دوره آموزشی BSD Associate

توضیحات و جزئیات دوره

BSD چیست؟

BSD (Berkeley Software Distribution) یک سیستم‌عامل یونیکس است که به‌طور گسترده در محیط‌های سرور و شبکه استفاده می‌شود. این سیستم‌عامل به‌ویژه برای پایداری، امنیت و عملکرد بالا شناخته شده است و یکی از محبوب‌ترین نسخه‌های آن FreeBSD است. سیستم‌عامل‌های BSD به‌عنوان یک انتخاب محبوب در بین مدیران سیستم و شبکه برای سرورها، تجهیزات ذخیره‌سازی و دیگر زیرساخت‌های فناوری اطلاعات شناخته می‌شوند.

مزایای استفاده از BSD:

• امنیت و پایداری: BSD برای امنیت پیشرفته و پایداری معروف است. بسیاری از پروژه‌های بزرگ (از جمله Netflix و WhatsApp) از BSD استفاده می‌کنند.
• سفارشی‌سازی بالا: BSD به شما این امکان را می‌دهد که سیستم را به‌طور کامل سفارشی کنید.
• پشتیبانی از ZFS: سیستم‌عامل‌های BSD از سیستم فایل ZFS پشتیبانی می‌کنند که امکان مقیاس‌پذیری بالا، حفاظت از داده‌ها و قابلیت‌های اضافی دیگر را فراهم می‌آورد.
• کد منبع باز: BSD به‌عنوان یک سیستم‌عامل منبع‌باز در دسترس است و کاربران می‌توانند به راحتی آن را ویرایش و مطابق نیاز خود تغییر دهند.

هدف دوره:

هدف این دوره آموزش نصب، پیکربندی، مدیریت و نگهداری سیستم‌عامل‌های BSD (FreeBSD، OpenBSD و NetBSD) به‌صورت کامل است. شرکت‌کنندگان یاد خواهند گرفت که چگونه از ابزارها و قابلیت‌های مختلف BSD برای مدیریت سیستم‌های سرور، شبکه و ذخیره‌سازی استفاده کنند. این دوره همچنین شامل مباحث پیشرفته مانند امنیت، پشتیبان‌گیری، اسکریپت‌نویسی و رفع مشکلات خواهد بود.

سرفصل دوره آموزشی BSD Associate

بخش 1: مقدمه‌ای بر سیستم‌عامل BSD

1. آشنایی با BSD:
   • معرفی BSD (Berkeley Software Distribution) و تاریخچه آن
   • تفاوت‌های سیستم‌عامل BSD با لینوکس و دیگر سیستم‌عامل‌های مشابه
   • نسخه‌های مختلف BSD (FreeBSD، OpenBSD، NetBSD)
   • ویژگی‌ها و مزایای استفاده از BSD
2. معماری سیستم‌عامل BSD:
   • بررسی معماری کلی سیستم‌عامل BSD (Kernel، Shell، و Userland)
   • نحوه تعامل بین بخش‌های مختلف سیستم (kernel، user space)
   • فرآیندها و مدیریت منابع در BSD

بخش 2: نصب و پیکربندی سیستم‌عامل BSD

3. نصب سیستم‌عامل BSD:
   • نصب FreeBSD، OpenBSD و NetBSD بر روی سخت‌افزار یا ماشین مجازی
   • مراحل نصب از طریق پارتیشن‌بندی دیسک و تنظیمات شبکه
   • انتخاب و پیکربندی محیط مناسب (درایورها، پکیج‌ها، و زبان)
4. پیکربندی سیستم پس از نصب:
   • پیکربندی فایل‌های پیکربندی سیستم (rc.conf، fstab، etc.)
   • تنظیمات شبکه (IP static، DHCP، نام‌گذاری میزبان)
   • پیکربندی کاربران، گروه‌ها و سطوح دسترسی

