اصطلاحات رایج و پرکاربرد در بورس

اصطلاحات رایج و پرکاربرد در بورس

بورس اوراق بهادار یک بازار متشکل سرمایه ‌است که در آن سهام شرکت‌های خصوصی و دولتی طبق قانون خاصی خرید و فروش می‌شود

و از سویی محلی برای جمع‌آوری پس‌انداز و نقدینگی بخش خصوصی به منظور انجام پروژه‌های سرمایه‌گذاری بلند مدت است

و مرجعی است برای مردم که وجوه مازاد خود را برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها به کار انداخته و از سود آن برخوردار شوند.

بورس از طریق جذب و به کار انداختن سرمایه‌های راکد، حجم سرمایه‌گذاری در جامعه را بالا می‌برد.

بورس بین عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار می‌کند و معاملات بازار سرمایه را تنظیم می‌نماید.

هم چنین با قیمت‌گذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمت‌ها جلوگیری می‌کند.

بازار سرمایه همچون هر کسب و کاری نیاز به آموزش دارد.

آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از اولویت‌هایی است که هر سرمایه‌گذاری باید انجام دهد.

در این مقاله قصد داریم به معرفی تعدادی از اصطلاحات پرکاربرد و رایج بورس بپردازیم:

یکی از مهمترین و اولین مفاهیمی که باید با آن ها آشنا باشید بازار اولیه است.

بازار اولیه که معادل انگلیسی آن Primary Market است به وضعیتی گفته می شود که یک دارایی برای اولین بار مورد معامله قرار می گیرد.

فقط به این نکته توجه داشته باشید که مفهوم بازار اولیه و عرضه اولیه دو مفهوم متفاوت هستند.

• عرضه اولیه

اولین باری که شرکتها، سهام و اوراق قرضه جدید خود را برای همه سرمایه گذاران در معرض فروش می گذارند

و دارایی این شرکت برای اولین بار مورد معامله قرار می گیرد را عرضه اولیه میگویند.

• بازار ثانویه

بازار ثانویه بازاری است که در آن دارایی هایی که در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته مجدد مورد معامله قرار می گیرد.

در بازار بورس که همان بازار ثانویه است شرکت جدیدی تاسیس نمی گردد

و تنها سهام شرکت هایی که قبلا مورد پذیرش قرار گرفته اند دوباره مورد معامله قرار می گیرند.

• پرتفوی

به سبدی از سهم شرکت‌ها برای کاهش ریسک سرمایه گذاری گفته می شود.

خرید چند سهم متفاوت ریسک معاملات بورسی را کاهش می دهد.

به طور مثال اگر ارز رشد قیمت داشته باشد، شرکت‌های صادرات کننده رشد می کنند و شرکت‌های وارد کنند افت قیمت سهم خواهند داشت.

با داشتن هر دو سهم می توانید از ضرر مالی جلوگیری کنید.

• کد بورسی یا کد معاملاتی

کد بورسی یا کد معاملاتی عبارتند از، کد ثابت برای انجام معملات بورسی. برای انجام معاملات دریافت کد بورسی الزامی است.

هدف سازمان بورس از کد معاملاتی، سهولت در انجام معاملات بورسی می باشد.

به طور کلی در سازمان بورس شما با کد بورسی شناسایی می شوید.

• شاخص کل

در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته می‌شود.

شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست.

به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است،

به عبارت دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است.

•  نماد

نمایانگر مخفف نام و صنعت یک موسسه مالی است که سهام آن در بورس اوراق بهادار و یا فرابورس ایران منتشر شده است.

علت این کار سهولت در بیان نام این موسسات می باشد.

این مخفف در بین همه ی فعالان یکسان بوده و یک استاندارد واحد برای آن در نظر گرفته می شود

که عموما حرف اول نماد معرف صنعت و حروف بعدی مخففی از نام شرکت است؛

مثلا بجای شرکت خودروسازی سایپا، خساپا می گویند.

• بسته شدن نماد

هر گونه تغییر، اعم از تغییر در اصول اساسی شرکت به مانند تغییر محل، تعدیل EPS، افزایش سرمایه و تعیین اعضای هیئت مدیره و… تنها در صورتی امکان پذیر است که نماد معاملاتی شرکت بسته شود.

