نصب راهاندازی سامانههای صوتی و تصویری (video systems)

نصب راهاندازی سامانههای صوتی و تصویری(video systems) شامل:

تلفن، تلویزیون و پخش صوت تقریبا دارد به طوریکه در دنیای کنونی زندگی بدون این تجهیزات تا حدودی غیر ممکن است. دستگاه سادهای مانند تلفن را در نظر بگیرید. سامانه ارتباط تلفن، شبکهای از تجهیزات پیچیده الکترونیکی است که فقط در عرض چند ثانیه میتواند ارتباط بین دو یا چند نفر را در هر نقطه از جهان برقرار کند. با تمام پیچیدگیهایی که برای ارتباط تلفنی وجود دارد، دستگاه تلفن رومیزی که مورد استفاده ما قرار میگیرد، در مقایسه با سامانه های پیچیده مخابراتی بسیار ساده است.

استاندارد عملکرد:

نصب تلویزیون مدرن، سینمای خانگی،سرویس و اجرای آزمایشهای مورد نیاز روی تلفن رومیزی الکترونیکی با رعایت استاندارد و ایمنی

1ـ 5 ـ مواد، ابزار و تجهیزات مورد نیاز:

ابزار عمومی برق یا الکترونیک ـ لوازمالتحریر ـ مولتیمترـ رایانه ـ وسایل لحیم کاری ـ شبیه ساز تلفن (در صورت موجودبودن)ـ تلفن الکترونیکی ـ اسیلوسکوپ ـ بِرد منبع تغذیه ـ  بُردـ سیمهای رابط ـ تستر تلفن ـ ویدئو پروژکتور مشخصات فنی تجهیزات و تعداد آن در سند برنامه درسی آمده است

توجه

در برنامه ریزی درسی برخی از قسمتها بهصورت نیمه تجویزی ارائه شده است. این واحد یادگیری شامل دو قسمت نصب سامانه های صوتی و تصویری و تلفن است. در صورت نداشتن زمان کافی میتوانید یکی از مباحث را بهصورت نیمه تجویزی انتخاب کرده و آموزش دهید.

2ـ 5 ـ نصب و راهاندازی دستگاه تلویزیون مدرن

یکی از دستگاههای خانگی الکترونیکی که کاربرد گستردهای دارد، دستگاه گیرنده تلویزیون مدرن است. قبل از خرید الزم است محل نصب دستگاه گیرنده را تعیین و با توجه به ابعاد اتاق، تلویزیون مناسب را انتخاب کنید. الزم است در این زمینه با افراد مطلع و متخصص مشورت نمایید. پس از خرید گیرنده، باید دستگاه را با دقت کامل نصب کنید،

شکل 1ـ 5 .تعدادی از نکات مهم در ارتباط با نصب دستگاه به شرح زیر است.

فرایند نصب دستگاه در دفترچه راهنمای کاربر نوشته میشود. نکات درج شده در دفترچه نصب را کاملا مطالعه کنید. برخی از این نکات عبارتاند از:

با مشتری تماس بگیرید و اقلام خریداری شده را بررسی کنید. در صورتیکه کمبودی وجود دارد، آن را به مشتری اعلام کنید.

 نوع نصب روی پایه یا دیوار را با مشتری هماهنگ

•  لوازم و ابزار مورد نیاز را با مشتری بررسی کنید و آنها را آماده نمایید.
•  آدرس دقیق و شماره تلفن تماس اضطراری را دریافت کنید.
• حمل دستگاه بر اساس استاندارد ً های تعریف شده در دفترچه راهنما اجرا شود. مثال هنگام جابهجایی، دستگاه را بهصورت ایستاده افقی بهطوری که ضلع بزرگ آن در پایین قرار گیرد، جابهجا کنید و هرگز دستگاه را به (سطح LCD )نخوابانید، زیرا ممکن است پیکسلهای مانیتور دچار آسیب شود، شکل 2ـ5 حمل صحیح دستگاه را نشان میدهد.
•  حمل دستگاههای گیرنده تلویزیون بزرگ باید توسط دو نفر انجام شود.

محل نصب را که قبلا مشتری انتخاب کرده است، مورد بازبینی قرار دهید و مناسب بودن آن را تأیید کنید. توجه داشته باشید که گیرنده نباید در معرض نور مستقیم آفتاب یا درجه حرارت شوفاژ یا رو به پنجره قرار گیرد، همچنين گيرنده بايد در معرض دید کامل افراد باشد. پس از تأیید محل نصب طبق نقشه، محل نصب را علامت گذاری کنید.

