ﺳﺮوﯾﺲ DHCP و ﭘﯿﺎده ﺳﺎزی آن ﺑﺮ روی دﺳﺘﮕﺎه ﻣﯿﮑﺮوﺗﯿﮏ

ﺳﺮوﯾﺲ DHCP و ﭘﯿﺎده ﺳﺎزی آن ﺑﺮ روی دﺳﺘﮕﺎه ﻣﯿﮑﺮوﺗﯿﮏ

DHCP Server:

DHCP ﻣﺨﻔﻒ Dynamic Host Configuration Protocol ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

ﺑﺼﻮرت ﮐﻠﯽ ﺑﻪ دو روش ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ ﻫﺎ IP اﺧﺘﺼﺎص داد

• Static
• Dynamic

Static:

در این روش مدیر شبکه به صورت دستی تنظیمات IP کارت های شبکه را انجام می دهد.

ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮدن آدرسIP به صورت دﺳﺘﯽ اﻣﺮي ﺳﺎده اﺳﺖ،

ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮ ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﯾﮏ آدرس IP اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﺪ،

اﻣﺎ زمانی که ﺗﻌﺪاد ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎ زﯾﺎد شد، این کار اﻣﺮي ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺸﮑﻞ و زﻣﺎن ﺑﺮ اﺳﺖ.

Dynamic:

در اﯾﻦ روش ﯾﮏ ﺳﺮور ﺑﻪ ﻋﻨﻮان DHCP Server در ﺷﺒﮑﻪ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺼﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد IP اختصاص دهد.

Server DHCP وﻇﯿﻔﻪ اﺧﺘﺼﺎص آدرس ﻫﺎي IP را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ و ﺧﻮدﮐﺎر ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد.

ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ ﻣﺪﯾﺮ ﺷﺒﮑﻪ ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت DHCP ﺳﺮور اﻧﺠﺎم دﻫﺪ

و در ﮐﻼﯾﻨﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮدﮐﺎر ﺑﺎ ارﺳﺎل درﺧﻮاﺳﺖﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﺮور آدرسﻫﺎي IP درﯾﺎﻓـﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.

DHCP ﺑﺼﻮرت Client-Server ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ، ﯾﮏ ﺑﺴﺘﻪ (Request) ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﺷﺒﮑﻪ را ارﺳﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ

و ﺳﺮور در ﭘﺎﺳﺦ (Reply) ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت را ﺑﺮاي ﮐﻼﯾﻨﺖ ارﺳﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.

ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﻣﺮاﺣﻞ درخواست و درﯾﺎﻓﺖ ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت از DHCP Server در ﺷﮑﻞ نشان داده ایم.

آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﭘﺮوﺳﻪ DORA:

ﻣﻨﻈﻮر از DORA چهار کلمه، Discover ،Acknowledgment ،Request ،Offer اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻧﺤﻮه ﮐﺎر DHCP را ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ.

• Discover:

اوﻟﯿﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪاي ﮐﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ درﺧﻮاﺳﺖ IP ﻣﯽدﻫﺪ.

ﺑﻪ اﯾـﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ درﺧﻮاﺳﺖ ﺧﻮد را در ﻃﯽ ﯾﮏ ﭘﯿﺎم ﺑﺎ ﻧﺎم DHCP Discover ﺑﻪ ﮐﻞ شبکه جهت ﭘﯿﺪا ﮐﺮدن DHCP Server ،Broadcast ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.

• Offer:

هر ﺳﺮور DHCP ﮐﻪ ﭘﯿﺎم DHCP Discover را درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﺪ،

در ﺟﻮاب ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﯾﮏ ﭘﯿﺎم که ﺣﺎوي آدرس IP (ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﺷﺒﮑﻪ) اﺳﺖ را در ﻗﺎﻟﺐ ﭘﯿﺎم DHCP Offer  ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮐﻼﯾﻨﺖ ارﺳﺎل ﮐﻨﺪ.

یا به عبارتی به ﮐﻼﯾﻨﺖ ﻫﺎ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽ کند.

• Request:

در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﯾﮏ ﺳﺮور DHCP در ﺷﺒﮑﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﻄﻤﺌﻨﺎً ﮐﻼﯾﻨﺖ DHCP Offer چندین پیام را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ.

ﮐﻼﯾﻨﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ را  ﻗﺒﻮل ﮐﺮده ﭘﯿﺎﻣﯽ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﻗﺒﻮل ﺗﻨﻈﯿﻤﺎت ﺑﻪ ﺳﺮور ارﺳﺎل ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﭘﯿﺎم DHCP Request ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد.

