یونیت دندانپزشکی و اجزای آن (1)
یونیت دندانپزشکی قلب هر مطب دندانپزشکی می باشد و کوچکترین مشکل در عملکرد آن باعث مختل شدن کارآیی مطب می گردد. ورودی های یونیت شامل ترکیبی از هوا ، آب و برق می باشد ؛ که بااستفاده از ترکیب آنها حرکات مکانیکی ، کنترلهای الکترونیکی و الکتریکی بکار خواهند افتاد.ولتاژهای استفاده شده در قسمت الکتریکی یونیت شامل ولتاژهای 220 ولت ، 24 ولت ، 12 ولت و 6 ولت می باشد ؛ که بعد از ورود برق 220 ولت شهر به ترانس کاهنده به ولتاژ های مختلف جهت استفاده در شیر های برقی ، فرمان صندلی و موتور های صندلی تبدیل می گردد.
یونیت و صندلی دندانپزشکی:
صندلی دندانپزشکی (بیمار) وسیله‌ای است که بیماری که در ناحیه دندان و لثه دچار عارضه است برروی آن مستقر می‌شود و یونیت ابزاری جهت کنترل حرکات صندلی و کلیه اینسترومنت‌هایی که دندانپزشک به وسیله آن ابزار بیمار را مداوا می‌نماید، می باشد. تمامی یونیت‌های دندانپزشکی دارای پایه‌ای هستند که چراغ دندانپزشکی برروی آن قرار می گیرد. یونیت‌ها دارای ورودی های آب و هوا و خروجی فاضلاب می‌باشند زیرا آب و هوا جهت راه‌اندازی اینسترونت‌ها، پوآر، کویترون، ساکشن، کراشوار و دوش آب لیوان استفاده می شود. یونیت توسط هوای فشرده، آب و الکتریسته ازطریق کلید یا پدال فعال می گردد و اتصال اینسترومنت های چرخشی و پوآر آب و هوا به یونیت به دوطریق می باشد: ۱.شلنگ از بالا، ۲. شلنگ آویز (کویلی و یا تلفنی).
که یونیت های شلنگ از بالا احتمال خطر سقوط توربین، ایرموتور و یا پوآر که باعث ایجاد تغییر ظاهری و ایجاد اختلال در عملکرد این وسایل می گردد را از بین می برد.
هر صندلی دارای دو موتور می باشد . یک موتور برای قسمت نشیمن گاه و بالا و پایین کردن و موتور دیگر برای جابجایی پشتی صندلی مورد استفاده قرار می گیرد.برای راحتی کار دندانپزشک علاوه بر قابلیت تنظیم پوزیشن صندلی دو حالت در صندلی ها با نام های zero position و over position پیش بینی شده است.
zero position : حالتی که صندلی در پایین ترین حالت و پشتی در زاویه 90 درجه قرار می گیرد.(مانند صندلی عادی)
over position : حالتی که صندلی در بالاترین ارتفاع و پشتی در زاویه 180د درجه قرار می گیرد(مانند تخت عادی)
اجزای یونیت
اجزای اصلی یونیت دندانپزشکی عبارتند از:
۱) پایه و بازوی یونیت: یونیت دندانپزشکی و کلیه قطعات مربوط به آن از جمله چراغ یونیت برروی یک بازوی افقی نصب می‌گردد. استقامت مکانیکی بازو و محل آن به گونه‌ای محاسبه و طراحی شده که مجموعه سیستم، متعادل، بدون لرزش و با حداقل وزن ممکن استقرار داشته باشد. در صورت شل شدن وافتادگی بازو ها می توان با استفاده از سفت کردن مهره های متصل به بازوها آن ها را محکم کرد.
۲) چراغ یونیت: مقدار نور لازم را برای کار دندانپزشک فراهم نموده و باید نوری سفید، سرد و بدون سایه ارائه دهد و در مقابل آب تا حد مناسبی مقاوم باشد. شدت نور در یونیت بستگی زیادی به نوع و جنس شیشه منعکس کننده (Reflector) که در پشت لامپ قرار گرفته است، دارد و غالباً شدت نور از 24000 تا 8000 لوکس قابل تنظیم می باشد.
رنگ نور چراغ باید مانند نور آفتاب باشد زیرا نور ناکافی و زرد رنگ باعث خستگی مفرط چشم دندان پزشک می شود.امروزه اکثر یونیت ها از لامپ های LED اشتفاده می کنند.
نور تابیده شده از چراغ فقط محیط دهان (تقریباً یک مستطیل 10 در 15 سانتی متر) را روشن کند. چراغ یونیت ها معمولاً دارای ولتاژ DC بوده و دارای کلید خاموش و روشن و کلید تغییر شدت نور می باشند. کنترل چراغ یونیت توسط دکمه هایی که برروی میز پزشک و دستیار قرار دارد نیز میسر است.