یعنی معاملات سهام شرکت تا زمان تصمیم گیری در خصوص موارد فوق تعطیل خواهد شد

و نماد شرکت در تابلوی بورس به وضعیت متوقف در خواهد آمد.

لازم به ذکر است، بعد از تصمیم گیری در خصوص موارد فوق و با اجازه سازمان بورس، سهام شرکت مورد نظر با قیمت جدید وارد تابلو خواهد شد

یا اصطلاحاً نماد بازگشایی می شود

و در اولین روز باز شدن، سهام از قانون حجم مبنا پیروی نکرده و مانند روزهای دیگر سقف و کف قیمتی مجاز نخواهد داشت.

• پولبک

پولبک به برگشت قیمت به سطح مهم قبلی به منظور قدرت گرفتن برای ادامه حرکت گفته میشود

به طور مثال:

اگر خط روندی بشکند و قیمت بعد از مقدار کمی دور شدن از خط روند در حرکت اصلاحی خود به خط روندش سری بزند و برگردد به آن پولبک گفته میشود.)

• مقاومت در بورس

هنگامی که قیمت در محدوده‌ای قرار گیرد که به دلایل مختلفی دیگر افزایش نیابد به عبارتی قیمت کنترل شود.

فروشندگان تمایل بیشتری به فروش پیدا میکنند و خریداران کمتر سهم خریداری میکنند

و عرضه بر تقاضا پیشی میگیرد میگوییم قیمت تا سطح مقاومت بالا می‌رود.

سطح مقاومت یکسان نیست و همواره احتمال شکسته شدن آنها وجود دارد.

•  Order

اردر (Order) دستور مشتری برای خرید یا فروش می باشد.

• صف خرید و فروش

وقتي حجم تقاضا برای يک سهم در بورس، از حجم عرضه آن سهم بيشتر باشد، براي آن سهم صف خريد تشکيل مي شود.

تشکيل صف خريد براي يک سهم نشان دهنده اقبال سرمايه گذاران به آن سهم است.

در نقطه مقابل، وقتی حجم عرضـه يک سهم در بورس، بيشتر از حجم تقاضا براي آن سهم باشد، براي سهم مذکور صف فروش شکل مي گيرد.

تشکيل صف فروش برای يک سهم، مي تواند حاکي از بي رغبتي سرمايه گذاران به آن سهـم است.

• دامنه نوسان

منظور از دامنه نوسان، حداکثر افزايش يا کاهشی است که قيمت سهام شرکت، در يک روز مي تواند داشته باشد.

• دامنه نوسانات قیمت هر سهم

برای جلوگیری از بوجود امدن هرج و مرج و حباب در قیمت سهام بورس، حداکثر قیمت نوسانات در بازار بورس ۵٪ اعلام گردیده و قانون گذاری شده است.

در این حالت حداکثر افزایش قیمت هر سهم با توجه به پایان روز قبل ۵ درصد می باشد.

• حد سود در بورس

هنگامی که معامله‌گر وارد یک معامله میشود و سهمی را میخرد و بازار آن معامله در جهت دلخواه پیش میرود.

معامله‌گر باید قیمتی را برای خارج شدن از آن معامله با سود در نظر بگیرد که به آن حد سود یا تیک پروفیت گفته میشود.

• حد ضرر در بورس

هنگامی که معامله‌گر وارد معامله‌ای میشود و یک سهمی را خریداری می کند یک میزان ضرر برای آن معامله در نظر میگیرد.

اگر ضرر معامله از مقدار تعیین شده بیشتر شد آن سهم را میفروشد تا ضرر بیشتری متحمل نشوند.

• EPS

 پس از محاسبه ی سود خالص سال مالی، که از کسر نمودن هزینه های عملیاتی، مالی و مالیاتی از میزان فروش بدست می آید،

اگر آن را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، سود هر سهم یا EPS هر سهم بدست خواهد آمد

که مخفف عبارت انگلیسی earning per share است.