بخش 3: مدیریت و نگهداری سیستم BSD

5. مدیریت بسته‌ها و نرم‌افزارها:
   • معرفی ابزارهای مدیریت بسته در BSD (Ports، pkg)
   • نصب، به‌روزرسانی و حذف بسته‌های نرم‌افزاری با استفاده از pkg و ports
   • کار با بسته‌های منبع (compiling from source) و استفاده از سیستم Ports
6. مدیریت کاربران و امنیت:
   • ایجاد، ویرایش و حذف کاربران و گروه‌ها با استفاده از دستوراتی مانند adduser و pw
   • تنظیمات امنیتی پیشرفته در BSD (نظارت بر دسترسی‌ها و مدیریت Sudo)
   • استفاده از ابزارهای امنیتی مانند pf و ipfw برای مدیریت فایروال
7. مدیریت فرآیندها و منابع:
   • استفاده از ابزارهای مدیریتی مانند top، ps، htop
   • مدیریت پروسه‌ها، شبیه‌سازی و اولویت‌دهی به فرآیندها
   • بررسی و تحلیل مصرف منابع سیستم (پردازنده، حافظه، دیسک و شبکه)

بخش 4: شبکه‌سازی و ارتباطات در BSD

8. پیکربندی شبکه در BSD:
   • تنظیمات شبکه و مدیریت کارت‌های شبکه در BSD
   • پیکربندی فایل‌های پیکربندی شبکه (rc.conf و others)
   • بررسی تنظیمات IP، DNS، و گیت‌وی پیش‌فرض
9. مدیریت فایروال در BSD:
   • معرفی فایروال pf (Packet Filter) و پیکربندی آن
   • تنظیم قوانین فایروال برای امنیت شبکه
   • استفاده از ipfw برای مدیریت فایروال و قوانین
10. مدیریت خدمات شبکه:
    • پیکربندی و راه‌اندازی سرویس‌های شبکه‌ای (SSH، FTP، HTTP)
    • تنظیمات DHCP و DNS در BSD
    • نصب و پیکربندی وب‌سرور Apache یا Nginx

بخش 5: ذخیره‌سازی و پشتیبان‌گیری در BSD

11. مدیریت دیسک‌ها و سیستم‌های فایل در BSD:
    • پیکربندی سیستم فایل در BSD (UFS، ZFS، etc.)
    • مدیریت دیسک‌ها با استفاده از ابزارهایی مانند gpart و disklabel
    • استفاده از ZFS برای پشتیبان‌گیری و مدیریت ذخیره‌سازی پیشرفته
12. پشتیبان‌گیری و بازیابی:
    • معرفی ابزارهای پشتیبان‌گیری مانند dump و restore
    • ایجاد و مدیریت Snapshots برای پشتیبان‌گیری داده‌ها
    • تنظیمات و استراتژی‌های پشتیبان‌گیری منظم در سیستم BSD

بخش 6: اسکریپت‌نویسی و اتوماسیون در BSD

13. آشنایی با Bash و سایر شل‌ها در BSD:
    • استفاده از Bash، Zsh، و sh در سیستم BSD
    • نوشتن اسکریپت‌های ساده برای اتوماسیون وظایف سیستم
    • استفاده از ابزارهایی مانند cron برای زمانبندی و انجام اتوماتیک وظایف
14. اتوماسیون و مدیریت تنظیمات:
    • استفاده از ابزارهای مدیریت پیکربندی مانند rc.d برای مدیریت سرویس‌ها
    • پیکربندی و اجرای خودکار وظایف در سیستم با استفاده از cron و at

بخش 7: پشتیبانی و رفع مشکلات سیستم BSD

15. نظارت و رفع اشکال در BSD:
    • بررسی لاگ‌ها و تشخیص مشکلات سیستم با استفاده از ابزارهای dmesg و journalctl
    • شبیه‌سازی و حل مشکلات با ابزارهای دیباگ مانند gdb و strace
    • رفع مشکلات عملکردی و امنیتی با استفاده از دستوراتی مانند sysctl
16. مدیریت خطاها و ریکاوری:
    • مدیریت کرش‌ها و ارورهای سیستم و بازیابی از آن‌ها
    • استفاده از قابلیت‌های recovery و repair سیستم BSD

سر فصل دوره :

1-1. آموزش نصب و راه اندازی سیستم عامل FreeBSD