دیواری که جهت نصب انتخاب میشود باید دارای مشخصات زیر باشد:

̈ دیوار نصب، از جنس بلوک، سفال، آجر، بتن، سنگ گرانیت یا هر دیواری که از لحاظ استحکام بتواند برای مدت طولانی دستگاه را نگه دارد، باشد.
̈ دیوار نصب، میتواند از جنس MDF یا چوب ساخته شده باشد که ضخامت ورق MDF حداقل16mm و دارای شاسیکشی باشد.
̈ دیوار نصب، میتواند دکور فلزی یا از جنس شکل 3ـ 5 پروفیل یا ورق آهن ضخیم باشد.

نکته ایمنی :

نصب دستگاه روی دیوارهای پیش ساخته مانند دیوار گچی، دیوار کناف، سنگ آنتیک و ستون ممنوع است و در صورت اصرار مشتری باید با ابزار مخصوص نصب شود و در قبلا تبعات آن از مشتری تعهد گرفته شود.

در مورد شکل 3ـ5 و نکته ایمنی مطرح شده در شکل و سایر نکات ایمنی درمورد محل نصب تلویزیون بحث و گفتوگو کنید و نتیجه را یادداشت کنید.

 ارتفاع نصب روی دیوار

̈ ارتفاع نصب روی دیوار در ROOM TV بین 60 و 70 سانتیمتر از سطح زمین میباشد.

̈ ارتفاع نصب روی دیوار در هال و نشیمن بین 70 ،80 ،90 و 100 سانتیمتر از سطح زمین میباشد.

̈ ارتفاع نصب روی دیوار اتاق خواب در حالت استراحت بالای 120 سانتیمتر میباشد.

توجه:

داشته باشید نظر مشتری درمورد ارتفاع نصب اولویت دارد ولی الزم است توضیحات کامل از نكته نظر اشکالاتی که ممکن است به وجود آید، به مشتری داده شود.

•  مواد و ابزار مورد نیاز برای نصب که قبلا از طریق تلفن تأیید کردهاید را دوباره بازبینی کنید.
•  برای نصب گیرنده روی دیوار باید از براکت یا پایه های مخصوص دیواری استاندارد استفاده کنید.
•  دستگاه را بازبینی کنید تا پلمپ آن باز نباشد. دستگاه را از جعبه بیرون بیاورید و متعلقات و سلامت آن را بازرسی کنید.
•  سوراخکاریهای الزم را با دریل انجام دهید و پایه ها را نصب کنید.

نكته ايمني :

هنگام سوراخکاری مراقب باشید که نوک مته به لولههای برق، آب و گاز برخورد نکند. در ضمن پایه ها به طور کامل و دقیق در محل خود محکم شود. همچنین با استفاده از تراز، گیرنده را تراز کنید.

در جدول 1ـ 5 مواد، ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای نصب یک پایه استاندارد گیرنده تلویزیون را مشاهده میکنید.

• معمولا پیچ و مهرهها همراه پایه گیرنده در بسته بندی دستگاه تلویزیون وجود دارد.
•  پایه را طبق استاندارد تعریف شده روی دیوار نصب کنید.
•  با توجه به دفترچه راهنمای کاربرد و فیلم مشاهده شده، دستگاه را روی پایه نصب و تنظیم کنید.
•  تراز بودن دستگاه را بررسی کنید. اکنون دستگاه شما آماده بهرهبرداری است.

 راهاندازی دستگاه گیرنده تلویزیون

• معمولا اطلاعات کامل راهاندازی و کار با دستگاه گیرنده تلویزیون در دفترچه راهنمای آن به زبان فارسی وجود دارد. لذا الزم است شما کامال مسلط به عملکرد آن باشید.
•  با توجه به نکات ذکر شده، دستگاه گیرنده را تنظیم کنید و کانالهای موردنظر را دریافت نمایید.

 آموزش به مشتری

پس از نصب و راهاندازی دستگاه، لازم است آموزشهای لازم به مشتری داده شود. برخی از آموزشها به شرح زیر است:

̈ نکات ایمنی مربوط به استفاده از دستگاه و تمیز کردن آن

نكته ايمني مهم

این نکته را به مشتری اعلام کنید که تا حد امکان دستگاه را در حالت آماده بهکار (by Stand )نكته ايمني مهم قرار ندهد و مواردی از قبیل خرابی دستگاه و نشتی شدن خازنهای الکتروليتي و مصرف برق اضافی را اعالم کند.

فرایند برنامه ریزی دادهها و آشنایی با فهرستهای آن را به طور دقیق آموزش دهید.

̈ در صورتیکه مشتری دستگاههایی مانند دستگاه پخش فشرده (Player CD )دارد، چگونگی نصب و راهاندازی آن را آموزش دهید.