• Acknowledge:

هنگامی ﮐﻪ ﺳﺮور DHCP پیام را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ، آدرس IP اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آدرس درﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﻋﻼﻣﺖ ﮔﺬاري ﻣﯽ ﮐﻨﺪ

و ﯾﮏ ﭘﯿﺎم ﺑﻪ ﻧﺎم DHCP Ack ﺑﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ ارﺳﺎل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.

در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ DHCP ﺳﺮور IP را ﺑﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ اﺧﺘﺼﺎص ندﻫﺪ

ﭘﯿﺎﻣﯽ ﺑﺎ ﻧﺎم DHCP Nack ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮐﻼﯾﻨﺖ ارﺳﺎل ﺷﺪه و ﮐﻼﯾﻨﺖ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﺮوز ﻣﺸﮑﻞ در درﯾﺎﻓﺖ آدرس ﺷﺪه

و از ﻣﺤﺪوده آدرس 169.254.X.Y به خودش IP اﺧﺘﺼﺎص داده و ﻣﺮاﺣﻞ 4 ﮔﺎﻧﻪ را ﻣﺠﺪداً از ﺳﺮ ﻣﯽﮔﯿﺮد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آدرﺳﯽ را از DHCP درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﺪ.

ﻫﺮ آدرس ﮐﻪ ﺳﺮور DHCP به کلاینت اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽدﻫﺪ، داراي ﯾﮏ ﻣﺪت زﻣﺎن اﻋﺘﺒﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ آن Lease Time ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد

که نشان دﻫﻨﺪه ﻣﺪت زﻣﺎن اﻋﺘﺒﺎر آدرس IP است

و در صورت ﻣﻨﻘﻀﯽ ﺷﺪن اﯾﻦ زﻣﺎن آدرس IP نامعتبر شناخته شده و ﮐﻼﯾﻨﺖ ﺑﺎﯾﺪ آدرﺳﯽ ﺟﺪﯾﺪ را درﯾﺎﻓﺖ ﻧﻤﺎﯾﺪ.

از ﻣﻮارد دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ ﻗﺒﻞ اﯾﻨﮑﻪ از آدرس IP در ﺷﺒﮑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ

ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ آدرس IP در ﺟﺎي دﯾﮕﺮي اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ،

در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت DHCP Decline را ﺑﻪ ﺳﺮور ارﺳﺎل ﮐﺮده و ﻣﺮاﺣﻞ 4 ﮔﺎﻧﻪ را دوﺑﺎره از ﺳﺮ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.

ﺳﻨﺎرﯾﻮ 1:

ﺑﺮاي ﭘﯿﺎده ﺳﺎزي ﺳﺮوﯾﺲ DHCP ﺑﺮ روي دﺳﺘﮕﺎه ﻣﯿﮑﺮوﺗﯿﮏ ﺳﻨﺎرﯾﻮ زﯾﺮ را ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ

در اﯾﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﯾﮏ روﺗﺮ ﻣﯿﮑﺮوﺗﯿﮏ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان DHCP Server و ﯾﮏ ﮐﻼﯾﻨﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺼﻮرت اﺗﻮﻣﺎت از DHCP ﺳﺮور IP درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻨﺪ.

ﻃﺒﻖ ﺳﻨﺎرﯾﻮ اوﻟﯿﻦ ﮐﺎري ﮐﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﯿﻢ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اینترفیس روﺗﺮ R1 آدرس IP اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽ دﻫﯿﻢ.

ﻧﺼﺐ و راه اﻧﺪازي DHCP ﺳﺮور:

ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐﺎر از ﻣﻨﻮي اﺻﻠﯽ روی ﮔﺰﯾﻨﻪ IP کلیک کرده و از زﯾﺮ ﻣﻨﻮي ﺑﺎز ﺷﺪه DHCP Server را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ.

از ﭘﻨﭽﺮه ﺑﺎز ﺷﺪه و از ﺑﺨﺶ DHCP ﮔﺰﯾﻨﻪ DHCP Setup را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ.

در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﯾﺪ پورت روتری که به شبکه داخلی ما متصل شده را انتخاب کنیم تا از ﻃﺮﯾﻖ آن ﺳﺮوﯾﺲ DHCP ﺑﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ ﻫﺎ بتواند IP تخصیص دﻫﺪ.

