف آخر

با ما همراه باشید تا نه تنها به مشکلات شما پاسخ دهیم، بلکه در مسیر یادگیری و پیشرفت حرفه‌ای، شما را پشتیبانی کنیم. هدف ما این است که شما به یک متخصص حرفه‌ای و قابل‌اعتماد تبدیل شوید و بتوانید با اطمینان پروژه‌های واقعی را بپذیرید و انجام دهید.

📩 اگر سوالی دارید یا به مشکلی برخوردید، همین حالا مطرح کنید!
ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن پاسخ شما را ارائه خواهیم داد. 🙌