 تنظیم اسناد

•  آنچه را که در بخش مستندسازی در سال قبل فراگرفته اید در این قسمت مورد استفاده قرار دهید. در صورت نیاز به کتاب مونتاژ و دمونتاژ SMD و مستندسازی مراجعه کنید.
•  برگه گارانتی را تنظیم کنید و پس از مهر و امضاء، تحویل مشتری دهید. همچنین مواردی را که موجب لغو گارانتی میشود، اعالم کنید.
•  برگه رضایتنامه و تحویل دستگاه را آماده کنید و به امضاء مشتری برسانید.
•  اعلام کنید که برای مشکالت بعدی از طرف شرکت پیامکی برای شما ارسال میشود که از طریق آن میتوانید مشکلات خود را اعلام کنید.

الگوی پرسش

1ـ دیوار نصب تلویزیون چه مشخصاتی باید داشته باشد؟ شرح دهید.

2ـ ارتفاع نصب روی دیوار در ROOM TV بین ………….. و ………………………… سانتیمتر از سطح زمین است.

3ـ با توجه به دفترچه راهنمای کاربرد یک نمونه تلویزیون که در اختیار شما قرار میگیرد، مواردی که شامل گارانتی نمیشود را یادداشت کنید.

3ـ 5 ـ نصب و راهاندازی سینمای خانگی

کارهای عملی این قسمت در ساعات غیردرسی در محیط خانه و بازدید از سامانه نصب شده در منزل و به بررسی دفترچه راهنما و ارائه گزارش صورت میگیرد. بنابراین تهیه تجهیزات برای این قسمت ضرورت ندارد.

سینمای خانگی (Cinema Home)

به مجموعهای از ابزارهای نمایش و پخش صوت و تصویر که سینما را در خانه شبیه سازی میکند، سینمای خانگی میگویند.شکل 4ـ5 برخی اجزای اصلی سینمای خانگی را نشان میدهد.

 حداقلهای مورد نیازبرای داشتن یک سینمای خانگی:

•  تلویزیون با صفحه بزرگ با حداقل 27 اینچ و وضوح تصویر بالا
•  حداقل 4 بلندگو
•  تجهیزات الزم برای تفکیک فرکانسهای صوت و ارسال آن به بلندگو
•  فضای الزم برای چیدمان صحیح و استاندارد تجهیزات

نکته اصلی که مجموعه سینمای خانگی را از تلویزیون معمولی جدا میکند، صدای فراگیر (Sound Surround ) وجذاب است. برای ایجاد صدای مناسب حداقل به 2 تا3 بلندگو در اطراف و پشت نیاز داریم.

برجسته ترین صدا باید از بلندگوی جلوئی شنیده شود. یک مجموعه کامل از 6 بلندگو برای سینمای خانگی عبارتاند از ● بلندگوی چپ و راست جلو ● بلندگوی چپ و راست کناری یا Surround ● بلندگوی مرکزی● ساب ووفر

در سینمای خانگی به تجهیزات اضافی دیگر هم نیاز داریم. شکل 5 ـ5 برخی از این تجهیزات را نشان میدهد. همانطوری که در شکلها مشخص است نوع بلند گو و چیدمان آن اهمیت زیادی دارد. لذا ضرورت دارد درباره انواع بلندگو توضیح بیشتری داده شود.

فعاليت

با توجه به شکل 6 ـ 5 که مربوط به ساختمان بلندگو است جدول 2ـ5 را کامل کنید.

 انواع بلندگو

در هر سامانه صوتی، کیفیت نهائی صدا به نوع بلندگوهای به کاررفته در آن سامانه بستگی دارد. با ساختمان بلندگو در پایه دهم آشنا شدهاید.

بلندگو ها از نظر بازسازي صدا به پنج دسته زیر تقسیم بندی می شوند.

صدای بم یا ووفر(Woofer )بلندگوی ووفر برای تولید اصوات با فرکانس پایین یا اصوات بم (معمولا زیر 500 هرتز) به کار می رود و دارای دیافراگم بزرگ است. شکل 7ـ 5 یک بلندگوی ووفر را نشان می دهد.

صدای خیلیبم یا سابـ ووفر(Subwoofer)ساب ووفریا ساب، برای پخش پایین ترین فرکانس های صوتی(معمولا 20 تا 200 هرتز) به کار می رود. از آنجايی که ساب ووفر تأثیر کلی در پخش صوت در سینمای خانگی را بر عهده دارد باید دارای توان بالا باشد. شکل 8 ـ 5 یک بلندگوی ساب ووفر را نشان می دهد.

 

صدای زیر یا توئیتر (Tweeter)

این بلندگوها ابعاد کوچکی دارند و برای پخش اصوات با فرکانس بالا(اصوات زیر) به کار میروند.به علت دیافراگم کوچک میتوانند به سرعت مرتعش شوند.