در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺤﺪوده IP ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ داخلیمان را ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ DHCP به کلاینت ها اختصاص دهد را وارد می کنیم

در اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ Gateway ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﺑﺮاي ﮐﻼﯾﻨﺖ ﻫﺎ Set ﮐﻨﯿﻢ، وارد می کنیم.

اﯾﻦ Option در ﺣﻘﯿﻘﺖ IP ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ روﺗﺮ آن پورت روتری است که به ﺷﺒﮑﻪ ما متصل شده است.

در اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ Pool ﯾﺎ ﻣﺤﺪوده ای از IP ﻫﺎ را ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ DHCP ﺑﺮاي ﮐﻼﯾﻨﺖ ﻫﺎی ﺷﺒﮑﻪ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮد را تنظیم ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ

آدرس ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ DNS ﺳﺮور ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﺒﮑﻪ را وارد می کنیم

در اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺪت زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ IP ﺑﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ ﺗﺨﺼﯿﺺ داده ﻣﯽ ﺷﻮد را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ.

ﺑﺼﻮرت ﭘﯿﺶ ﻓﺮض 3 روز اﯾﻦ IP ﺑﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ اﺧﺘﺼﺎص داده ﻣﯽ ﺷﻮد

و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻣﺪت IP از ﮐﻼﯾﻨﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ شده و ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ درﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺮاي IP از ﺳﯿﺴﺘﻢ دﯾﮕﺮي زودﺗﺮ ﺑﻪ DHCP Server ﺑﺮﺳﺪ

اﯾﻦ IP ﺑﻪ ﮐﻼﯾﻨﺖ دﯾﮕﺮ اﺧﺘﺼﺎص داده ﻣﯽ ﺷﻮد

و در نهایت پس از این مرحله DHCP راه اندازی شده و شما با پیغام زیر روبرو خواهید شد.

ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮدن ﮐﻼﯾﻨﺖ و درﯾﺎﻓﺖ IP از DHCP ﺳﺮور: 

ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐﺎر ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺼﻮرت دﺳﺘﯽ ﺑﺮاي ﮐﻼﯾﻨﺖ IP ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﺪ

ﮔﺰﯾﻨﻪ Obtain an IP address automatically را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﺪ.

ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﺎر ﮐﻼﯾﻨﺖ از DHCP ﮐﻪ ﺑﺮ روي روﺗﺮ ﻣﯿﮑﺮوﺗﯿﮏ راه اﻧﺪازي ﮐﺮدﯾﺪ IP درﯾﺎﻓﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد.

ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در روﺗﺮ ﻣﯿﮑﺮوﺗﯿﮑﯽ ﮐﻪ DHCP راه اﻧﺪازي ﮐﺮدﯾﺪ

ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﮐﻼﯾﻨﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از DHCP ﺳﺮورIP  گرفته اند را مشاهده نمائید

 نصب و راه اندازی DHCP سرور به صورت کامندی:

با وارد کردن دستور ip dhcp-server setup مواردی بصورت محاوره ایی پرسیده می شود که در زیر مشاهده می کنید:

 [admin@Router-1] > ip dhcp-server setup

Select interface to run DHCP server on

dhcp server interface: ether2

Select network for DHCP addresses

dhcp address space: 192.168.1.0/24

Select gateway for given network

gateway for dhcp network: 192.168.1.10

Select pool of ip addresses given out by DHCP server

addresses to give out: 192.168.1.1-192.168.1.9,192.168.1.11-192.168.1.254 Select DNS servers

dns servers: 192.168.1.10

Select lease time

lease time: 3d 00:00:00

نشان دادن تنظیمات مربوط به DHCP:

[admin@Router-1] > ip dhcp-server print

 با استفاده از این دستور تنظیمات مربوط به شبکه ای که DHCP سرور در آن قرار دارد را مشاهده می کنید:

[admin@Router-1] > ip dhcp-server network print

 نشان دادن تنظیمات مربوط به Pool:

[admin@Router-1] > ip pool print

رزرو کردن یک IP برای یک سیستم خاص:

[admin@Router-1] >ip dhcp-server lease add mac-address=<Mac Address>  address=192.168.1.100

جهت مشاهده فیلم های آموزشی میکروتیک بر روی این لینک کلیک نمایید.

جدیدترین اخبار ثبت نام کلاس های انلاین مجموعه فراز نتورک را در صفحات اجتماعی دنبال کنید

نویسنده: مهندس عیسی رشوند