۳) کاسه کراشوار و دوش آب لیوان: کراشوار باید گودی مناسب داشته و فاصله آن تا بیمار طوری باشد که به هنگام تخلیه آب دهان اطراف آن خون آلوده و یا آلوده نگردد و آب بطور کامل درون کراشوار چرخشی داشته و خرده های آمالگام و یا خرده های دندان وارد فاضلاب نشود و آب داخل کراشوار تخلیه مناسب داشته باشد. جنس کراشوار نباید طوری باشد که مواد دندانپزشکی یا مواد ضدعفونی، باعث تغییر رنگ آن شود. معمولاً کراشوار از جنس چینی، سنگی، پلاستیکی و … بوده و یک دوش آب لیوان نیز به آن متصل است که مقدار آب مورد نیاز جهت شستشوی دهان بیمار پس از جراحی را تأمین می‌کند. آب کراشوار می‌تواند مستقیم از آب شیر تغذیه شود و یا از طریق منبع ذخیره آب یا (Water Reservoir) این آب را تهیه نماید. در یونیت های جدید استفاده از آب گرم نیز در کراشوار ممکن شده است که گزینه مناسب تری می باشند.
در دستگاه های دارای حافظه (تایمر) می‌توانیم مقدار آبی را که از دوش آب لیوان می‌ریزد (Water Quantity) و همچنین مدت زمان ریزش آب (Flow time) را نیز برنامه‌ریزی و تعیین نمائیم که برای جلوگیری از اتلاف وقت بسیار ایده آل می باشند. ضمناً در این نوع دستگاه ها امکان تنظیم پر شدن خودکار لیوان پس از قرار گرفتن صندلی در وضعیت صفر (Zero Position) نیز فراهم شده است.
۴) میز (کنسول) دندانپزشک (Doctor console) یا تابلت: میزی است که در کنار صندلی دندانپزشک قرار می‌گیرد و چپ و یا راست بودن آن قابل تغییر است. برروی این میز یک سری دکمه جهت کنترل قسمت‌های مختلف یونیت و صندلی و حتی امکانات اضافی دیگر (Option) وجود دارد.
در بعضی از یونیت‌های پیشرفته‌تر معمولاً یک نگاتوسکوپ کوچک نیز برروی میز دندانپزشک وجود دارد که فیلم‌های اخذ شده از رادیوگرافی را می‌توان بر روی آن مشاهده کرد. ضمناً در یونیت‌های قابل برنامه‌ریزی دکمه‌هایی جهت دادن برنامه به حافظه‌های یونیت تعبیه شده‌اند.
خاصیت Interdependence، تمامی اینسترومنت‌های یک تابلت این خاصیت را دارند که هیچ گاه دوتای آنها تواماً فعال نمی‌شوند و در صورت برداشت دو اینسترومنت با یکدیگر، آن اینسترومنتی که زودتر از هولدرش خارج شده، عمل خواهد کرد، بدین طریق که شیر مربوط به آن اینسترومنت باز شده و امکان انتقال هوا به آن اینسترومنت را فراهم کرده و شیر مربوط به اینسترومنت دیگر مسیر هوای مربوطه را مسدود خواهد نمود. تمامی این کنترل ها در داخل تابلت صورت می‌گیرند.
۵) میز دستیار (Assistant table): دکمه‌های تابلت عموماً برروی میز دستیار نیز وجود دارند. در یونیت‌های کارتی تابلت به صورت یک میز جدا و پرتابل در کنار یونیت قرار می‌گیرد.
برروی میزهای یونیت هولدرهایی جهت نگهداری اینسترومنت‌ها، لایت کیور، پوآر، بزاق کش، ساکشن و کویترون و … وجود دارد. نحوه قرارگیری اینتسرومنت‌ها (آنگل، توربین، هندپیس) برروی این هولدرها به نحوی است که با برداشتن و قرار دادن اینسترومنت برروی این یونیت‌ها میکروسوئیچ موجود در آن قسمت عمل کرده و باعث عملکرد و قطع عمکرد اینسترومنت‌ها می‌شود. ضمناً کنترل فشار هوا و آب نیز معمولاً با پیچ‌هایی که در زیر این میزها تعبیه شده است، صورت می‌گیرد.
در داخل تابلت شلنگ‌های مربوط به اینتسرومنت‌ها وجود دارد که وظیفه آن انتقال آب و هوا از تابلت به مهره های توربین و همچنین کشیدن آب، خون و بزاق بیمار است و به دو صورت ثابت و یا تلفنی موجود می باشند. معمولاً شلنگ‌های آبی طبق استاندارد اروپایی برای هوا و شلنگ‌های سبز برای آب و شلنگ سفید برای مخلوط آب و هوا یا اسپری می‌باشند.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.