 فرکانس میانی یا میدرنج (Midrange)

این بلند گوها ابعاد متوسطی دارند و قادر به پخش اصوات بسیار زیر و بسیار بم نیستند و فرکانسهای میانی اصوات را به راحتی پخش میکنند. بلندگوهای عمومی که در دستگاههای ساده به کار میرود از نوع میدرنج است. در شکل 9ـ5 مجموعه ای از این بلندگوها را در قالب یک بلندگو مشاهده میکنید.

 کراس ـ اُ ِـ ور (Crossover)

گاهی برای تولید صدای با کیفیت بالا از ترکیب بلندگوی ووفر و توئیتر به طور همزمان در یک مجموعه استفاده میکنند. در این حالت باید فرکانسهای بالا و پایین توسط فیلترهایی از هم تفکیک شوند و باند فرکانس مورد نظر به بلندگوی مربوطه ارسال شود.

چیدمان بلندگوها در سینمای خانگی

در سینمای خانگی قرارگرفتن بلندگوها به صورت 1/2 ،1/5 ،1/6 و 1/7 کاناله متداول است. در سیستم 1/2 کاناله، سامانه دارای یک ساب ووفر و دو بلندگوی جانبی است. در1/2 کاناله منظور از 1 وجود بلندگوی مرکزی جلوئی و 2 به مفهوم تعداد بلندگوهای جانبی است.نمونه هایی از چیدمان بلندگوها را در شکل 10ـ5 مشاهده میکنید.

 

نكته :

محل استقرار بلندگوها و فاصله آنها از یکدیگر از استاندارد معینی تبعیت میکند که در دفترچه  راهنمای نصب آنها آورده شده است. لذا هنگام جایابی باید این استانداردها را رعایت کنید.

فعاليت : با توجه به شکل 10ـ 5 جدول 3ـ 5 را کامل کنید.

الگوی پرسش

1ـ حداقلهای مورد نیاز برای داشتن یک سینمای خانگی را نام ببرید.

2ـ سامانه سینمای خانگی با سیستم 1/2 کاناله،دارای یک ………. مرکزی و ……………. جانبی است.

3ـ کدام بلندگو برای پخش صدای با فرکانس بالا مناسب است.

الف) توییتر            ب)ووفر         پ)میدـ رنج            ت)سابـووفر

4ـ بلندگوهای توییـتر دارای ابعاد کوچک بوده و برای پخش فرکانسهای زیر مناسب هستند.

صحیح غلط

5 ـ فرکانس زیاد دارای صدای بم (باس Bass )فرکانس کم دارای صدای زیر (تریبلTreble)است.

صحیح غلط

6 ـ در سامانه سینمای خانگی عمل استقرار بلندگوها دلخواه بوده و میتوان آنها را در هر محلی مطابق سلیقه و با توجه به زیبایی قرار داد.

صحیح غلط

7ـ در جعبه بلندگوها معمولا حداقل یک بلندگوی ………… و یک بلندگوی ………… و یک بلندگوی ………… وجود دارد.

4ـ 5 ـ نصب و راهاندازی تلفنهای الکترونیکی رومیزی

تلفن وسیله ارتباط صوتی دوطرفه است. در تلفن به کمک الکتریسیته میتوان صوت را انتقال داد. امروزه تلفن در تمام سطوح جامعه راه پیدا کرده است و یکی از لوازم ضروری و ابزار اولیه زندگی محسوب میشود.

در مراکز تلفن قدیمی، ارتباط خطوط را از طریق سیم برقرار میکردند که این روش امروزه نیز متداول است. بنابراین در حال حاضر ارتباط تلفنی عالوهبر سیم، از طریق سامانه های رادیويی و ماهوارهای نیز برقرار میشود. در این واحد یادگیری به تشریح عملکرد تلفن الکترونیکی رومیزی ساده میپردازیم.

اجزاي تشکیل دهنده تلفن الکترونیکی رومیزی

هر دستگاه تلفن رومیزی از اجزای زیر تشکیل شده است.

1ـ میکروفون یا دهنی 2ـ گوشی 3ـ مدار تلفن در شکل 11ـ 5 یک نمونه تلفن الکترونیکی رومیزی و اجزای آنرا مشاهده میکنید.

 میکروفون

میکروفون وسیلهای است که صوت را به جریان الکتریکی تبدیل میکند. میکروفون انواع مختلف دارد که سه نوع دینامیکی، کریستالی و الکترو مغناطیسی بیشتر متداول است. در این بخش به دلیل محدودیت زمانی و استفاده فراگیر از میکروفون خازنی در تلفن، به تشریح ساختمان آن میپردازیم.