• DPS

بنا به تشخیص اکثریت سهامداران آن بخشی از EPS که بین سهامداران تقسیم می گردد را سود تقسیمی یا DPS هر سهم می نامند

و مخفف عبارت انگلیسی per share dividend است.

البته به جز تصمیم و رای اکثریت سهامداران عوامل دیگری در تعیین این سود نقش دارند که عبارتند از:

کف و سقف قانونی آن، قوانین مرتبط به اندوخته قانونی و سود تقسیمی و… .

• P/E

از تقسیم قیمت هر سهم بر سود هر سهم عددی حاصل می گردد که به آن p/e می گویند

و معیاری است برای مقایسه شرکت های یک صنعت و وضعیت آنها که در تحلیل بنیادی بکار می رود.

• سبدگردانی

برخی از افراد برای خرید و فروش یا حتی نگهداری سهم، تصمیم گیری و معامله را برعهده شخص دیگری که اطلاعات کافی در این زمینه دارد

(مدیر پرتفوی) میسپارند این عمل را سبدگردانی یا همان مدیریت پرتفوی میگویند.

• بازار گاوی

در بازار گاوی (Bull market) تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به ‌ندرت صورت می‌گیرد.

به‌عبارت‌دیگر، سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند.

بازار گاوی به دوره‌ای گفته می‌شود که قیمت‌ها در حال افزایش است.

ویژگی اصلی بازار گاوی، خوش‌بینی، اعتماد سرمایه‌گذاران و انتظار ادامه روند افزایشی است.

شروع بازار گاوی معمولاً نشان‌دهنده‌ گشایش اقتصادی است، زیرا عقاید عمومی درباره وضعیت اقتصادی آینده، قیمت سهام را تغییر می‌دهد.

• بازار خرسی

بازار خرسی (Bear market) موقعیتی است که در آن قیمت اوراق بهادار کاهش‌یافته و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران تبدیل به ترس و بدبینی می‌شود.

به‌بیان‌دیگر در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به‌منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد.

بازار خرسی نباید با اصلاح قیمت‌ها اشتباه گرفته شود، اصلاح قیمت‌ها روند کوتاه‌مدت دارد و کمتر از دو ماه طول می‌کشد.

در اصلاح قیمت سرمایه‌گذاران می‌توانند یک نقطه ورود پیدا کرده سهام را بخرند، درحالی‌که در بازار خرسی نقطه ورود وجود ندارد.

• تحلیل بنیادی

به کمک تحلیل بنیادی یا همان تحلیل فاندامنتال افراد می‌توانند ارزش اصلی اوراق بهادار را با در نظر گرفتن همه جهات از جمله اقتصادی و مالی ارزیابی کنند.

و بدانند که هر سهم بیشتر از ارزش اصلی خود در بازاد قیمت گذاری شده یا کمتر.

این تحلیل میتواند برای ارزیابی اوراق دیگری مثل اوراق مشتقه یا بدهی مورد استفاده قرار بگیرند.

برای تعیین نسبی ارزش و تانسیل رشد مجموعه و یا شرکت ها میتوان از عواملی چون:

فروش، دارایی، درامد، بدهی و حاشیه سود و… استفاده کرد.

• تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال (فنی) استفاده از ابزارها و اطلاعات برای شناخت الگوهای زمانی و قیمتی، بر اساس در نظر گرفتن نوسانات قیمتی قبلی و همچنین قیمت اوراق و کالا کمک می کند همچنین نقاط ورود و خروج معامله را مشخص میکند.

• مجمع سالیانه

به گردهمایی اعضای هیئت مدیره شرکت ها و سهامداران گفته می شود.

این کار ۴ ماه بعد از سال مالی انجام می شود. در این گردهمایی وضعیت عملکرد شرکتها و تعیین سود مورد برسی قرار میگیرد.

در این مجمع هیئت مدیره گزارشات سالیانه را به سهامداران ارائه می دهد

و موظف است مواردی همچون تاریخ برگزاری مجمع، افزایش سود، افزایش سرمایه و غیره را در روزنامه رسمی چاپ کند.

جهت مشاهده دوره های آموزشی بر روی این لینک کلیک نمایید.

جدیدترین اخبار مجموعه فراز نتورک را در این صفحه اجتماعی دنبال کنید.