 میکروفون خازنی:

در میکروفون خازنی، از خاصیت خازن استفاده میشود. در صورتیکه دیافراگم به یکی از صفحات خازن وصل شود و آنرا به حرکت در آورد، به علت تغییر فاصله دیالکتریک (ضخامت عایق) در خازن، ظرفیت خازن تغییر میکند و سبب تغییر بار در خازن میشود. شکل 12ـ 5 این نوع میکروفون و
مدار آن را نشان میدهد.

چون تغییرات بار الکتریکی بسیار کم است، تغییرات ولتاژ در خروجی میکروفون در حد میکروولت یا میلیولت بوده و باید توسط تقویتکننده اولیه تقویت شود. در شکل 13ـ 5 مدار میکروفون خازنی که به تقویت کننده وصل شده است را نشان میدهد.

 

میکروفون خازنی در دو نوع دوسیمه و سه سیمه وجود دارد. شکل 14ـ5 انواع آن را همراه با اتصال تغذیه نشان میدهد.

2ـ خروجی مدار را به ورودی اسیلوسکوپ متصل کنید.

3ـ با صحبت در مقابل میکروفون شکل موج صدا را روی صفحه اسیلوسکوپ مشاهده کنید.

4ـ مقاومت را به KΩ 10 تغییر دهید سپس در مقابل میکروفون صحبت کنید، آیا در دامنه شکل موج تغییری حاصل شده است؟ آزمایش را با مقاومت22کیلو اهم تکرار و نتیجه را یادداشت کنید.

5 ـ خروجی را از دو سر مقاومت بگیرید، مراحل را تکرار کنید، آیا تغییراتی مشاهده میکنید؟ شرح دهید.

6 ـ چگونه میتوان دامنه سیگنال خروجی را افزایش داد؟ شرح دهید.

7ـ بلوک دیاگرام یک نمونه میکروفون خازنی را رسم کنید و عملکرد آن را در قالب پاورپوینت ارائه دهید. شکل 15ـ5

 میکروفون کریستالی:

در ساختمان میکروفون کریستالی، برای تبدیل ارتعاشات مکانیکی صوت به سیگنال الکتریکی، از کریستال پیزوالکتریک استفاده میکنند. به یکی از سطوح کریستال، دیافراگم وصل میکنند. ارتعاشات مکانیکی صدا به کریستال انتقال یافته و سیگنال الکتریکی از آن دریافت میشود. در شکل 16ـ 5 یک نوع میکروفون کریستالی، ساختمان داخلی و چگونگی عملکرد آن را مشاهده میکنید.

این نوع میکروفون در دو نوع با تحریک مستقیم و با دیافراگم ساخته میشود. شکل 17ـ 5 این دو نوع میکروفون کریستالی و نماد آن را نشان میدهد.

الگوی پرسش:

1ـ اجزای یک تلفن رومیزی را نام ببرید.

2ـ نماد میکروفون خازنی به صورت است.

صحیح غلط

3ـ میکروفون شکل 18ـ5 از نوع……………………. است.

4ـ تفاوت بین عملکرد میکروفون کریستالی و میکروفون خازنی را شرح دهید.

5 ـ کدام گزینه درست نیست؟

الف) کمیت خروجی میکروفون خازنی ولتاژ است.

ب) کمیت خروجی میکروفون کریستالی ولتاژ است.

پ) برای میکروفون خازنی نیاز به دیافراگم داریم.

ت) میکروفون کریستالی نیاز به دیافراگم ندارد.

5 ـ 5 ـ مدار بلوکی تلفن الکترونیکی

به دلیل اینکه امروزه اغلب تلفنهای رومیزی به صورت SMD ساخته میشوند معمولا تعمیر این نكته مهم نوع تلفنها کمتر صورت میگیرد. تنها تعمیرات مربوط به مدار تغذیه قابل اجرا است. لذا هدف آوردن این قسمت بیشتر آشنایی با عملکرد آیسیها و مدارها است.

شکل 19ـ 5 بخشهای مختلف یک تلفن الکترونیکی را بهصورت بلوکدیاگرام نشانمیدهد.

ولتاژ خط تلفن

ولتاژ خط تلفن حدود 60 ولت است که میتواند جریانی در حدود 30mA را تأمین کند. به دلیل وجود فاصله بین مصرف کننده از مرکز تلفن، زمان استفاده از دستگاه تلفن، به دلیل عبور جریان از خط، قسمتی از ولتاژ افت میکند.

هدف: اندازهگیری ولتاژ خط تلفن

مواد، ابزار وتجهیزات: لوازمالتحریر ـ مولتیمتر ـ تلفن الکترونیکی ـ خط تلفن

نكته ايمني مهم

هنگام اندازهگیری ولتاژ خط تلفن مراقب باشید دستان شما با قسمت فلزی پروب تماس پیدا نکند.

مراحل اجرای کار

1ـ به کمک ولتمتر DC ولتاژ خط تلفن را در حالتی كه گوشی روی دستگاه است اندازه بگیرید و یادداشت کنید.
2ـ گوشی را بردارید و ولتاژ خط را در این حالت اندازه بگیرید و یادداشت کنید.
3ـ چرا ولتاژ تغییرکرده است؟ شرح دهید.

ولت …………………………… = (گوشی روی دستگاه) VDC
……………………………….. = (گوشی برداشته شده) VDC

4ـ در کارگاه ولتاژ خط مرتبط با منزل سایر هنرجویان را پرسش کنید. آیا ولتاژ خط در مناطق مختلف متفاوت است؟
چرا؟ …………………………….

 سیگنال زنگ

سیگنال ارسالی از مرکز تلفن، سیگنالی سینوسی با فرکانس 25 هرتز و دامنه پیک تا پیک حدود 80 تا 130ولت است. در تلفنهای الکترونیکی زنگ دارای آهنگهای متفاوت است که توسط مدار الکترونیکی تولید میشود. مدار زنگ تلفن با خط تغذیه بهصورت موازی قرار میگیرد. در شکل20ـ 5 بلوک دیاگرام مدار زنگ و سایر مدارهای تلفن را مشاهده میکنید.

نقش کلید هممحور K1 و K2 که کلید هوک (hook )نام دارد را شرح دهید؟ در چه شرایطی K1 بسته و K2 باز است؟ در چه زمانی K1 باز و K2 بسته میشود؟ نتیجه را یادداشت کنید.

 پژوهش

چرا به سیمهای انتقال ولتاژ و سیگنال خط تلفن Tip و Ring میگویند. در مورد این نامگذاری تحقیق کنید.

تغذیه آیسیهای مولد سیگنال زنگ تلفن:

سیگنال زنگ تلفنهای رومیزی از طریق مرکز تلفن ارسال میشود. آیسیهای مولد سیگنال زنگ با ولتاژ DC پایین کار میکنند، در صورتیکه ولتاژ سیگنال زنگ AC و مقدار آن زیاد است. ولتاژ DC مورد نیاز زنگ الکترونیکی از طریق مدار مخصوص تهیه میشود. شکل 21ـ 5 بلوک دیاگرام چگونگی تهیه سیگنال زنگ را نشان میدهد.

 معرفی یک نمونه آیسی زنگ:

آیسی شماره KA2411 ،آیسی زنگ است که در تلفن رومیزی استفاده میشود. شکل ظاهری و شماره پایههای این آیسی در شکل 22ـ5 رسم شده است.

فعاليت :

در شکل 23ـ 5 ،قسمتی از برگه اطالعات نمونه دیگری از آیسی زنگ آمده است. با توجه به  اطلاعات مطرح شده ابتدا مشخصات (features )سپس سایر قسمتها را به فارسی ترجمه کنید سپس جدول 4ـ5 را کامل کنید.

الگوی پرسش

1ـ مدارزنگ در تلفن با خط به صورت………………………… قرار میگیرد.
2ـ ولتاژ خط تلفن AC و با فرکانس 25 هرتز است.
صحیح غلط
3ـ وظیفه کلید هوک را شرح دهید.
4ـ با توجه به بلوگ دیاگرام، آیسی KA2411 دارای دو نوسانساز با فرکانس……………..و…………….. است.

6 ـ 5 ـ شمارهگیری در تلفن الکترونیکی

شمارهگیری در تلفن به دو روش پالس و تُن امکانپذیر است.

 روش پالس (pulse )

در این روش با شمارهگیری، ولتاژ DC خط تلفن قطع و وصل میشود و سیگنال خط به سیگنال پالس تبدیل شده و به مرکز تلفن ارسال میشود.

شکل24ـ 5 ـصفحه كليدDTMF

فعاليت

با توجه به صفحه کلید شکل 24ـ 5 ،با فشار دادن دکمه شماره 7 ،2 و * به ترتیب چه فرکانسهایی با هم ترکیب شده و به مرکز تلفن ارسال میشوند؟
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
در شمارهگیری با روش پالس با گرفتن هر شماره، چند پالس تولید و چند پالس به مرکز تلفن پژوهش ارسال میشود؟ معایب این روش شمارهگیری چیست؟ در این موارد تحقیق کنید و نتیجه را به صورت یک گزارش ارائه دهید.

 روش تُن (Tone )

در این روش شمارهگیری، برای نشاندادن هر رقم،

از ترکیب دو فرکانس قابل شنیدن (دو تُن) استفاده میشود. این روش را به اختصارDTMF (Dual Tone Multi Frequency) مینامند. شکل 24ـ 5 صفحه کلید مربوط به ایجاد هرُتن را نشان میدهد.

با توجه به صفحه کلید شکل 24ـ 5 ،با فشار دادن دکمه شماره 7 ،2 و * به ترتیب چه فرکانسهایی با هم ترکیب شده و به مرکز تلفن ارسال میشوند؟

 معرفی آی سی شمارهگیری به روش DTMF

در شکل 25ـ 5 نمونهای از مدار اتصال شمارهگیر DTMF به آیسی شمارهگیر به صورت بلوکدیاگرام نشاندادهشده است. آیسیهای KS58006D یا KM1902D نمونه هایی از آیسی شمارهگیر هستند که در شکل 26ـ5 شکل ظاهری آنها رسم شده است.

 

7ـ 5 ـ بخش پردازش سیگنال صحبت

در دستگاه تلفن، آیسی صوت باید تواناییهای زیر را داشتهباشد:

•  فراهمکردن کانالی برای ارسال و دریافت سیگنال صحبت
•  تقویت سیگنال صحبت
•  تأمین خودشنوایی
•  توانایی کار با ولتاژ خط تلفن و جلوگیری از بارگذاری آن
•  کاملکردن مسیر برای ارسال سیگنالهای شمارهگیری
•  اعمال بار ثابت به مدار، شکل 28ـ5 بخش پردازش سیگنال صحبت را بهصورت بلوکدیاگرام نشان میدهد.

معرفی یک نمونه آیسی پردازش سیگنال صحبت

نمونهای از آیسی پردازش صحبت به شماره فنیTEA1062 یا KA8603 است. آیسی مطابق شکل29ـ 5 دارای 16 پایه است. شکل 30ـ 5 شرح عملکرد

شکل29ـ5 ـ نمونهای از آیسی پردازش صحبت هر پایه آیسی را نشانمیدهد.

الگوي پرسش:

1ـ ولتاژ تغذیه آیسی ……………………. ولت است و به پایه شماره ………… و ……… اعمال میشود.
2ـ سیگنال صحبت مخاطب از کدام پایهها به مدارهای داخلی آیسی وارد میشود و از کدام پایه های آیسی به گوشی میرسد؟
3ـ صدای تولید شده توسط میکروفون از کدام پایهها وارد مدارهای داخلی آیسی میشود و از کدام پایه های آیسی به خط تلفن و گوشی مخاطب میرسد؟
4ـ سیگنال Mute چه نقشی دارد و از کدام پایه وارد آیسی میشود؟ شرح دهید.

8 ـ 5 ـ عملکرد مدار نگهدارنده پشت خط یا هلد(Hold)

مدار نگهدارنده مخاطب پشت خط یا مدار هلد (Hold ،)برای قطع موقت ارتباط در دستگاه تلفن برای مدت زمان کوتاه و برقراری مجدد ارتباط مورد استفاده قرار میگیرد. بلوک دیاگرام شکل 32ـ 5 عملکرد مدار هلد را نشان میدهد. یک نمونه آی ُ سی مولد سیگنال هلد دارای شماره فنی BT66 یا 66 HUM است.

شکل33ـ 5 نمای ظاهری این آیسی را نشان میدهد. مدار داخلی آیسی دارای دو نوسانساز فرکانس کم و فرکانس زیاد است که در شکل 34ـ 5 بهصورت بلوک دیاگرام رسم شده است.

الگوی پرسش

1ـ در شمارهگیری به روش تُن برای نشان دادن هر رقم از ترکیب ……………………… استفاده میشود.
این روش به اختصار ………………………. نامیده میشود.

2ـ درشمارهگیری به روش تُن امکان بروز اشتباه کم است ولی سرعت شمارهگیری پايين میآید.
صحیح غلط
3ـ چهار مورد از عملکرد آیسی صوت را شرح دهید.
4ـ آیسی با شماره فنی KS58006D در……………………… و آیسی با شماره فنی KA8603 در………………………تلفن بهکار میرود.

هدف: بررسی سیگنالهای تولیدی توسط شبیهساز مرکز تلفن
مواد، ابزار وتجهیزات: لوازمالتحریر ـ مولتیمتر ـ تلفن الکترونیکی ـ خط تلفن ـ شبیهساز سیگنالهای مرکز تلفن ـ اسیلوسکوپ ـ تستر تلفن.

توجه :

اگر شبیه ساز سیگنالهای مرکز تلفن را در اختیار دارید کار عملی شماره 3 را به اجرا در آورید.

مراحل اجرای کار

1ـ با رسم تصویر پانل جلوئی دستگاه شبیهساز، ولومها و ترمینالهای روی آن را شناسایی کنید و کار هریک را شرح دهید.
2ـ دستگاه را به برق وصل کنید و آن را روشن نمایید.
3ـ سیگنال زنگ ایجادشده توسط شبیه ساز را فعال کنید و مقدار مؤثر آن را با ولتمتر اندازهبگیرید و یادداشت کنید.
4ـ سیگنال زنگ را قطع کنید سپس گوشی را بردارید و سیگنال بوق ارسالی را توسط اسیلوسکوپ ببینید و آن را با مقیاس مناسب رسم کنید.
5 ـ دامنه پیک تا پیک و پریود موج را اندازه بگیرید و یادداشت کنید.

هدف: بررسی اجزاء تلفن الکترونیکی رومیزی
مواد، ابزار و تجهیزات: لوازمالتحریر ـ مولتیمتر ـ تلفن الکترونیکی ـ خط تلفن

مراحل اجرای کار

1ـ به کمک ولتمتر DC ولتاژ خط تلفن را اندازه بگیرید و یادداشت کنید.

ولت …………………. =VDC

2ـ دستگاه تلفن را به خط وصل کنید سپس گوشی را بردارید و ولتاژ خط را در اینحالت اندازه بگیرید و یادداشت کنید.
3ـ دستگاه تلفن الکترونیکی رومیزی را از خط قطع کنید و پس از شناسایی خارها، پیچها، چفت و بستها، آن را بازکنید.
4ـ قسمتهای مختلف تلفن را مشخص کنید.
5 ـ آیسیهای شمارهگیری و بخش صوت و مولد سیگنال زنگ را شناسایی کرده و شماره فنی آن را یادداشت کنید.

6 ـ کریستال موجود در روی بُرد را شناسایی کنید و فرکانس کار آن را بنویسید.
7ـ تلفن را به خط تلفن وصل کنید و گوشی را بردارید.
8 ـ ولتاژ تغذیه آیسیها را اندازه بگیرید و یادداشت کنید.

الگوی آزمون نظري پایان واحد یادگیری

1ـ در هنگام حمل دستگاه تلویزیون نباید آن را بهصورت خوابیده و در سطح LCD قرار داد.
صحیح غلط
2ـ ارتفاع مناسب نصب دستگاه تلویزیون روی دیوار، بین…………………… تا……………….. سانتیمتر است.
3ـ هنگام حمل و نصب دستگاه تلویزیون چه نکات ایمنی را باید رعایت کرد؟ شرح دهید.
4ـ کدام یک از بلندگوهای زیر صداهای زیر یا بم را به خوبی پخش نمیکند؟
الف) توئیتر             ب) ووفر            پ) ساب ووفر              ت) میدرنج
5 ـ ترکیب بلندگوی ووفر و توئیتر……………………………………… نام دارد.
6 ـ میکروفون خازنی برای تولید صدا به ولتاژ بایاس نیاز دارد.
صحیح غلط
7ـ نام بخشهای 1 و 2 و 3 را در بلوک دیاگرام شکل 36ـ 5 بنویسید.

8 ـ فرکانس سیگنال زنگ ارسالی از مرکز تلفن کدام گزینه است؟
الف) 100 هرتز                  ب)50 هرتز           پ) 25 هرتز              ت) 1000 هرتز
9ـDTMF اول کلمات انگلیسی……………………………. و به معنی ……………………………… است.
10ـ در آیسیهای شمارهگیری DTMF دو تُن صوتی با فرکانس کم و زیاد با هم جمعشده و به مرکز تلفن ارسال میشوند.

صحیح غلط
11ـ مدار زنگ تلفن الکترونیکی چگونه تغذیه میشود؟ مدار بلوکی آن را رسم کنید و اصول کار آن را شرح دهید.
12ـ انواع روشهای شمارهگیری را نام ببرید. دقت شمارهگیری در کدام روش بیشتر است؟
13ـ با توجه به شکل 37ـ 5 با گرفتن شماره 8 و 0 به ترتیب سیگنالها با چه فرکانسی ترکیبشده و به مرکز تلفن ارسال میشوند؟

الگوی آزمون عملی پایان واحد یادگیری

1ـ تلفن الکترونیکی رو میزی را بازکنید.
2ـ قسمتهای مختلف تلفن را مشخص کنید.
3ـ آیسیهای شمارهگیری و بخش صوت و مولد سیگنال زنگ را شناسایی کرده و شماره فنی آنها را یادداشت کنید.

4ـ کریستال موجود در روی بُرد را شناسایی کنید و فرکانس کار آن را بنویسید.
5ـ تلفن را به خط تلفن وصل کنید و گوشی را بردارید.
6ـ ولتاژ تغذیه آیسیها را اندازهگرفته و یادداشت کنید.
7ـ آیسی ُ مولد سیگنال هلد را شناسایی کرده و شماره فنی آن را یادداشت کنید.

---

جهت مشاهده دوره های آموزشی بر روی این لینک کلیک نمایید.